«Нафтавая вайна» Пуціна: Эканоміка Расеі на мяжы калапсу

Эксперты мяркуюць, што Расея пацерпіць мацней за іншыя краіны.

Вось ужо другі тыдзень сусветныя фінансавыя рынкі ліхаманіць. Кошт нафты, пачынаючы з 9 сакавіка, паслядоўна падае, а на гандлі 17 сакавіка ён часам апускаўся ніжэй за псіхалагічна важную адзнаку 30 даляраў за бараль. Услед за нафтай упалі і фондавыя рынкі, а таксама расейскі рубель. Але калі фондавыя рынкі пакутуюць у асноўным ад пандэміі каранавірусу, то расейская валюта патаннела менавіта праз нафту, ад якой істотна залежыць уся эканоміка РФ, піша dw.com.

Рэзкае абясцэньванне энэрганосьбіта пачалося адразу пасля таго, як Расея 6 сакавіка адмовілася ад прапановы Саудаўскай Аравіі дадаткова скараціць вытворчасць нафты праз пандэмію. "Тое, што Расея адмовілася далучыцца да ўгоды АПЕК і знізіць здабычу – і стала асноўным трыгерам. Сусветныя спекулянты вельмі нервова адрэагавалі на гэтую навіну, і вось мы бачым феерычнае падзенне кошту бараля", – кажа Сяргей Драздоў, аналітык ГК Фінам.

Эр-Рыяд абвесціў Расеі "коштавую вайну"

Цяпер гаворка ідзе ўжо пра сапраўдную "коштавую вайну", якую Расеі – у адказ на яе адмову ад скарачэння аб'ёмаў здабычы – абвесцілі Саудаўская Аравія і яе партнёры з АПЕК. Эр-Рыяд на ўсю моц прапануе пакупнікам сыравіны – у тым ліку, мяркуючы з звестак СМІ, і Беларусі – дадатковыя буйнамаштабныя пастаўкі нафты паводле зніжаных коштаў.

Як расказаў DW Міхаіл Круціхін, партнёр кансалтынгавай кампаніі RusEnergy, "мы бачым ужо, што ў Еўропе саудаўцы ходзяць да традыцыйных пакупнікоў расейскай нафты, прапануюць велізарныя зніжкі, кошты ніжэйшыя за 25 даляраў за бараль і ў любых колькасцях нафту".

Ці зможа Расея перамагчы ў гэтым супрацьстаянні – і наколькі вялікі запас трываласці расейскай эканомікі?

"Па-першае, трэба браць да ўвагі стан Фонду нацыянальнага дабрабыту. Яго ўжо, мякка кажучы, раздзярбаньваюць, – адзначае эксперт. – Спачатку вынялі вялікую суму для афёры, якая называлася перадача акцый Ашчадбанка. Другое, фонд гэты ўсыхае, паколькі ён павінен кампенсаваць падзенне нафты ніжэй за 40 даляраў... Потым туды стаіць чарга з нафтавых кампаній, якія хочуць нейкіх ільготаў. Я не выключаю, што гэтага фонду можа хапіць не на 6 гадоў і не на 3 гады, як абяцаюць нам міністры і чальцы ўрада, а значна менш. Ну, добра, да 22 красавіка, да галасавання (у папраўках у Канстытуцыю РФ. – Рэд.), будуць укідваць даляры ў фінансавую сістэму, каб падтрымліваць рубель на ўзроўні меншым за 80 рублёў за даляр, але потым могуць і адпусціць".

Сітуацыя на нафтавым рынку – экстраардынарная

Кіраўнік аналітычнай управы Commerzbank у сыравінных рынках Яўген Вайнберг паказвае на тое, што сітуацыя на энэргетычным рынку цяпер складваецца цалкам экстраардынарная.

"Каб зразумець сітуацыю, трэба ўявіць сабе, як гандлюецца нафта ў гэты момант і якія ўмовы прапанавалі саудаўцы, – кажа эксперт другога ў велічыні крэдытна-фінансавага інстытута Нямеччыны. – Яны прапанавалі для асноўнай групы, якая ў гэты момант атрымлівае нафту з Расеі, – для еўрапейскіх заводаў і пакупнікоў – кошт нафты маркі Brent мінус 10 даляраў. Такога не было ніколі: ні калі нафта каштавала 50 даляраў, ні 80 даляраў. Такую зніжку саудаўцы не прапаноўвалі ніколі. Гэта азначае, што калі раптам у самым негатыўным выпадку, напрыклад, кошт нафты ў красавіку знізіцца да 25 даляраў, то яны будуць пастаўляць нафту за 15 даляраў. Расейская нафта – напрыклад, маркі Urals – цяпер гандлюецца недзе з дысконтам 3 даляры ў адносінах да Brent. То-бок гэта будзе настолькі добрая прапанова, што сэнсу набываць расейскую нафту фактычна не будзе", – рэзюмуе Яўген Вайнберг.

У тым, што Масква выйдзе пераможцай з супрацьстаяння з Эр-Рыядам, сумняваецца і Міхаіл Круціхін. "Ёсць разлік міністэрства фінансаў (Расеі. – Рэд.), – нагадвае эксперт. – Калі цягам 5 гадоў кошт расейскай нафты будзе на ўзроўні недзе 20 даляраў за бараль, то Расея за гэтыя 5 гадоў страціць 19% свайго ВУП. А гэта эканамічны калапс, катастрофа".

Тлумачачы сваё нежаданне прадаўжаць угоду з АПЕК, у Маскве неаднаразова паказвалі, што ад скарачэння здабычы перамагалі толькі амерыканскія вытворцы сланцавай нафты, што закраналі тыя сегменты рынку, якія пакідала ім Расея. Але, як аднадушна паказваюць эксперты, амерыканскія нафтаздабытчыкі раней ужо выяўлялі цуды гнуткасці, і здабыча сланцавай нафты там вярталася ў зыходны стан адразу пасля нармалізацыі коштаў на рынку. У любым выпадку, як адзначыў Міхаіл Круціхін, ЗША знойдуць магчымасць падтрымаць гэтую галіну, якая складае толькі 1% ад ВУП краіны.