Літва знізіла ўзровень фізічнай аховы Святланы Ціханоўскай
34- 7.10.2025, 12:43
- 34,494
Кіраўнік літоўскага МЗС растлумачыў прычыну.
Літва змяншае ўзровень фізічнай аховы Святланы Ціханоўскай, якая пражывае ў Вільні. Пра гэта парталу LRT заявіў міністр замежных спраў Кястуціс Будрыс.
Паводле наяўных звестак, ахова Святланы Ціханоўскай не адмяняецца цалкам, аднак узровень яе фізічнай абароны зніжаецца, і ахова перадаецца ад Службы аховы кіраўніцтва (Vadovybės apsaugos tarnyba) у Бюро крымінальнай паліцыі, якое забяспечвае абарону не як дзяржаўнаму дзеячу, а як асобе, якой аб'ектыўна можа пагражаць пэўная небяспека. Напрыклад, Бюро крымінальнай паліцыі забяспечвае абарону сведкаў і пацярпелых.
Паводле неафіцыйнай інфармацыі, рашэнне пачалі рэалізоўваць з 1 кастрычніка з пераходным перыядам.
«Пытанне пра тое, які ўзровень абароны прымяняць і якія меры выкарыстоўваць, вырашаюць службы, зыходзячы з ацэнкі бяспекі. Я добра ведаю, як гэтая праца праводзілася, калі сам быў да яе датычны ў 2020–2021 гадах. Як яна арганізаваная цяпер, маглі б пракаментаваць самі службы, але ацэньваецца ўвесь спектр пагроз і рызык: дзейнасць варожых спецслужбаў, крымінальныя аспекты, правакацыі, напады і т. п., аналізуецца асяроддзе, і на падставе гэтага прымаецца рашэнне, якія меры варта прымяняць», — сказаў парталу LRT Кястуціс Будрыс.
«Абапіраючыся на прынятыя рашэнні, ацэнку сітуацыі бяспекі і аналіз рызык, Служба аховы кіраўніцтва прыняла рашэнне знізіць узровень прымяняемай абароны. Пра гэтае рашэнне былі праінфармаваныя і Святлана Ціханоўская, і яе офіс, я сам таксама з ёй пра гэта гаварыў», — дадаў міністр.
З моманту прыезду Ціханоўскай у Літву ёй быў нададзены статус афіцыйнай госці катэгорыі C — такі статус звычайна надаюць паслам замежных дзяржаў, кіраўнікам прадстаўніцтваў міжнародных арганізацый, акрэдытаваных у Літве, членам замежных урадаў, членам Еўрапейскай камісіі і іншым асобам аналагічнага ўзроўню. Аднак дыпламатычнага статусу і, адпаведна, імунітэту ў яе няма.
Служба аховы кіраўніцтва адмовілася каментаваць зніжэнне ўзроўню фізічнай абароны Ціханоўскай.
«Каб не падвяргаць небяспецы ахоўваемую асобу, мы не можам публічна каментаваць гэтую тэму — ні пацвярджаць, ні абвяргаць інфармацыю пра ўзмацненне або аслабленне аховы. Прымяняемыя меры бяспекі з'яўляюцца засакрэчанай інфармацыяй», — заявіў парталу LRT першы намеснік дырэктара Службы аховы кіраўніцтва дзяржавы Паулюс Неміра.
Паводле звестак крыніц, ахова Ціханоўскай і спадарожныя выдаткі абыходзіліся дзяржаве прыкладна ў 1 млн еўра на год. У гэтую суму ўваходзілі кругласутачная фізічная ахова ў Літве і за мяжой, аўтамабілі суправаджэння, утрыманне месца пражывання, а таксама карыстанне VIP-тэрміналамі ў аэрапортах.
Міністэрства замежных спраў у адказ на запыт дэпутата Сейма Рымаса Янкунаса афіцыйна адзначыла, што пытанні забеспячэння бяспекі Ціханоўскай не адносяцца да яго кампетэнцыі. Аднак міністэрства аплачвае паслугі VIP-залаў для афіцыйных гасцей. У 2024 годзе выдаткі на VIP-тэрміналы для Ціханоўскай склалі 129 тыс. еўра, у 2023-м — 92 тыс. еўра.
Паводле інфармацыі міністра замежных спраў Будрыса, нягледзячы на зніжэнне ўзроўню фізічнай аховы, Ціханоўская, як і раней, зможа карыстацца VIP-тэрміналамі ў адпаведнасці з пратакольнымі правіламі, паколькі гэтае права звязана са статусам госці катэгорыі C.
«Гэта права і магчымасць захоўваюцца, паколькі яны вынікаюць з яе статусу госці», — адзначыў міністр.
Да гэтага часу Святлану Ціханоўскую кругласутачна ахоўвалі супрацоўнікі гэтай службы, якая забяспечвае бяспеку ўсіх кіраўнікоў Літоўскай дзяржавы — прэзідэнта, старшыні Сейма і прэм'ер-міністра. Акрамя дзейных службовых асоб, служба ахоўвае былых прэзідэнтаў, а таксама афіцыйных гасцей краіны.
Паводле неафіцыйнай інфармацыі, рашэнне Літвы не ўзрадавала Святлану Ціханоўскую. З'яўляюцца чуткі, што яе офіс шукае магчымасці працаваць з рэзідэнцтвам у Польшчы, аднак міністр замежных спраў Літвы Кястуціс Будрыс заявіў, што такой інфармацыяй не валодае.
«Не, у мяне такой інфармацыі няма. Мы абмяркоўвалі пытанні аховы. Як я ўжо казаў, гэты юрыдычны статус у Літве захоўваецца, я лічу, што ёсць шмат спраў і планаў, якія плануе як офіс, так і беларуская апазіцыя. Я спадзяюся, што наша супрацоўніцтва працягнецца. Не бачу, як гэтыя пытанні могуць быць звязаныя», — сказаў Будрыс.