Ультыматум Лукашэнку: транзіт праз Беларусь можа быць цалкам спынены

Гэта прымусіць рэжым як мінімум вызваліць усіх палітычных вязняў.

Беларускі палітолаг Зміцер Балкунец у сваім Telegram-канале напісаў, што калектыўны ультыматум з боку ЕЗ і ЗША прымусіць Лукашэнку як мінімум вызваліць усіх палітычных зняволеных.

Сайт Charter97.org пагаварыў з экспертам аб тым, што гэта за ультыматум і як ён ударыць па рэжыме.

- Размова ідзе аб перайманні чыгуначных пунктаў на мяжы ЕЗ і Беларусі. Адзіны зручны шлях дастаўкі тавараў з Кітая ў Еўропу ідзе праз Беларусь. Іншы пралягае праз Турцыю, але ён складаны з пункту гледжання лагістычных перавозак.

Чыгуначны шлях праз Беларусь увялі ў дзеянне ў 2014 годзе, і на пачатку было 40 тысяч кантэйнераў. У 2021 годзе было адпраўлена ўжо 550 тысяч кантэйнераў. Гэта такія паўнавартасныя кантэйнеры, якія ставяцца на платформы. Для Кітая гэта надзвычай важны шлях.

На 2023 год запланавана 16 тысяч таварных цягнікоў з Кітая ў Еўропу. Гэта значыць, што кожныя паўгадзіны таварны цягнік праязджае толькі праз Беларусь. Гэта толькі кітайскія, а ёсць яшчэ расейскія і казахскія цягнікі, якія едуць у ЕЗ з таварамі.

Яшчэ важна разумець, што паасобныя пустыя цягнікі, якія з Еўропы едуць далей, беларускія ўлады пачалі ўжываць для дастаўкі тавараў у Кітай.

У выпадку, калі Лукашэнка атрымае калектыўны ультыматум ад еўрапейскіх краін і не выканае адзіную ўмову, якая можа быць выстаўленая, а гэтае вызваленне ўсіх, падкрэсліваю, усіх чыста палітычных вязняў-закладнікаў, то мяжа мае быць перацятая.

- Як закрыццё чыгуначных пунктаў ударыць па рэжыме?

- Гэта прычыніцца да таго, што будзе паралізаваны рух як мінімум гэтай чыгункай. Адзін склад такога цягніка - мінімум 50-60 вагонаў, 700 мэтраў даўжынёй. Вялікі затор утворыцца. У выніку будзе паралізаваная лагістыка на ўсім "Шаўковым шляху" з Кітая ў Еўропу.

Тут нават не кітайскі чыннік важны, а тое, што Лукашэнка будзе траціць грошы. Размова ідзе аб каласальных фінансавых стратах. Ён, на мой погляд, на гэта не пойдзе. Важна разумець, што гэта маштабныя санкцыі на адрас Лукашэнкі, а Еўропа пры гэтым практычна нічога не страціць.

Еўропа без беларускага транзіту пражыве. Іншае пытанне ў тым, ці зможа Лукашэнка пратрымацца нейкі час без гэтага транзіту. Для яго гэта грошы, кантрабанда, магчымасць беларускую прадукцыю збываць ды іншае. Размова ідзе пра сотні мільёнаў даляраў, якія штодзень праязджаюць праз Беларусь.

Мяркую, што еўрапейскія краіны маю паставіць тут на першае месца для сябе пытанне, што для іх важнейшае - грошы, які яны бяруць або развязанне гуманітарнага крызісу, які склаўся ў Беларусі ў сувязі з палітычнымі вязнямі.

Думаю, што прадстаўнікі беларускіх дэмакратычных сіл, журналісты, блогеры і гэтак далей павінны ўзняць гэтае пытанне на розных еўрапейскіх пляцоўках. Дыяспары беларускія з розных краін таксама. Бо гэта ўнікальны інструмент, які можа прымусіць Лукашэнку вызваліць палітычных закладнікаў.

Ёсць яшчэ два пазітыўныя сюжэты ў гэтай карціне. У лютым былі вызваленыя 222 палітычныя вязні ў Нікарагуа. Яны былі паспяхова эвакуаваныя на самалёце ў ЗША. Надоечы і Іран амніставаў 22 тысячы палітычных вязняў.

- Пра што гэта кажа?

- Для дыктатараў становіцца занадта дорага ўтрымліваць палітычных вязняў і надзвычай важны ціск, які чыніць міжнародная супольнасць.

Уважаю, што краіны ЕЗ усе разам або паасобку маглі б паспрыяць, каб крызіс у Беларусі быў развязаны. Гэта ў інтарэсах і Еўразвязу. На жаль, на сённяшні дзень бракуе палітычнай волі заходніх краін для таго, каб гэта зрабіць.

Я абсалютна перакананы, што Лукашэнка не мае іншага выбару. У мінулую пятніцу, 10 сакавіка, ён выступаў перад «урадам». Ён абвінаваціў тады Польшчу і Амэрыку ў тым, што яны "ціснуць для таго, каб быў замкнёны шлях". Відавочна, што яго гэтая тэма турбуе. Перакананы, што гэта лепш, чым усякія іншыя санкцыі, якія ўжываліся даўней.

У такой сітуацыі Еўропа мусіць для сябе зрабіць маральны выбар.

- Пекін і Крэмль будуць ціснуць на Лукашэнку ў выпадку закрыцця чыгуначных пунктаў?

- Так, але Лукашэнка і сам палічыць, колькі грошай ён страціць. Бо спыніцца практычна ўвесь экспарт Беларусі ў Кітай. У тэорыі, ён можа складаваць кантэйнеры на тэрыторыі Беларусі, але рабіць гэта доўга ён не зможа. Ёсць тавар, ёсць лагістычныя ланцужкі, маршруты ды іншае. Усе гэтыя выдаткі будуць перакладзеныя на Лукашэнку, які дапусціў такога кшталту катастрофу. Мне падаецца, што асабліва ў ягоных інтарэсах вызваліць усіх палітычных вязняў.

Мяркую, што беларускія ўлады будуць спрабаваць падмануць Еўропу. Неаднаразова раней яны спрабавалі забалбатаць іх нейкімі псэўдаперамовамі. Як гэта было ў 2021-м годзе, калі вядомыя персанажы гаварылі пра «перамовы» містычных, і гэта ўсё скончыліся нічым.

З Лукашэнкам можна размаўляць толькі на той мове, які ён разумее. Гэта мова ультыматуму. Лукашэнка не ведае, што такое мова дыпламатыі. Ён прымае толькі мову ультыматуму, і Еўропа толькі так мае з ім размаўляць.

Яшчэ дадам, што за подпісам Валерыя Цапкалы быў дасланы ліст усім еўрапейскім лідэрам. Асобны ліст дасланы паслу Кітая ў Беларусі, міністру замежных спраў Кітая. У іх змяшчаецца інфармацыя аб сітуацыі, якая складваецца на мяжы з віны Лукашэнкі і просьба паспрыяць развязанню канфлікту.

Жадаў бы яшчэ адну важную рэч падкрэсліць. Прапанова што да ультыматуму датычыцца толькі таварных перавозак чыгункай. Яна не датычыцца пасажырскіх перавозак.

Паўтаруся, спыненне таварных перавозак можа сапраўды ўдарыць па рэжыме і на працягу кароткага часу дамагчыся вызвалення ўсіх чыста палітычных вязняў.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com