Усё закручваецца вельмі імкліва

Будучыя перамены вызначаць лёс некалькіх пакаленняў.

Нават няўзброеным поглядам без усялякіх аналітыкаў і тлумачоў прыкметна, як узмацняецца сусветная турбулентнасць.

А ўжо ў нашым рэгіёне, дзе ідзе развязаная Расеяй вайна, усё закручваецца вельмі імкліва.

Перамены непазбежныя, прычым у найбліжэйшы час.

Больш за тое, перамены гэтыя вызначаць геапалітычныя контуры ў Еўропе і ў не-Еўропе мінімум для некалькіх будучых пакаленняў.

У які бок панясе Беларусь падчас гэтага узрушэння - вось для нас галоўнае пытанне!

Сёння ў Беларусі

Гнойная пухліна дыктатуры запалілася і надзьмулася так, што перашкаджае дыхаць усім без выключэння.

Самыя верныя служкі, вядома, яшчэ малююць лаяльнасць да свайго гаспадара, але самі ўсё больш прыкметна рыхтуюцца да таго, што распухлы абсцэс неўзабаве лопне.

І бачаць яны для сябе, як у тым анекдоце, "два шляхі".

1 (нерэальны) - паспрабаваць захаваць усё пад кіраўніцтвам кагосьці з блізкага кола.

2 (здрадлівы) - цалкам падпарадкаваць Беларусь Крамлю, аж да крамлёўскага намесніка.

На першым шляху створаная сістэма дыктатуры не дазволіць проста замяніць цяперашняга дыктатара на іншую фігуру. Да таго ж, працягваючы маніякальна зачышчаць апазіцыю ўнутры Беларусі, Лукашэнка развёў процьму бандыцкіх спецслужбаў, кожная з якіх здольная ліквідаваць яго перш чым заняцца ліквідацыяй і зачысткай адзін аднаго.

Ліквідацыя ў гэтай сістэме Лукашэнкі хутчэй за ўсё прывядзе да калатнечы, напэўна крывавай, і наўрад ці дазволіць адной з груповак узяць верх.

Сцэнар другога шляху - перападпарадкаванне дыктатуры крамлёўскім гаспадарам, - прадугледжвае апору Крамля на прарасейскія сілы ўнутры Беларусі, якія пасля выкарыстання абавязкова зачысцяць.

Такім чынам, абодва гэтыя «шляхі» не проста тупіковыя, але і самагубныя.

Добра было б, каб наменклатура, тая яе частка, якая таемна стамілася ад афрыканскай дыктатуры ў Еўропе, захавала цвярозасць мыслення і прыстойнасць, пачала падрыхтоўку да нармалізацыі ўсёй сітуацыі ў Беларусі.

Гэта рэальна і вельмі хутка будзе запатрабавана.

Вонкавыя чыннікі

Вонкавых чыннікаў, якія ўплываюць на нашу сітуацыю, два.

Дамінантны расейскі і марудны заходні.

Расейскі дамінуе за Лукашэнкам і толькі дзякуючы Лукашэнку. Цяпер, падчас вайны, гэты чыннік ​​дасягнуў свайго піку і пагражае ліквідацыяй самому Лукашэнку.

У Захаду наадварот захоўваецца нявыкарыстаны патэнцыял, які можа не толькі ўтрымаць Беларусь ад скочвання ў дрыгву беззаконня і расейскага ўплыву, але і дапамагчы стаць цалкам незалежным ад Крамля.

У дэмакратычнага Захаду назапашаны трыццацігадовы досвед узаемадзеяння з дыктатурай Лукашэнкі. На жаль, гэты досвед базуецца на стоеным прызнанні таго, што Беларусь знаходзіцца ў сферы ўплыву Расеі, з якой не варта сварыцца.

Такі падыход да Беларусі праз Расею на працягу многіх гадоў не даваў ніякіх вынікаў акрамя карупцыйных, прывёў да нарастання напружанасці ў рэгіёне і ў канчатковым выніку дазволіў Расеі і Лукашэнку развязаць вайну супраць Украіны.

Вайна Крамля супраць Украіны - гэта вайна ў Еўропе, вайна супраць еўрапейскіх каштоўнасцяў.

Для таго, каб яе спыніць, неабходна не толькі рашуча дапамагаць Украіне, але і пазбавіцца ад дыктатуры ў Беларусі.

Для гэтага час уключыць Беларусь у парадак дня не выпадковых экспэртаў з аналітычных цэнтраў і фондаў, якія пастаўляюць не заўсёды адэкватную інфармацыю аб сітуацыі ў Беларусі, а лідэраў дэмакратычных дзяржаў, здольных адэкватна ацаніць рызыкі і скарэктаваць палітыку з улікам усіх папярэдніх памылак.

Варта нагадаць, што саветолагі і крэмленолагі, якія пільна вывучалі СССР, ніяк не чакалі пачатку распаду таталітарнай імперыі ды і многіх іншых падзей, якія за гэтым рушылі.

Час значна памяняўся 24 лютага 2022 года, калі пачалася шырокамаштабная вайна супраць Украіны.

Калі звярнуцца да гісторыі, на жаль ужо доўгай гісторыі дыктатуры ў Беларусі, палітыкі дэмакратычных дзяржаў у дачыненні да гэтай дыктатуры і ўспрымання беларусаў, якія змагаюцца з ёй, то выявіцца адна на першы погляд дзіўная, але напраўду вытлумачальная заканамернасць: з падачы «экспэртаў» Захад заўсёды шукаў у Беларусі сярод апазіцыі найбольш слабыя фігуры ці канфігурацыі, альбо ствараў іх сам з удзелам зусім не апазіцыйных дзеячаў, напрыклад ліберальна-дэмакратычнай партыі, альбо вылучаючы камуністаў як галоўную сілу апазіцыі.

Са слабымі прасцей мець справу, яны гатовы падпарадкоўвацца чужым планам, нават самым вар'яцкім, напрыклад казкам аб тым, што дэмакратыя ў Беларусь прыйдзе з Расеі.

Настойлівасць, з якой «эксперты» і «кансультанты» прасоўвалі найбольш слабыя фігуры і цэнтры, прымушае выказаць здагадку, што ў гэтым і была мэта ўсёй заходняй палітыкі: рабіць усё, каб не было нічога, а галоўнае - каб не раздражняць Расею.

Роля «лідаркі»

Гэтым «экспэртам» удалося знайсці самую зручную для сябе фігуру з Беларусі, самую прыдатную для любых іх геапалітычных планаў, для якіх, падазраю, найбліжэйшым часам незалежнасць Беларусі не з'яўляецца прыярытэтам.

Гэта вельмі небяспечна сёння, паколькі вайна ва Украіне можа скончыцца ўгодай, пры якой будуць адбывацца геапалітычныя абмены.

Згодна з логікай згаданых «экспэртаў», якую ўжо транслююць некаторыя заходнія палітыкі, пры «вялікай угодзе» ў Еўропе з Расеяй для спынення вайны супраць Украіны прасцей пагадзіцца на Беларусь у сферы ўплыву Крамля, чым абмяркоўваць статус акупаваных Расеяй тэрыторый на шкоду Украіне.

Такому развіццю падзей актыўна спрыяе група Латушка-Ціханоўскай, якая аб'явіла сябе адзінымі ва ўсім свеце апазіцыянерамі з Беларусі.

Не трэба валодаць нейкім асаблівым зрокам, каб разглядзець, што ўся гэтая група настойліва працуе як вонкавы прыдатак рэжыму. Іх дзеянні шмат у чым спрыяюць таму, што сітуацыя ў Беларусі сёння проста жахлівая не толькі ў параўнанні з усімі перыядамі кіравання Лукашэнкі, але нават у параўнанні з лацінаамерыканскімі і афрыканскімі дыктатурамі.

Рыторыка ў гэтай групы можа быць цалкам сабе апазіцыйнай, але калі падаваць толькі факты, то можна ўбачыць, што вынікі іх дзейнасці цалкам супрацьлеглыя і рыторыцы, і абяцанням.

Па-першае, самаабвешчаная «лідарка» - адзіны за ўсю гісторыю зарэгістраваны кандыдат на «прэзідэнцкіх выбарах», які пакінуў Беларусь у самым пачатку пратэстаў, яшчэ і з дапамогай лукашэнкаўскіх спецслужбаў.

Па-другое, уся група, якая сабралася вакол «лідаркі» на першым, найважнейшым этапе рэвалюцыі 2020 года, заклікала не выходзіць на пратэсты.

Па-трэцяе, на першым этапе нашай рэвалюцыі гэтая група «лідаркі» агітавала супраць увядзення санкцый для вызвалення палітвязняў і спынення палітычных пераследаў. Парадаксальна, але з-за гэтых дзеянняў ніякіх міжнародных санкцый супраць злачыннага рэжыму ў сувязі з бесчалавечнымі рэпрэсіямі няма дагэтуль.

Па-чацвёртае, пятае, шостае, сёмае… толькі сляпы можна не заўважаць значнага ўнёску гэтай групы ў стварэнне проста невыноснай «губазікаўскай» атмасферы ў Беларусі і вельмі складанай сітуацыі для беларусаў, якія эмігравалі ў свеце.

Група «лідаркі» стварыла эфектыўныя пасткі для пастаўкі інфармацыі аб апанентах рэжыму наўпрост гэтаму самаму рэжыму. План «Перамога», «Рабочы рух», «Кадравы рэзерв», «Чорная кніга Беларусі», Раман Пратасевіч, «Выбары» ў яшчэ адзін самазваны орган «Каардынацыйная рада» і многія іншыя праекты пры падтрымцы «лідаркі» далі карнікам інфармацыю аб тысячах беларускіх грамадзян, якія не выяўляюць лаяльнасць да рэжыму Лукашэнкі. На аснове гэтай інфармацыі ў Беларусі дагэтуль ідуць арышты.

Рэпрэсіі супраць беларусаў ва ўсім свеце: праблемы з дакументамі, адмовы ва ўцякацтве, дэпартацыі, дыскрымінацыя - усё гэта прамая адказнасць групы «лідаркі». Яны самі пра гэта ўвесь час заяўляюць і, больш за тое, імкнуцца адсякаць любыя іншыя каналы абмеркавання гэтых пытанняў акрамя сябе ўлюбёных.

Адсутнасць прынцыповай пазіцыі аб санкцыях для вызвалення ўсіх палітвязняў дазваляла рэжыму працягваць беспакараныя рэпрэсіі, а Захаду не спяшацца з санкцыямі для вызвалення рэпрэсаваных.

А гісторыя з міфічным пашпартам? Ён проста не мог з'явіцца, і гэта было ясна ўсім, хто хоць крыху знаёмы з міжнародным правам. Але не, уся гэтая афёра ўпарта прасовалася ашуканцамі.

Давайце называць рэчы сваімі імёнамі: менавіта хлусня пра фальшывы “пашпарт” выклікала зваротную подлую рэакцыю рэжыму Лукашэнкі, якая імгненна ўскладніла жыццё сотняў тысяч беларусаў за мяжой, не толькі ў плане атрымання і падаўжэння пашпарта грамадзяніна Беларусі, але і ў плане здзяйснення вельмі важных, а часам і жыццёва неабходных натарыяльных дзеянняў.

Дзейнасць групы «лідаркі» сёння спрыяе бесчалавечным і здзеклівым экспэрыментам рэжыму з палітвязняў, які нібыта іх вызваляе (шчыра рады за кожнага, хто выходзіць з пекла), але пры гэтым узмацняе пераслед і арышты новых нелаяльных.

Выхад з гібрыднай нявыкруткі

У наш гібрыдны час вакол Беларусі ўдалося стварыць гібрыдную сітуацыю і гібрыдную апазіцыю, якая шмат у чым складаецца з дэлегаваных у гэтую апазіцыю бачных дзеячаў рэжыму.

Выйсце з гэтай цемры, якое б задаволіла большасць, трэба шукаць на скрыжаванні інтарэсаў гэтай самай большасці, г.зн. народа Беларусі і тых праўладных і апазіцыйных груп, якія дапамогуць выбрацца са шматгадовай безнадзейнасці ўсёй краіны, а не стануць працаваць на падаўжэнне дыктату крымінальнай меншасці над большасцю.

Існуе тры асноўныя групы, якія будуць уплываць на найбліжэйшую будучыню Беларусі.

- Апазіцыя, якая знаходзіцца ў турмах, разнастайная, але ў асобе найбольш яркіх і паслядоўных лідараў карыстаецца падтрымкай людзей.

- Апазіцыя ў эміграцыі, уключаючы бізнэс, які эміграваў, здольная садзейнічаць зменам і рэформам, а таксама героі-добраахвотнікі, якія змагаюцца за Украіну.

- Цяперашні афіцыёз, уключаючы спецслужбы і бізнэс, за выключэннем відавочных злачынцаў.

Будзе на тое добрая воля ці ж абставіны прымусяць, але ўзаемадзеянне гэтых трох груп з'яўляецца падмуркам негвалтоўнага выхаду з 30-гадовага крызісу, які зацягнуўся, на шлях стварэння і збавення ад усеагульнай нянавісці.

Беларусь вельмі важная для Еўропы і для міжнароднага міру і бяспекі. Яе пазітыўны ўплыў на геапалітыку будзе значна мацнейшым за цяперашні негатыўны. Беларусь не менш важная для Еўропы, чым Украіна, таму Крэмль праз Лукашэнку ўсімі сіламі ўтрымлівае тэрыторыю Беларусі пры сабе. Крамлю гэтая тэрыторыя патрэбна як плацдарм, прычым не толькі для вайны супраць Украіны, але і для дэстабілізацыі, а ў перспектыве і магчымай вайны супраць нашых суседзяў - Літвы, Латвіі, Польшчы.

Калі б Захад у жніўні 2020 года, падчас нашай рэвалюцыі, рэзка зрэагаваў на гвалт у цэнтры Еўропы, падтрымаў бы дэмакратычныя памкненні беларусаў, дапамог бы спыніць зверствы і расстрэлы мірных дэманстрантаў, што падштурхнула б наменклатуру ў бок перамен, ніякай вайны з Украінай бы не было. Пазбавіўшыся надзейнага плацдарму, Масква не адважылася б нападаць на Кіеў.

Беларусь у 2020 годзе ўсё яшчэ была ўдзельніцай натаўскай праграмы "Партнёрства дзеля міру", якая прадугледжвае супрацоўніцтва дзеля міру на прынцыпах дэмакратыі, а не гвалту. Кіраўнікі дзяржаў-чальцоў на саміце NАТО ў 2021 годзе заявілі, што «падзеі ў Беларусі ўплываюць на стабільнасць у рэгіёне», але далей заяў справа не пайшла.

Нерашучасць заходніх дэмакратый у дачыненні да дыктатуры ў Беларусі, якая пагражае міжнароднай бяспецы, невыразнасць палітычных апазіцыйных лідараў, удзельнікаў «прэзідэнцкіх выбараў» 2020 года, канчаткова развязалі рукі рэжыму Лукашэнкі.

Сённяшняя гуманітарная катастрофа ў Беларусі можа прывесці да яшчэ больш гарачых канфліктаў ва ўсім рэгіёне, пра што ўсё часцей гаворыць Лукашэнка, ва ўсім прытрымліваючыся рыторыкі Пуціна.

У самой Беларусі нарастак напружанасць праз дзеянні карнікаў можа выклікаць сацыяльны выбух, а можа прывесці да дзяржаўнага перавароту зверху.

Прадухіліць кровапраліцце, спыніць злачынствы супраць чалавечнасці можа прысутнасць на тэрыторыі Беларусі міжнародных міратворчых сіл дэмакратычных дзяржаў, напрыклад пад эгідай NАТО.

У сітуацыі выбуханебяспечнай нестабільнасці, якая найбліжэйшым часам можа ўзнікнуць на тэрыторыі Беларусі пад уплывам як знешніх, так і ўнутраных фактараў, прысутнасць міратворцаў, назавём іх BYFOR, прадухіліла б далейшы рост гвалту і ў Беларусі, і ў рэгіёне.

У Беларусі, акрамя ўсяго іншага, гэта дазволіла б стварыць неабходныя ўмовы для правядзення справядлівых выбараў з удзелам усіх беларускіх палітычных сіл, у тым ліку і сённяшніх прадстаўнікоў улады.

Палітыкам дэмакратычных краін варта было б звярнуць больш пільную ўвагу на Беларусь, прызнаць важнасць нашай краіны для падтрымання міжнароднага міру і прыняць важныя стратэгічныя пастановы, не перадавяраючы іх «экспертам» з фондаў.

Беларусі наканавана іншая будучыня, чым яе сённяшняя калгасная сучаснасць.

Будучыня свабоднай паважанай дзяржавы.

У нас стае мудрасці і досведу, каб усім разам устаць на дарогу, якая вядзе да нармалізацыі, а не назад у апраметную.

Адзінае, пра што трэба памятаць, што часу на прыняцце пастаноў застаецца зусім няшмат.

Андрэй Саннікаў, каардынатар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь»

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com