NYT: Кітай прыцягваў інтэрнэт-троляў, каб запаволіць распаўсюджванне навін пра COVID-19

Цэнзурай навін пра эпідэміі займалася Адміністрацыя кіберпрасторы Кітая.

У пачатку 2020 года кітайскія ўлады выкарыстоўвалі інструменты дзяржаўнай цэнзуры і паслугі інтэрнэт-троляў для таго, каб знізіць хуткасць распаўсюджвання навін аб каранавірусе, прыменшыць яго небяспеку і стварыць уражанне, што эпідэмія знаходзіцца пад іх кантролем. Пра гэта гаворыцца ў сумесным расследаванні The New York Times і ProPublica на аснове аналізу больш за трох тысяч урадавых указаў.

У расследаванні гаворыцца, што цэнзурай навін аб эпідэміі займалася Адміністрацыя кіберпрасторы Кітая - ведамства, якое наўпрост падпарадкоўваецца ЦК Камуністычнай партыі. Яшчэ ў пачатку студзеня 2020 года яна прадпісала сайтам навін публікаваць толькі матэрыялы, зацверджаныя ўрадам.

Дырэктывы адміністрацыі апісваюць, якія менавіта матэрыялы могуць публікавацца на галоўных старонках сайтаў, і забараняюць выкарыстоўваць у навінах словы «невылечны» і «смяротны». Замест навін пра загінулых і недахопу месцаў у шпіталях прапаноўвалася прыдумляць «лёгкія» матэрыялы пра тое, чым можна займацца дома на карантыне. Акрамя таго, у тэкстах аб эпідэміі трэба было рабіць акцэнты на гераічныя намаганні лекараў і падкрэсліваць ролю Кампартыі ў барацьбе з каранавірусам - але не пісаць пра замежную дапамогу, каб не ствараць уражанне, што Кітай залежыць ад замежных партнёраў.

Выданне адзначае, што найбольшым выпрабаваннем для дзяржаўных рэгулятараў была смерць лекара Лі Вэньляна, які папярэджваў пра небяспеку віруса яшчэ да афіцыйнага пачатку эпідэміі. Навінавым сайтаў забаранілі адпраўляць пуш-паведамленні пра яго смерць, а мадэратары ўзмацнілі кантроль за мэсанджарам WeChat. Карыстальнікам было дазволена выказваць спачуванні, але «ў разумных межах». Паступова агенцтвы, звязаныя з дзяржавай, выдалялі з сацыяльных сетак хэштэг з яго імем.

Даследчыкі высветлілі, што ў Кітаі існуе сістэма інтэрнэт-троляў, якіх падтрымлівае дзяржава. Дзяржслужбоўцы і партыйныя работнікі, студэнты і выкладчыкі за грошы пішуць каментары, выгадныя ўладам. Пры гэтым буйныя дзяржаўныя падрадчыкі распрацоўваюць сістэмы, просты інтэрфейс якіх дазваляе хутка рассылаць «тролям» заданні, а мэнэджарам - адсочваць іх выкананне. У адным з дакументаў, да якіх атрымала доступ NYT, гаворыцца, што за арыгінальны допіс даўжэйшы за 400 сімвалаў можна атрымаць да 25 даляраў, яшчэ 40 цэнтаў - за пазнаку негатыўнага каментару і адзін цэнт - за перадрук.

З часам агенцтва пераключыліся на маніторынг звычайных тэм, не звязаных з эпідэміяй: скаргаў на гучныя будоўлі або затопленыя станцыі метро. Пасля таго, як частка ўрадавых дакладаў аб пандэміі патрапілі ў адкрыты доступ, чыноўнікі загадалі «зачысціць» інтэрнэт ад іх і больш не дапускаць уцечак, «здольных неспрыяльна ўздзейнічаць на грамадства».