Навукоўцы: Усе акулы падпарадкоўваюцца аднаму закону геаметрыі

Яго сфармулявалі 150 гадоў таму.

Новае даследаванне паказала, што нягледзячы на велізарную разнастайнасць формаў і памераў, усе акулы — ад крошачных відаў да гіганцкіх кітавых акул — строга прытрымліваюцца класічнага біялагічнага правіла XIX стагоддзя. Гаворка пра «закон маштабавання 2/3», які апісвае, як суадносіны плошчы паверхні і аб’ёму змяняюцца з ростам арганізма, піша часопіс Forbes (пераклад — сайт Charter97.org).

Каманда пад кіраўніцтвам Джоэла Харысана Гейфорда з Універсітэта Джэймса Кука стварыла дакладныя 3D-мадэлі 54 відаў акул з дапамогай КТ і фатаграметрыі. Даследчыкі чакалі, што акулы, якія маюць гіганцкі дыяпазон масы — амаль у 20 тысяч разоў, — змогуць парушыць гэты закон. Але аказалася наадварот: іх паверхня і аб’ём павялічваюцца менавіта так, як прадказвае геаметрыя — паверхня расце павольней, чым аб’ём.

Дзіўна, што гэты прынцып захоўваецца ва ўсіх групах — у пелагічных акул, прыдонных відаў, рыфавых драпежнікаў і нават у тых, хто здольны часткова саграваць мышцы. Ні лад жыцця, ні экалогія, ні роднасныя сувязі не ўплываюць на геаметрыю цела.

Навукоўцы прапануюць два тлумачэнні. Першае: умовы існавання недастаткова моцныя, каб «зламаць» базавае геаметрычнае абмежаванне. Другое: сам працэс развіцця арганізма накладае межы — змяненне плошчы паверхні без змянення аб’ёму можа быць занадта энергаёмістым.

Адкрыццё можа мець практычнае значэнне. Суадносіны паверхні і аб’ёму звязаныя з тэрмарэгуляцыяй і абменам рэчываў — значыць, яно можа дапамагчы прагназаваць, як розныя віды акул будуць рэагаваць на змяненне клімату. Таксама вынікі могуць спатрэбіцца ў біяінжынерыі — напрыклад, пры стварэнні больш эфектыўных падводных робатаў.

Даследаванне адкрывае шлях да аналагічных прац па прамяністапёрых рыбах, марскіх млекакормячых і іншых жывёлах — і ўзнікае пытанне: наколькі эвалюцыя свабодная, а наколькі абмежаваная геаметрыяй, ад якой немагчыма ўцячы?

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com