Названы просты спосаб дыягнаставаць стан мозгу за 15 секунд
1- 10.12.2025, 21:25
- 3,398
Праверце сябе.
Кароткі ўсплёск слоў, якія чалавек паспявае назваць за першыя 15 секунд тэсту на маўленчую бегласць, можа аказацца больш дакладным паказчыкам кагнітыўнага здароўя, чым уся хвіліна задання. Да такой высновы прыйшла міжнародная каманда псіхолагаў. Праца апублікавана ў часопісе Experimental Aging Research (EAR).
Рост распаўсюджанасці дэменцыі і іншых формаў кагнітыўнага зніжэння прымушае спецыялістаў шукаць хуткія і даступныя спосабы ранняй дыягностыкі. Нейрадэгенератыўныя працэсы могуць пачынацца за дзесяцігоддзі да з'яўлення відавочных сімптомаў, і менавіта таму асабліва важна вывучаць перыяд сярэдняга ўзросту — калі першыя незаўважныя змены ўжо могуць фарміравацца.
У даследаванні ўдзельнічалі 74 дарослыя іспанамоўныя рэспандэнты старэйшыя за 40 гадоў, якія праходзілі кагнітыўнае тэставанне і псіхіятрычны скрынінг анлайн. Асноўным інструментам стаў тэст на семантычную маўленчую бегласць — удзельнікам прапаноўвалі за хвіліну назваць як мага больш слоў з зададзенай катэгорыі. Навукоўцы дзялілі хвіліну на чатыры 15-секундныя інтэрвалы і аналізавалі тэмп з'яўлення слоў.
Найбольш інфарматыўным аказаўся менавіта першы інтэрвал: ён тлумачыў большую частку варыяцый у выніках і лепш за іншыя прадказваў паказчыкі па Mini-Mental State Examination і Montreal Cognitive Assessment — стандартных скрынінгавых тэстах на кагнітыўнае зніжэнне. Даследчыкі лічаць, што першыя секунды адлюстроўваюць найбольш эфектыўны этап пошуку інфармацыі ў памяці, калі чалавек хутка актывуе захаваныя семантычныя сувязі.
Праца таксама пацвердзіла сувязь паміж псіхічным станам і якасцю выканання кагнітыўных задач. Людзі з трывожнымі або дэпрэсіўнымі сімптомамі называлі менш слоў, прычым дэпрэсія часцей запавольвала маўленне ў самым пачатку задання, а трывога зніжала прадукцыйнасць бліжэй да канца хвіліны. Аднак узрост заставаўся галоўным фактарам рызыкі — з гадамі верагоднасць наяўнасці псіхіятрычных сімптомаў узрастала незалежна ад кагнітыўных здольнасцей.