Нафтавая вайна Расеі і Савудаўскай Арабіі: стаўкі падымаюцца

Выдаткі расейцы заплацяць са свайго партманэта.

Прэзідэнт Расеі Уладзімір Пуцін не мае намеру першым ісці на міравую з Савудаўскай Арабіяй, якая ступіла на сцежку «нафтавай вайны» пасля раскідання ўгоды OPEC+, піша finanz.ru.

Хоць кошт расейскай нафты Urals з 50 даляраў падаў ніжэй за 20, расейскі рубель перажыў рэкордную з 2014 года дэвальвацыю, а эканоміка РФ замест «прарыву» да сусветных тэмпаў росту коціцца ў рэцэсію і збядненне людзей, Пуцін упэўнены ў сваёй здольнасці перажыць крызіс і «пратрымацца» даўжэй за савудытаў у вайне на знясіленне, распавялі Bloomberg крыніцы, знаёмыя з пазіцыяй Крамля.

Вострая рэакцыя Савудаўскай Арабіі на крах перамоў OPEC+, дзе Расея шакавала міністраў адмовай скарачаць здабычу нафты ў адказ на эпідэмію каранавіруса, была нечаканасцю для расейскага кіраўніцтва, кажуць крыніцы агенцтва.

Эр-Рыяд абвясціў аб планах на траціну павялічыць здабычу (з 9,7 да 12 млн барэляў за дзень), у 1,5 разы нарасціць экспарт (да 10 млн барэляў за дзень), а таксама ўвёў беспрэцэдэнтныя ў гісторыі зніжкі на сваю нафту - 6 даляраў для Азіі, 7 даляраў для ЗША і 8 даляраў для Еўропы, дзе савудаўскія гатункі канкуруюць з расейскай Urals.

Пры зніжэнні попыту, масавых абмежаваннях на авіяпералёты і прыпыненні прамысловасці ў ЗША і Еўропе, Савудаўская Арабія вылівае на рынак мільёны барэляў, прадаючы гатунак Arab Light у Еўропе на 10,25 даляра танней за Brent. Нічога такоўскага нафтавы рынак не бачыў ні разу ў гісторыі, канстатуе аналітык Energy Aspects Амрыта Сэн.

Паводле ацэнкі Goldman Sachs, лішак паставак дасягае 6-8 млн барэляў за дзень. IHS Markit бачыць 10 млн «лішніх» барэляў на дзень, Mizuho - 14 млн. Мэта Савудаўскай Арабіі - пацясніць Расею на ключавым для яе, еўрапейскім рынку, кажа Сэн.

У нафтатрэйдэраў, якія прадаюць Urals, ужо ўзнікаюць праблемы: на мінулым тыдні Trafigura, Glencore, Shell і Total не змаглі знайсці ніводнага пакупніка на расейскую нафту коштам Brent мінус 3,3-3,8 даляра. На рынку Паўночна-Заходняй Еўропы каціроўкі Urals падалі да 18-гадовага мінімуму 18,67 даляра за бочку.

У Крамлі разглядаюць дзеянні савудытаў «шантажом» і ўпэўненыя, што змогуць пратрымацца даўжэй за блізкаўсходніх канкурэнтаў, кажа крыніца Bloomberg. Пуцін не з тых, хто здаецца, нават калі прыходзіцца несці вялікія фінансавыя страты, кажа іншы.

З нафтай па 20 эканоміка страчвае 6 млрд даляраў штомесяц што да базавай цаны бюджэту (42,4 даляра), ацэньвае стратэг ITI Capital Іскандэр Луцкі. Па выніках года Мінфін недабярэ 3 трыльёны рублёў нафтагазавых даходаў, казаў на мінулым тыдні кіраўнік ведамства Антон Сілуанаў.

Згодна з бюджэтным прагнозамі Мінфіна, пры нафце па 20 даляраў за барэль страта прыбытку бюджэту складзе 3,4% ВУП на год. Гэта дазволіць на працягу трох гадоў сточваць канцы з канцамі за кошт Фонду нацыянальнага дабрабыту сумай 10,5% ВУП. Нафта па 15 істотна пагаршае сітуацыю: бюджэт страчвае 4,4% ВУП на год, ФНБ амаль цалкам праядаецца за два гады.

Разлік Масквы ў тым, што бюджэт Савудаўскай Арабіі значна больш залежы ад цаны нафты. Для яго балансавання трэба 75-83 даляра за барэль, паказвае Луцку. Але асобна нафтавая галіна каралеўства значна больш эфектыўная: сабекошт савудаўскай нафты прыкметна ніжэйшы за расейскую - гэта 17 даляраў за барэль паводле новых праектаў і 10 даляраў для падтрымкі існых. Расеі ж трэба 25 даляраў за бочку, каб падтрымліваць здабычу, і 42-44 даляра - каб запускаць новыя праекты, паказвае Луцко.

Ад нізкіх коштаў «пакутуюць сланцавыя кампаніі ЗША», патлумачыў пазіцыю Крамля прэс-сакратар прэзідэнта Дзмітрый Пяскоў. Менавіта спробай збанкрутаваць сланец, адначасова адпомсціўшы за санкцыі супраць Nord Stream 2, тлумачыць рынак пастанову Расеі разарваць нафтавы звяз з Эр-Рыядам, распавядалі крыніцы Bloomberg ў пачатку сакавіка.

Склеіць разбіты кубак ужо, хутчэй за ўсё, немагчыма. «Наўрад ці Савудаўская Арабія адступіцца, - кажа аналітык Fitch Дзмітрый Марынчэнка. - Для іх гэта будзе азначаць страту твару».

Аплаціць амбіцыі лідараў, як звычайна, са свайго кашалька давядзецца расейскім грамадзянам, папярэджвае заснавальнік Movchans Group Андрэй Моўчан: падзенне рубля транслюецца ў падаражэнне спажывецкіх кошыкаў, таму што у айчыннай вытворчасці вялікая дзель імпарту.

«Паколькі гэта суправаджаецца істотным скарачэннем даходаў бюджэту, не варта чакаць кампенсацыйных выплат або падвышэнняў заробкаў бюджэтнікаў; насупраць, хутчэй за ўсё адказам дзяржавы будзе далейшае ўзмацненне жорсткасці падатковай палітыкі. Напаўненне бюджэту разглядаецца ў Крамлі як галоўная і практычна адзіная задача ўнутранай эканамічнай палітыкі», - нагадвае Моўчан.

Замест 3-адсоткавага росту расейская эканоміка атрымае амаль 3-% падзенне, прагназуе галоўны эканаміст БКС Уладзімір Ціхіміраў: у другім-чацвёртым квартале спад ВУП будзе дасягаць 3-5%, рэальныя даходы насельніцтва ўпадуць на 5-7%, адток капіталу дасягне 110 млрд даляраў.

Калі рынак кошту нафты застанецца блізу 20-25 даляраў за барэль на працягу года, курс даляра паляціць у дыяпазон 90-115 рублёў, прагназуе Райффайзенбанк.

Галоўнай праблемай стане дэфіцыт валюты: паводле аб'ёмаў экспартных даходаў Расея вернецца ў 2005 год - 240 млрд даляраў (супраць 415 млрд за мінулы год).

Грамадзяне і бізнэс будуць адрэзаныя ад магчымасці закупляць замежныя тавары: аб'ёмы імпарту ўпадуць на 28%, да 177 млрд даляраў, мінімуму з 2006 года, прагназаваў у мінулым годзе ЦБ.