Еўрапарламент афіцыйна заклікаў МКС выдаць ордэр на арышт Лукашэнкі

Рэзалюцыя на падставе даклада Пятраса Аўштравічуса была прынятая пераважнай большасцю галасоў.

Еўрапарламент афіцыйна прызнаў Аляксандра Лукашэнку такім жа адказным за ваенныя злачынствы, як Уладзімір Пуцін і Марыя Львова-Бялова і заклікаў Міжнародны крымінальны суд выдаць ордэр на ягоны арышт.

Адпаведная рэзалюцыя на падставе даклада еўрадэпутата ад Літвы Пятраса Аўштравічуса была прынятая 13 верасня падчас пленарнага пасяджэння Еўрапарламента ў Страсбургу пераважнай большасцю галасоў.

"За" было аддадзена 453 галасы, 21 — "супраць" і 40 — устрымаліся.

У дакладзе, апублікаваным на сайце Еўрапарламента, гаворыцца аб асуджэнні незаконнага перамяшчэння больш як 2 150 дзяцей, у тым ліку сірот, з акупаваных Расеяй раёнаў Украіны "ў так званыя аздараўленчыя лагеры Беларусі, дзе яны падпадаюць пад расеізацыю і індактрынацыю".

Заяўнікі падтрымліваюць расследаванне ўкраінскай пракуратурай ролі Беларусі ў гвалтоўнай дэпартацыі і мяркуюць, што дзеянні самога Лукашэнкі і ягонага рэжыму таксама могуць быць кваліфікаваныя як злачынства супраць чалавечнасці — "дэпартацыя або гвалтоўнае перамяшчэнне насельніцтва" ў адпаведнасці з Рымскім статутам Міжнароднага крымінальнага суда (МКС).

«Зноў заклікае дзяржавы-сябры ЕЗ падрыхтаваць глебу для крымінальнага пераследу беларускіх чыноўнікаў, адказных або датычных да фальсіфікацыі выбараў, грубых парушэнняў правоў чалавека і злачынстваў супраць чалавечнасці, у адпаведнасці з прынятымі прынцыпамі экстэрытарыяльнай і ўніверсальнай юрысдыкцыі; паўтарае заклік Вярхоўнага камісара ў правах чалавека ААН да ўсіх краін-сябраў ААН разгледзець магчымасць прыцягнення да адказнасці такім чынам; падтрымлівае далейшае абмеркаванне магчымасці стварэння ў Гаазе міжнароднага трыбунала аб парушэннях правоў чалавека ў Беларусі», — гаворыцца ў дакуменце.

Еўрапарламентарыі таксама заклікаюць павялічыць спіс асоб, супраць якіх накіраваныя санкцыі ЕЗ, уключыўшы ў яго асоб, якія маюць дачыненне да гвалтоўнай дэпартацыі ўкраінскіх дзяцей у Беларусь.

Аўтары заклікаюць еўрапейскія структуры далей узаемадзейнічаць і падтрымліваць беларускую грамадзянскую супольнасць, палітвязняў.

У дакуменце таксама падаюцца наступныя заявы:

асуджэнне бесперапынных рэпрэсій і сістэматычных парушэнняў правоў чалавека;

салідарнасць з народам Беларусі і сябрамі арганізацый грамадзянскай супольнасці; патрабаванне ад рэжыму Лукашэнкі "спыніць спіраль гвалту, катаванняў, рэпрэсій і прапаганды";

забяспечыць мірную перадачу ўлады пасля правядзення свабодных і справядлівых выбараў; заклік пакласці канец умовам утрымання палітычных зняволеных;

заклік неадкладна даць неабходнае медыцынскае лячэнне і гарантаваць належны медыцынскі кантроль усім палітычным вязням з сур'ёзнымі захворваннямі і праблемамі са здароўем;

заклік дазволіць дыпламатам і міжнародным арганізацыям наведваць палітычных вязняў;

патрабаванне правядзення незалежнага расследавання і экспертных высноў аб фактах смерці палітычных вязняў;

заклік да рэжыму Лукашэнкі ўстрымлівацца ад усякага роду пераследу, у тым ліку былых палітычных зняволеных, якія цяпер вызваленыя; заява, што выхад з "Усходняга партнёрства" не мае легітымнасці, "бо не адлюстроўвае сапраўднай волі беларускага народа і яго імкнення да свабоднай і дэмакратычнай дзяржавы";

асуджэнне пастановы аб выхадзе Беларусі з Орхускай канвенцыі;

заклік да інстытутаў ЕЗ і дзяржаў-сябраў вывучыць магчымасць надання прадстаўнікам беларускіх дэмакратычных сіл і грамадзянскай супольнасці магчымасці заняць месцы, якія раней займалі прадстаўнікі беларускіх уладаў на двустаронніх і шматстаронніх форумах, у тым ліку ў рамках палітыкі "Усходняга партнёрства";

заклік да ЕК уключыць незалежных, не звязаных з урадам беларускіх экспертаў у якасці нацыянальных прадстаўнікоў Беларусі ў такія праграмы супрацоўніцтва, як EU4Climate, EU4Environment ды іншыя ініцыятывы;

заклік уключыць беларускія дэмакратычныя сілы ў склад Еўрапейскай палітычнай супольнасці, напрыклад, шляхам надання ім статусу назіральніка;

асуджэнне палітычна матываваных "паказальных працэсаў" і сфабрыкаваных абвінавачанняў;

заклік да беларускіх уладаў неадкладна замяніць усе смяротныя прысуды і ўвесці мараторый на ўжыванне смяротнага пакарання

асуджэнне ўдзелу рэжыму Лукашэнкі ў агрэсіі Расеі супраць Украіны;

заклік люстрана паўтарыць існыя санкцыі супраць Расеі ў дачыненні да Беларусі;

заклік уключыць Расею і Беларусь у спіс трэціх краін ЕЗ з высокім узроўнем рызыкі ў дачыненні да барацьбы з адмываннем грошай і фінансаваннем тэрарызму;

заклік да краін ЕЗ і далей спрашчаць працэдуры атрымання віз і дазволаў на жыхарства для беларусаў;

падкрэсліванне факту, што Беларусь мае гістарычныя сувязі з астатняй Еўропай і падзяляе спадчыну еўрапейскай культуры і ідэнтычнасці, і што, грунтуючыся на імкненнях беларускага народа, "яна павінна заставацца часткай еўрапейскай палітычнай, культурнай і эканамічнай прасторы".

Дакумент таксама "горача прызнае і падтрымлівае заявы аб еўрапейскіх памкненнях беларусаў" і заклікае інстытуты ЕЗ і дзяржавы-сябры распрацаваць "больш амбіцыйную і ўсёабдымную стратэгію ў спалучэнні з шырокім эканамічным планам", якая забяспечыла б падтрымку беларусаў для спрыяння дэмакратычным пераўтварэнням у краіне і абароне незалежнасці ды суверэнітэту.