Крама тыпу прыбіральні

Яны не толькі нізкія, але і бяздарныя.

Цікавае ўсё ж жыццё ў міністра ўнутраных спраў Кубракова. У пятніцу ён святкуе юбілей магілёўскага міліцэйскага інстытута з наступным банкетам. У суботу скача на святкаванні стагоддзя таварыства «Дынама» з роставай лялькай-амапаўцам - і наступным банкетам. У аўторак абмяркоўвае з расейскімі міліцыянтамі, як яны разам будуць лавіць беларусаў у Расеі і расейцаў у Беларусі – таксама, не сумняваюся, з наступным банкетам міждзяржаўнага размаху. А ў чацвер пераразае чырвоную стужачку перад несамавітым складам у глухой вёсцы. Ён адчыняе краму.

Адкрыццё крамы, у якой будуць прадавацца вырабленыя зняволенымі тавары, было гэткім жа пампезным, як і адкрыццё грамадскай прыбіральні на гарадзенскім рынку або флагштока ў Гомелі, які каштаваў паўмільёна даляраў. Там таксама перарэзалі стужачкі і казалі прамовы. «У добры шлях, прыбіральня!» - не ведаю дакладна, каму з прысутных афіцыйных асоб належала гэтая фраза, але ў ёй уся сутнасць дзяржаўнага абсурду. Лепш не скажаш, як ні старайся. Быў яшчэ адзін асабліва важны аб'ект, які стаў галоўным героем навін - такі ж, як на гарадзенскім рынку, грамадская прыбіральня ў Гомелі, толькі пабудаваная за мільён даляраў. Памятаю, як ганяліся за гэтым аб'ектам журналісты, каб не прапусціць адкрыццё. Памятаю нават пераможны падзагаловак у «Комсомольской правде»: «Першым у новай прыбіральні пабываў карэспандэнт «Комсомолки». Учора такім аб'ектам-ньюсмейкерам стаў хлеў у чыстым полі, дзе прадаюць вырабленыя зняволенымі тавары.

Адкрывалі, як некалі прыбіральню: панатыкалі чырвоных і зялёных сцяжкоў вакол, прыгналі народу ў форме і без, паставілі перад уваходам трыбуну з капустай, а на гэтую трыбуну паставілі міністра ўнутраных спраў. Ён вымавіў урачыстую прамову, а потым перарэзаў чырвоную стужачку. Дарэчы, гэты ангар у вёсцы Рабінаўка, у якой жыве дзевяць жыхароў, сілавікі з чыноўнікамі называлі не проста крамай, а шоўрумам прадпрыемстваў дэпартамента выканання пакаранняў. Шоўрум ДВП у Рабінаўцы - гучыць як улюбёныя назвы гандлёвых пунктаў з дзевяностых: «Імперыя ўнітазаў» або «Каралеўства навалочак».

Кубракоў, было відаць, вельмі ганарыўся. Ён распавядаў, што размяшчэнне крамы дужа зручнае (усяго 36 кіламетраў ад горада, якраз пасля працы заехаць), што купіць там можна ўсё - ад адзення да мэблі - і, самае галоўнае, што неабходнасць яго адкрыць наспела даўно. Таму што грамадзяне рэгулярна пыталіся, дзе можна набыць тавары, якія вырабляюцца зняволенымі, і дзе іх можна на свае вочы ўбачыць і нават памацаць. Вось і пайшло міністэрства насустрач пажаданням працоўных.

Я сапраўды спрабавала ўявіць сабе дзеяздольнага грамадзяніна Рэспублікі Беларусь, які патрабуе ад кіраўніцтва МУС адкрыць шоўрум ДВП. Не змагла. Фантазіі не стае. Спрабавала ўявіць сабе, як едзе Кубракоў стомлены пасля працы ў тралейбусе. Думае, што б там яшчэ ўдасканаліць у структуры міністэрства, вісіць на поручні, глядзіць у акно. Тут да яго падыходзіць грамадзянін Рэспублікі Беларусь і кажа: «Не паважаеце вы насельніцтва, Кубракоў. Мы тут з дзецюкамі ўжо з ног збіліся ў пошуках чаравікаў, зробленых асабіста Севярынцам. А яшчэ дзяўчынку сіматычную ў ютубчыку аднойчы бачылі - Андрэева, здаецца. Дык яна, кажуць, куфайкі шые. А мы б купілі. Недагляд, аднак! Кубракоў глыбока задумваецца і нават прапускае свой прыпынак. Але да раніцы ў яго гатова ідэя: шоўруму - быць. Дык вось, я нават цалкам магу сабе ўявіць гэтую сцэну. Але асобу грамадзяніна, які звяртаецца з настойлівай просьбай працоўных адкрыць краму тавараў ад зняволеных, - не магу. Белая пляма. Бо няма такога грамадзяніна ў Беларусі.

Гэтага грамадзяніна прыдумалі дзе-небудзь у ААЦ і зараз з ягоных настойлівых просьбаў павялічваюць пенсійны ўзрост, адкрываюць крамы з таварамі ад зняволеных, касуюць адтэрміноўкі для студэнтаў, якія навучаюцца за мяжой, арыштоўваюць «парушальнікаў спакою» і пашыраюць выкарыстанне пакарання смерцю. У гэтага грамадзяніна няма ні твару, ні імені - толькі функцыя. Гэта такі пінжак з савецкіх часоў, які чыноўнік вешаў на спінку крэсла, сыходзячы пасярод працоўнага дня да паненкі ці ў лазню, каб супрацоўнікі бачылі: ён на месцы, проста выйшаў на хвіліначку, вось і пінжак вісіць. На шчасце, сапраўдныя грамадзяне Беларусі з імёнамі і тварамі тавары з лагераў набываць не будуць.

Так што я нават не буду заклікаць: маўляў, не ездзіце туды, не карыстайцеся плёнам прымусовай працы, аб'язджайце гэты чортаў «шоўрум» прасёлачнымі дарогамі. Бо няма патрэбы. Туды і без таго ніхто не паедзе, акрамя няўжо што супрацоўнікаў ДВП - на загад. І за лёс гэтай крамы я зусім спакойная. Як закрылася гомельская грамадская прыбіральня за мільён даляраў, так і гэты калгасны кірмаш неўзабаве закрыецца. Такі лёс усіх праектаў, якія яны прыдумляюць. Таму што не толькі нізкія, але і бяздарныя.

Ірына Халіп, спецыяльна для Charter97.org

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com