Эксперт: Аліеў адрозніваецца ад Лукашэнкі толькі ў адным

Улада ў Азербайджане цалкам прагніла.

У Азербайджане скончыліся так званыя выбары. Ільхам Аліеў нібыта перамог з вынікам, большым за 92% галасоў. Ці можна тое, што ўчора адбывалася ў Азербайджане, назваць выбарамі?

Пра гэта сайт Charter97.org пагаварыў з экс-палітвязнем і загадчыкам аддзела даследаванняў канфліктаў і міграцыі Інстытута міру і дэмакратыі Арыфам Юнусавым:

- Гэта быў самы сапраўдны фарс. Выбары сталі нечаканымі, бо Ільхам Аліеў мог спакойна кіраваць ажно да красавіка 2025-га года. Да таго ж, пасля ўражальнай перамогі ў Карабаху, у яго сапраўды высокі рэйтынг. Сацапытанні ў нас не праводзяцца, але, думаю, што недзе 78% дакладна.

Ён мог спакойна кіраваць, але ўсё пачалося з нечаканага візіту памочніка дзяржсакратара ЗША Джэймса О'Браена, які прыехаў у Баку 6 снежня. Размова ішла вельмі вострая. Праблема была ў тым, што апошнім часам Аліеў стаў такім жа сатэлітам Пуціна, як і Лукашэнка. Рукамі Аліева гаспадар Крамля карае армянскага лідара Нікола Пашыняна. Утварыўся тандэм Пуцін-Аліеў. Палітыку Расеі ў рэгіёне праводзяць з дапамогай Азербайджана.

На гэтай глебе восенню мінулага года ўзнік канфлікт з еўрапейцамі і амерыканцамі. Аліеў ігнараваў усе заходнія пляцоўкі, прызнаючы толькі расейскія ці постсавецкія (зону кантролю Масквы).

Падчас сустрэчы 6 снежня Аліеву далі час вызначыцца, маўляў, ты ці з Пуціным, ці з намі. Яму настойліва раілі неўзабаве (студзені-лютым) сустрэцца з Пашынянам у Брусэлі. Адразу пасля гэтай сустрэчы раптам з'явілася заява аб пазачарговых прэзідэнцкіх выбарах.

Нават найбліжэйшае асяроддзе Аліева было заспета знянацку. Вядучыя апазіцыйныя партыі прынялі пастанову аб байкоце і заявілі, што не прызнаюць вынікі гэтак званых выбараў.

Дарэчы, Аліева з перамогай павіншавалі ўсё тыя ж таварышы з асяроддзя Пуціна. ЗША занялі чакальную пазіцыю, чакаючы, што скажа назіральная місія АБСЕ.

Апанентаў у Аліева не было. Шэсць кандыдатаў, якія былі супраць яго, гэта ўсе людзі, якія гадамі за яго агітавалі. Чацвёра з іх - дэпутаты парламента, а двое - самавылучэнцы з прааліеўскіх. Цяжка зразумець, але кандыдаты ў прэзідэнты падчас дэбатаў хвалілі Аліева.

Насамрэч Аліеў мог першы раз у жыцці правесці дэмакратычныя выбары. У яго аб'ектыўна высокі рэйтынг. Бо чвэрць стагоддзя мы чакалі вяртання Карабаха. Ва ўмовах канфлікту з Захадам ён мог правесці сумленныя выбары, набраў бы свае прынамсі 75%. Але што ж робіць Аліеў? Ізноў татальныя фальсіфікацыі, нахабныя каруселі, масавыя ўкідванні бюлетэняў.

Нашто ён гэта рабіў? Бо патрэбы не было! Наадварот, больш такой магчымасці ў Аліева не будзе. Але, відаць, гэта ўжо ў крыві. Яны не могуць без фальсіфікацый нават у камфортных умовах. Гэта сведчыць аб тым, што гэтая ўлада настолькі прагніла, што па-іншаму не можа.

- Ці будзе рэакцыя Захаду?

- Ведаеце, чым адрозніваецца Лукашэнка ад Аліева? Я заўсёды кажу, што адзін дыктатар мае нафту і газ, а іншы - не. Таму на сітуацыю ў Азербайджане Захад часам заплюшчвае вочы, цацкаецца з Аліевым. Ён павінен давесці да кіпення Еўрапарламент ці іншых палітыкаў, каб яны прымалі пастановы. Фактар энэргетыкі, на жаль, адыгрывае важную ролю.

Цяпер для нас вельмі важная рэакцыя Захаду. Рэакцыя той жа дэлегацыі СНД - гэта ўсё глупства. Ідзе геапалітычная канфрантацыя Расеі і Захаду, а мы знаходзімся, так бы мовіць, унізе. Мы ўважліва сочым, якой будзе справаздача АБСЕ, рэакцыя ЕЗ і амерыканцаў.

Мы выступаем за санкцыі не ў дачыненні да Азербайджана, а персанальна супраць Аліева і яго сям'і, у тым ліку - за карупцыю. Разумееце, усе дыктатары, а Аліеў - класічны прыклад, разумеюць толькі сілу. Падлашчванні для іх - гэта прыкмета слабасці. Аліеў успрымае Пуціна як небяспечную сілу, таму лёг пад яго. Гэта логіка не толькі Аліева, але і ўсіх дыктатараў.

Дарэчы, усе дыктатарскія рэжымы выкарыстоўваюць спорт, музыку ды іншыя важныя міжнародныя мерапрыемствы для прапаганды, пачынаючы з часоў Гітлера. Вось цяпер такая ж сітуацыя і з Аліевым. Ён увесь час выкарыстоўвае міжнародныя мерапрыемствы (напрыклад, «Еўравізія» ці «Еўрапейскія гульні») у мэтах прапаганды.

У пачатку лістапада мінулага года ў Дубаі ААН прыняла пастанову аб правядзенні і канцы 2024-га года ў Баку 29-й Канферэнцыі аб зменах клімату - СОР29. Чакаецца блізу 80 тысяч гасцей з усіх краін ААН.

Гэта вельмі важная імпрэза, якую Аліеў выкарыстоўвае для прапаганды і адбельвання свайго рэжыму. Наш Інстытут міру і дэмакратыі ўзняў гэтае пытанне ў Страсбургу, 27 студзеня. Быў створаны спецыяльны Каардынацыйны цэнтр Азербайджанскіх палітэмігрантаў. Мы стварылі петыцыю з заклікам да лідараў дэмакратычных краін байкатаваць альбо звязаць свой прыезд на Канферэнцыю з патрабаваннем вызвалення ўсіх палітзняволеных у Азербайджане.

Мы выступілі з лозунгам: «Не праслаўленню рэпрэсіўнага рэжыму Аліева з дапамогай COP-29! Азербайджан без палітвязняў!». Колькасць палітвязняў у нашай краіне расце, набліжаючыся да 300-х. У Беларусі, вядома, палітычных зняволеных нашмат больш, але для нас гэта вялізныя лічбы. У нас няма свабоды слова, свабоды перамяшчэння і гэтак далей. Сучасны Азербайджан - аўтарытарная паліцэйская дзяржава, дзе катаванні - норма.

Цяпер мы займаемся распаўсюджваннем петыцыі і просім нашых беларускіх і расейскіх сяброў дапамагчы нам байкатаваць СОР-29 у Баку ў канцы гэтага года.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com