Вучоныя высветлілі, якія словы наймацней уплываюць на нас
1- 18.12.2025, 22:28
- 2,152
Гучанне слоў уплывае на тое, наколькі добра мы іх запамінаем.
Гучанне слоў уплывае на тое, наколькі добра мы іх запамінаем і наколькі глыбока апрацоўваем іх сэнс. Да такой высновы прыйшла міжнародная каманда вучоных. Праца апублікаваная ў часопісе Cognition.
Вучоныя прааналізавалі карпус з 51 мільёна слоў размоўнай амерыканскай англійскай мовы, сабраных з субцітраў да фільмаў і серыялаў. З дапамогай метадаў тэорыі інфармацыі кожнаму слову прысвоілі паказчык сюрпрызнасці — які адлюстроўваў, наколькі незвычайныя спалучэнні галосных і зычных, што ўваходзяць у яго.
Потым гэтыя даныя супаставілі з вынікамі эксперыментаў па ўспрыманні маўлення, чытанні і распазнаванні слоў. Удзельнікаў прасілі, напрыклад, вызначыць, ці з’яўляецца пачутае слова рэальным, або ўспомніць словы, якія яны бачылі раней.
Аналіз паказаў, што так званыя «наглядныя» або канкрэтныя словы — такія, як «сабака» або «кветка», — не толькі лягчэй выклікаюць візуальныя вобразы, але і вылучаюцца большай нечаканасцю гучання. У выніку яны апрацоўваюцца глыбей і запамінаюцца лепш, чым абстрактныя або менш канкрэтныя словы накшталт «сюжэт» або «аглушаць».
На думку аўтараў, гэты эфект можа быць не выпадковым. Яны мяркуюць, што мова з цягам часу «падладжваецца» так, каб важныя для выжывання і ўзаемадзеяння паняцці вылучаліся не толькі па сэнсе, але і па гучанні. Незвычайныя фанетычныя формы прыцягваюць увагу і зніжаюць рызыку зблытаць значнае слова з іншым.
Атрыманыя вынікі ставяць пад сумнеў класічнае ўяўленне пра тое, што сувязь паміж гучаннем слова і яго значэннем цалкам адвольная. Выняткі, такія як гукапераймальныя словы, былі вядомыя і раней, аднак новае даследаванне паказвае, што падобная сувязь можа быць шырэйшай і закранаць звычайную лексіку.