У Лукашэнкі абвастрылася раздваенне асобы?

Той выпадак, калі і хочацца, і колецца.

Прызначаючы днямі Тацяну Лугіну гендырэктарам «Камволя», кіраўнік заявіў, што гэта «апошні шанец для яе»:

— Калі вы не справіцеся, я больш з вамі размаўляць не буду. Вы граматныя, вопытныя. Менш размоў — больш справы.

Гэтае наставанне прагучала даволі жорстка, калі ўлічыць, колькі гадоў і грошай у самога Лукашэнкі пайшло на «ратаванае» прадпрыемства. А галоўнае — чым усё скончылася: велізарнымі даўгамі і прастоем.

Але, калі кагосьці з нейкай прычыны устрывожыў лёс былой кіраўніцы «Беллегпраму», не варта загадзя хвалявацца.

Практыка апошніх гадоў паказвае, што ў лукашэнкаўскіх чыноўнікаў няма асаблівых падстаў для непакою. Больш за тое, пачынае прасочвацца цікавая тэндэнцыя, пра якую варта пагаварыць падрабязней.

Вярнёмся на два гады таму. Канец верасня 2023-га, Лукашэнка праводзіць у Салігорску семінар-нараду аб развіцці жывёлагадоўлі. На выхадзе з верталёта ён распякаў кіраўніка Мінскай вобласці, патрабуючы ад віцэ-прэм’ера ўзяць сітуацыю ў рэгіёне пад асаблівы кантроль:

— Ты пакуль прыберэш кукурузу, будзе канец кастрычніка. І якія азімыя ты будзеш сеяць? Я ж не лічыў. Можа, памыляюся, але ўражанне такое, што нават палова ў яго не ўзворваецца пад азімы клін.

Міншчынай тады кіраваў Аляксандр Турчын. Так, той самы, які сёння ўзначальвае ўрад. А віцэ-прэм’ерам — Леанід Заяц, са скандалам звольнены з пасады міністра сельскай гаспадаркі ў 2019-м пасля гісторыі з «або****нымі» каровамі.

А далей была чарговая няпростая размова пра сітуацыю ў жывёлагадоўлі:

— Мужыкі, не крыўдуйце, апошняя размова на гэтую тэму. Нічым вы гэта не апраўдаеце, нават слухаць не буду. З 1 студзеня вельмі цяжка будзе тым, хто мяне не пачуў або пачуў і не зрабіў высноваў.

Знаёмыя словы, праўда? Амаль адзін у адзін, як у выпадку з Лугінай. Але галоўнае — што было далей. А пасля гэтага размовы з мужыкамі пра падзеж жывёлы не толькі не спыніліся — іх стала яшчэ больш.

Гаварылі ўжо не толькі пра масавую гібель кароў і цялят, але і пра аналагічныя праблемы ў свінавостве. А зусім нядаўна на нарадзе па развіцці птушкагадоўлі ў тым жа Салігорску загаварылі і пра падзеж птушкі.

У выніку Лукашэнка заявіў, што падзеж жывёлы ў Беларусі дасягнуў гістарычнага максімуму. Прагучала гэта настолькі выклічна, што новаму кіраўніку Акадэміі навук Уладзіміру Караніку давялося згладжваць куты. Праўда, атрымалася так сабе.

Але яшчэ горш было далей. На фоне крымінальных спраў і разбораў, якія закранулі амаль паўтары тысячы чыноўнікаў і спецыялістаў, кіраўнік зрабіў нечаканую прапанову:

— Ну, калі ты губіш маладняк, яго трэба проста забраць і перавесці туды, дзе з ім добра абыходзяцца, дзе добрыя ўмовы ўтрымання, працуюць ветурачы. Ну, не проста забраць, а заплаціць тым, хто перадае гэты маладняк ва ўзросце 21 дня, ім заплаціць добрыя грошы, але гэта ўсё роўна будзе плюс, бо не будзе гінуць жывёла.

Не прыцягнуць да адказнасці, не аштрафаваць і не судзіць, не закрыць стратны калгас, а даць грошы тым, у каго няшчасная скаціна ўтрымліваецца ў катавальных умовах.

Але наверсе палічылі такую практыку зусім не дзікунствам. Наадварот, кіраўнік задумаўся над тым, каб маштабаваць яе на іншыя праблемныя ўчасткі.

Не менш, калі не больш, «апошніх размоў з мужыкамі» мы чулі пра бязгаспадарчасць, расхлябанасць і адсутнасць дысцыпліны.

І што характэрна, апошнім часам у які калгас ні прыедзе Лукашэнка, дык адразу ўсё гэта і выяўляе. Нават у «Гарадцы», які ён двойчы асабіста даводзіў за кошт бюджэту да стану поўнага рэнесансу.

Настаўленні пра найжорсткую дысцыпліну і парадак даўно сталі звычайным атрыбутам любой паездкі на дзяржаўнае прадпрыемства. Але што мы пачулі падчас вышэйзгаданай нарады па развіцці птушкагадоўлі? Яшчэ адну «ідэю»:

— Усе крычаць: «Дайце, дайце тэхніку!» Ну вось дай дрэннай гаспадарцы тэхніку. Трактар, камбайн — энерганасычаная тэхніка, вельмі складаная. Праз год пад плот паставяць. Таму нам трэба вельмі сур’ёзна думаць, каму даваць гэтую тэхніку, — заявіў Лукашэнка.

І тут жа дадаў, што «дзе-нідзе, магчыма, тэхніку варта аддаць лепшым гаспадаркам, але пад абавязацельства дапамагчы суседзям, дзе не змогуць належным чынам з ёй абыходзіцца».

І зноў пытанне — а ці трэба наогул захоўваць такія гаспадаркі, у якіх трактар праз год-два аказваецца пад плотам? І чаму раптам кіраўнік пачаў адкрыта спрыяць тым, хто гадамі парушае дысцыпліну і парадак, за якія ён сам змагаецца чацвёрты дзясятак гадоў?

Паспрабуем пашукаць, калі не адказ, дык версію. Магчыма, узровень «гістарычнага максімуму» такі, што закрываць трэба вельмі многія гаспадаркі. Гэта ж датычыць і тых, хто «праз год паставіць» тэхніку пад плот. Падобна, у сельскай гаспадарцы, як у тым анекдоце, «прасцей новых нарадзіць, чым старых адмыць».

Але як у такім выпадку быць з вобразам краіны, «што захавала калгасы»? У адрозненне ад Літвы і Латвіі, дзе, паводле старажытных легендаў прапаганды, «усё зарасло пустазеллем».

Ці не таму даводзіцца выпісваць індульгенцыю тым, хто марыніць скаціну голадам і парушае святое святых — працоўную і выканаўчую дысцыпліну?

Кірыл Іваноў, «Салідарнасць»

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com