Ці можна атрымаць у Беларусі пасведчанне кіроўцы, калі быў пацыентам псіхатэрапеўта?

Не ўсё так проста.

Атрыманне даведак аб здароўі для кіроўцаў даўно пастаўленае на паток. Аднак часам стандартная схема не працуе. Выданне «Смартпрэс» высветліла, у якіх сітуацыях у выдачы даведкі для кіравання могуць адмовіць.

Звернешся да псіхатэрапеўта - не дазволяць кіраваць аўто?

Чытачка Ірына надумала здаць на пасведчанне і сесці за стырно ў даволі сталым веку. Яна пайшла стандартным шляхам: аўташкола - паліклініка - медкамісія. Пытанняў да жанчыны не ўзнікла.

Аднак у самым канцы медкамісіі ёй сказалі: даведку пакуль не выдадуць.

- Мы зрабілі запыт і высветлілі, што вы звярталіся да псіхатэрапеўта, - растлумачылі ў паліклініцы. - Прынясіце, калі ласка, дакумент, які пацвярджае, што вы не знаходзіцеся на ўліку.

Псіхатэрапеўта Ірына сапраўды наведвала: пасля родаў, як яна сама адзначае, «жыццё дало расколіну», і ў яе былі ўсе прыкметы пасляродавай дэпрэсіі, што пацвердзіў і спецыяліст. Гутаркі, таблеткі («Звычайныя антыдэпрэсанты - іх усе прымаюць»), а праз некалькі гадоў - рэдкія звароты да ўжо знаёмага спецыяліста («Доктар, на мяне так шмат навалілася зараз!»). Хто ведаў, што клопат аб сваім ментальным здароўі можа стаць праблемай?

Псіхатэрапеўт, убачыўшы запыт з паліклінікі спецмедаглядаў, закруціў галавой: не, немагчыма, я такую даведку не дам.

- На вас жа заводзілася картка, а значыць, вы стаялі на ўліку. І вас ніхто з яго не здымаў. Магу толькі прапанаваць прыйсці праз год-паўтара: тады я змагу пацвердзіць, што вы выйшлі ў рэмісію. А камісія, магчыма, разгледзіць ваш выпадак індывідуальна і выдасць допуск.

«Калі не звярталіся больш за год, картка сыдзе ў архіў»

Ці правамерныя такія адмовы? Што павінна быць запісанае ў вашай медыцынскай картцы, каб вас прызналі непрыдатным да кіравання аўтамабілем? «Смартпрэс» даведаўся ў лекара-псіхатэрапеўта Валерыі Еўдакімавай.

— Сітуацыя з допускам да кіравання транспартным сродкам спрасцілася ў 2022 годзе: менавіта тады ў Беларусі выйшла новая пастанова Міністэрства аховы здароўя, у якой удакладняліся дыягназы, пры якіх забаранялася атрыманне пасведчанняў. У асноўным гэта самыя цяжкія дыягназы і разлады асобы. Такія пацыенты акурат і трапляюць на дыспансерны ўлік, і маюць пэўныя абмежаванні ў паўсядзённым жыцці, - тлумачыць Валерыя.

Зыходзячы з гэтай пастановы, у пацыентаў, якія стаяць на ўліку, адбіраюцца пасведчанні кіроўцы. А вось за людзьмі, якія звяртаюцца да лекара-псіхатэрапеўта, такога сур'ёзнага назірання не ўстанаўліваецца. Напрыклад, калі вы звярнуліся да псіхатэрапеўта 1 раз - і больш не прыйшлі.

Праз год ваша медыцынская дакументацыя сыдзе ў архіў. Ніхто вас не будзе шукаць, званіць вам і запрашаць на прыём. Усё адбываецца выключна добраахвотна.

Што да сітуацыі Ірыны: Валерыя сцвярджае, што адмова псіхатэрапеўта была не зусім правамерная.

- Да 2022-га дыягназ «Пасляродавая дэпрэсія» ўваходзіў у пералік абмежаванняў па кіраванню, аднак цяпер паводле закона пацыенты, якія назіраюцца ў псіхатэрапеўтаў і не маюць сур'ёзных паталогій, могуць кіраваць аўто. Для ацэнкі рызыкі, а таксама магчымых абмежаванняў можа быць скліканая ўрачэбна-кансультатыўная камісія.

Працяг гісторыі Ірыны: даведку выдалі, але толькі на год

Пасля адмовы ў зняцці з уліку, Ірына звярнулася ў гарадскі клінічны псіхдыспансер. Там нашай гераіні патлумачылі: трэба ісці на УКК, але пастанову аб прызначэнні камісіі павінен прымаць лечачы лекар - той самы псіхатэрапеўт, у якога жанчына лячылася. Ён па выніку ўсё ж пагадзіўся сабраць «кансіліум». Але папярэдзіў: спачатку трэба прайсці псіхалагічнае тэставанне (шэраг задач на ўвагу, логіку, канцэнтрацыю і г.д.).

Дзень Х і сама камісія прайшлі для Ірыны без узрушэнняў. Лекары паведамілі, што ніякіх супрацьпаказанняў да кіравання яны не ўбачылі, задалі некалькі агульных пытанняў аб сітуацыі, якая заахвоціла звярнуцца да псіхатэрапеўта, і аб жаданні сесці за стырно. І выпісалі даведку - «Здаровая. Годная». Праўда, з абмежаваннем: тэрмінам на 1 год і з забаронай кіраваць спецыяльным транспартам. Прасцей кажучы: праз 12 месяцаў, давядзецца яшчэ раз прыйсці на МКК і пацвердзіць сваё права на кіраванне, бо, паводле заключэння лечачага псіхатэрапеўта, дэпрэсіўны стан можа вяртацца.

Што ў выніку?

Лекар-псіхатэрапеўт Валерыя Еўдакімава запэўнівае: пацыентам лекараў-псіхатэрапеўтаў, рэальным і патэнцыйным, няма сэнсу турбавацца аб тым, што зварот да спецыяліста негатыўна адаб'ецца на іх у далейшым.

- Мяркуецца, што лепш ісці ў прыватны медыцынскі цэнтр - бо ён не перадае ніякіх звестак у дзяржаўныя ўстановы, і гэта супакойвае. Але і ў дзяржаўных установах працуе ананімны прыём. Важна памятаць: людзі часцей пакутуюць не праз наступствы звароту па дапамогу, а праз тое, што гэтую дапамогу своечасова не надалі. І не баяцца звяртацца да псіхатэрапеўта.

Перад першым візітам доктар рэкамендуе скласці спіс пытанняў да спецыяліста.

- Напрыклад, які ў мяне дыягназ, ці змагу я кіраваць аўтамабілем, якія могуць быць пабочныя эфекты ад лекаў, што мне прызначаюць, на якія сферы жыцця мой стан паўплывае і г.д. Гэта зусім нармальна! Гаворка пра ваша здароўе - і вы маеце права задаваць нават самыя «дурныя» пытанні.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com