У расейскія парты даходзіць усё менш грузаў

Чыннікаў мноства.

Расейскія ўлады шмат кажуць аб пераарыентацыі гандлю на Усход і развязанні лагістычных праблем, але гэтыя праблемы ўзнікаюць ізноў і ізноў, пазбаўляючы краіну неабходных тавараў, піша The Moscow Times.

Грузаабарачэнне марскіх партоў Расе ў студзені ўпала не толькі да снежня, але і ў параўнанні з аналагічным перыядам мінулага года - на 6,2% да 71 млн тон, паведаміў Расмаррачфлот. Падае ўсё і ўсюды. Скарацілася як перавалка сухіх грузаў, у тым ліку кантэйнераў з таварамі - на 5,8%, да 32,8 млн тон, так і наліўных грузаў - на 6,5% да 38,2 млн т. Зніжэнне закранула ўсе парты, уключаючы далёкаўсходнія, праз якія прайшло на 9,1% менш грузаў, чым у мінулым студзені. Выключэнне - Каспій, дзе загрузка вырасла ў 1,6 разы. Праз гэты рэгіён ідзе ўсё больш паставак з Індыі, але ўсё ж такая выбітная дынаміка тлумачыцца хутчэй эфектам базы: у Каспійскага басейна пакуль мінімальная доля ў агульным грузаабарачэнні - у студзені праз яго прайшло ўсяго 0,7 млн тон грузаў.

Агульнае ж грузаабарачэнне падае з кастрычніка. Чыннікаў таму мноства. Гэта і моцныя штормы ў Чорным моры, і праблемы з інфраструктурай, затрымкі ў суднаходстве праз Чырвонае мора праз канфлікт з хусітамі, пералічваюць імпарцёры і лагісты. Адыграла ролю і павышэнне ключавой стаўкі: паводле інфармацыі Цэнтрабанка, імпарт у канцы года пачаў патроху скарачацца. І, вядома, адбіліся санкцыі.

Эксперты апасаюцца, што сітуацыя будзе пагаршацца праз праблемы з наўпроставай аплатай паставак тавараў з Турцыі і Кітая. Яны нарастаюць з пачатку 2024 г. У снежні прэзідэнт ЗША Джо Байдэн надаў Мінфіну паўнамоцтвы ўводзіць другасныя санкцыі супраць банкаў трэціх краін, якія падтрымліваюць расейскі вайсковы комплекс. Прычым крытэрыі гэтай падтрымкі, спіс галін і тавараў сфармуляваны настолькі расплывіста, што, напрыклад, многія турэцкія банкі са студзеня «ад граху далей» спынілі прыём усіх аплат з Расеі.

У выніку застопарыліся многія пастаўкі спажывецкіх тавараў з Турцыі - некаторыя імпарцёры не могуць заплаціць за тэкстыль, дзіцячыя тавары і касметыку, распавядае топ-мэнэджар расейскага замежнагандлёвага аператара. А з лютага такія ж праблемы ўзніклі з кітайскімі банкамі.

Гэта дадасць праблем буйным расейскім рэтэйлерам. Яны і так з кастрычніка, пасля пачатку вайны ў сектары Газа адчуваюць праблемы з дастаўкай прыкладна з 10% замоўленых грузаў, прызнаюцца крыніцы журналістаў у X5 Retail Group (сеткі «Пяцёрачка» і «Скрыжаванне», «Дыксі») і «Дзіцячым свеце». Гаворка ідзе аб таварах, якія дастаўляліся ў парты Санкт-Пецярбурга і Новарасійска самым кароткім шляхам – праз Чырвонае мора і Суэцкі канал. У іх лік уваходзілі і тавары з Кітая. А, напрыклад, для «Дзіцячага свету» з Кітая паступае 90% асартыменту. «Парты то закрытыя праз непагадзь, то ў іх проста нічога не прывозяць, таму ў нас у крамах нават з'явіліся пустыя паліцы, і пакупнікі сталі задаваць пытанні, ці не чакаць ім дэфіцыту», - распавядаў у канцы студзеня дырэктар «Пяцёрачкі» ў Падмаскоўе.

Суднаходства на самым папулярным гандлёвым маршруце стала небяспечным пасля таго, як у лістападзе еменскія паўстанцы-хусіты ў адказ на вайну Ізраіля з ХАМАС пачалі нападаць на судны, якія ідуць праз Чырвонае мора (гэта шлях да Суэцкага канала). З сярэдзіны снежня сусветныя лідары кантэйнерных перавозак - MSC, Maersk, CMA, CGM, Hapag-Lloyd - перасталі працаваць у Чырвоным моры, і іх прыкладу рушыла ўслед большасць перавознікаў. Гэта не толькі павялічыла тэрмін дастаўкі грузаў з Азіі ў Еўропу на 2-3 тыдні праз неабходнасць абыходзіць Афрыку, але і стварыла праблемы з захаваннем графіка паставак на ўсіх іншых маршрутах, напрыклад, Далёкаўсходнім - бо абарачэнне кантэйнераў таксама запаволілася.

У гэтых умовах расейскія рытэйлеры пачалі ў каторы раз перабудоўваць лагістыку, накіроўваючы ўсё большую частку паставак праз Далёкі Усход, а адтуль па чыгунцы. Гэта ўжо прывяло да росту коштаў толькі ў лютым на 25-45%, запэўнівае прадстаўнік «Дзіцячага свету». З яго слоў, да лютага транспартаванне 40-футавага кантэйнера каштавала $1500-2000, а цяпер лагістычныя кампаніі кажуць аб $2300-2500 і папярэджваюць, што ў сакавіку - траўні ва Уладзівастоку магчымы ажыятаж і імклівы рост коштаў. На піку попыту, у студзені 2022 года, дастаўка кантэйнера з Кітая морам абыходзілася $5000-6000.