Японія адыходзіць ад Кітая
7- 18.12.2025, 16:21
- 3,026
Токіа знізіла тэхналагічную залежнасць.
Японія, якая калісьці дамінавала на сусветным рынку паўправаднікоў, вяртае сабе ключавую ролю ў глабальных ланцужках паставак, робячы стаўку на дыверсіфікацыю і саюзнікаў. Хоць краіна ўжо не кантралюе вытворчасць мікрасхемаў, як у 1980–1990-я гады, яна стала незаменным гульцом у крытычных сегментах — ад матэрыялаў і хімікатаў да абсталявання для вытворчасці чыпаў, піша CEPA (пераклад — сайт Charter97.org).
Паваротным момантам стаў 2010 год, калі Кітай увёў эмбарга на экспарт рэдказямельных металаў у Японію. Тады Токіа залежала ад Кітая амаль на 90% па гэтых рэсурсах. У адказ урад і карпарацыі запусцілі доўгатэрміновую праграму зніжэння рызыкаў: партнёрства з аўстралійскай Lynas Rare Earths, пашырэнне перапрацоўкі ў Малайзіі і інвестыцыі ў альтэрнатыўныя пастаўкі. Да 2025 года частка кітайскіх рэдказямельных металаў у імпарце Японіі знізілася прыкладна да 60%.
Паралельна Японія ўмацавала пазіцыі ў ключавых тэхналогіях. Кампаніі JSR, Shin-Etsu і Tokuyama дамінуюць на рынку хімікатаў для EUV-літаграфіі, а Shin-Etsu Chemical і SUMCO — сярод найбуйнейшых вытворцаў крэмніевых пласцінак. Японскія фірмы Tokyo Electron, Nikon і Canon кантралююць каля 30% сусветнага рынку абсталявання для вытворчасці паўправаднікоў.
Токіа таксама прыцягвае партнёраў для развіцця ўнутранай вытворчасці. Пры падтрымцы дзяржавы тайванская TSMC адкрыла завод у Кумамота, а стартап Rapidus — праект з удзелам Toyota, Sony і SoftBank — будуе фабрыку на Хакайда і ўжо выпрабоўвае 2-нм тэхналогіі сумесна з IBM.
Нягледзячы на поспехі, ёсць і шэраг праблем — дэфіцыт інжынераў і неабходнасць прыцягнуць больш за $32 млрд інвестыцый. Тым не менш ЗША і Еўропа ўсё часцей разглядаюць Японію як надзейнага саюзніка ў ўмацаванні ўстойлівасці глабальных ланцужкоў паставак паўправаднікоў — у супрацьвагу рызыкам, звязаным з Кітаем.