«Я аж падскочыла»

Што цяпер адбываецца ў Гомелі, дзе быў разбураны пад'езд.

У сераду ў Гомелі адбылася ўспышка бытавога газу ў жылой шматпавярхоўцы. Частка дома на вуліцы Касарэва атрымала сур'ёзныя пашкоджанні: разбураныя перакрыцці, балкон, выбітыя вокны. Журналісты onliner адправіліся ў Гомель, каб паглядзець, як выглядае будынак цяпер, і пагутарыць з мясцовымі жыхарамі пра тое, што ўвогуле адбылося.

Шматпавярхоўка, адрас якой цяпер, здаецца, ведае не толькі Гомель, але і ўся краіна, надоўга страціла спакой. Трэцяя секцыя, праблемы якой бачны няўзброеным вокам, ужо каторы дзень збірае «кансіліумы»: мясцовая ўлада, МНС, ДАІ, камунальнікі, жыхары суседніх дамоў і проста зевакі — пралом у сцяне разглядаюць усе. І абмяркоўваюць, як такое наогул магло здарыцца.

Пацярпелы пад'езд цалкам адселены: можа, хтосьці з жыхароў і хацеў бы застацца дома, але ў гэтым выпадку не да спрэчак: бярэм самае неабходнае і пераязджаем. Частку ўласнікаў, якія раптам апынуліся без даху над галавой сярод зімы, прыюцілі сваякі. Тым, каму няма было куды падацца, выдзелілі нумары ў гасцініцах «Сож», «Дынама», «Гомель».

— У мяне на Касарэва, 3, знаёмыя жывуць, ім пашанцавала: кватэра на ніжніх паверхах, — распавядае пажылая жанчына, што назірае за падзеямі ў двары. — Калі яны выязджалі, узялі толькі грошы, дакументы і ката — самае важнае. У суседніх пад'ездах людзей не адсялялі, хоць нібыта і ў іх пайшлі расколіны па сценах. Але там усё кантралююць: штодня ходзяць нейкія камісіі.

— Я ў другім пад'ездзе жыву, няма ў нас расколін, — уключаецца ў размову яшчэ адна гамяльчанка. Жанчына дадае, што была дома падчас інцыдэнту. — Такі страшэнны гук быў, я аж падскочыла. Дзверцы ў мэблі захляскалі. Ужо і не ведала, што думаць. Баялася, што пачалася вайна. Выскочыла на вуліцу — бачу, што рамы павыляталі. Значыць, нешта ў кватэры здарылася. Адразу падумала пра газ. Хоць хто яго ведае, узгарання ж не было. Але ішоў сызы дым. Ведаю, што суседу, які якраз у трэцім пад'ездзе жыве, з-за ўсяго гэтага стала блага з сэрцам — дачка адвезла яго ў бальніцу.

Страшна, канечне, няўтульна. Вось табе падарунак пад Новы год… Дачка прапануе пераехаць да яе, але я не хачу. Буду тут, пакуль дазваляюць: усё ж такі свая кватэра.

— Спачатку быў чорны дым. Я выйшаў на балкон, толькі прыкурыў — «выбух» здарыўся, аж дом затросся, асколкі паляцелі. Жыхары адразу пачалі выклікаць МНС, — дзеліцца мужчына.

Пра гаспадароў той самай кватэры ніхто нічога не распавядае: ці то праўда людзі не ведалі адзін аднаго, ці то не хочуць псаваць адносіны з і без таго пацярпелымі суседзямі.

У чацвер стала вядома, што верхнія паверхі пацярпелага пад'езда будуць разбіраць: ніхто не хоча рызыкаваць жыццямі людзей. Відаць, давядзецца «зрэзаць» усё да шостага ўзроўню, на які ўпалі абломкі пліт перакрыцця. Па стане на 13:00 да дэмантажу панэляў яшчэ не прыступілі, затое яшчэ з ночы кіпіць праца ў двары: проста ў тарцы дзесяціпавярхоўкі робяць вялікі зямляны насып.

Яе прызначэнне і палохае, і вельмі цікавіць мясцовых. «Можа, каб тэхніку вышэй загнаць? Ці панэлі складаць, — разважаюць уласнікі кватэр. — А як увогуле такі дом рамантаваць? Што з ім далей будзе?» Пытанняў у мясцовых вельмі шмат.

І адно з галоўных: што ўзамен? Вось «зрэжуць» цяпер з дзясятак кватэр, а ўладальнікі куды?

Людзі перакананыя, што ўзамен пацярпелыя павінны атрымаць жыллё толькі ў ўласнасць, а не арэнднае або сацыяльнае.

Увогуле жыхары, канечне, на нервах. Усе хочуць трапіць дамоў і вынесці свае рэчы. Хтосьці прыйшоў з чамаданамі (хтосьці нават змог недзе дастаць каробкі з-пад фруктаў), іншыя згодныя забраць хаця б дробязь. Людзей унутр, зразумела, не пускаюць, таму ім даводзіцца па тэлефоне «інструктаваць» супрацоўнікаў МНС, якія на нейкі час ператварыліся ў найважнейшых памочнікаў. «У перадпакоі ляжыць карычневая сумка, так. Вось яе, калі ласка», — арыентуе жанчына ратавальніка.

Тыя ў адказ просяць, каб жыхары ўказвалі толькі на самыя каштоўныя рэчы.

— Мае бацькі цяпер жывуць у гасцініцы «Сож», а я прыехаў дапамагчы ім з рэчамі, — кажа мужчына. — Што будзе далей — без паняцця. Іх кватэра на першым паверсе, і яе сур'ёзна затапіла. Тут такі дом, што трубы ацяплення ў сценах зашытыя. І вось пасля таго, як трасанула, сістэму пашкодзіла. Усё пацякло да іх у кватэру. Яшчэ і гэта зямля: калі з'язджалі, пакінулі вокны адчыненымі, таму ў зале, напэўна, ужо не зразумела што. Кватэра застрахаваная, будзем звяртацца да страхаўшчыкаў. Паглядзім, што скажуць.

Дарэчы, на сайце гасцініцы «Сож» на найбліжэйшы час увогуле няма свабодных нумароў. Як распавяла адміністратар, з пацярпелага дома тут жывуць 13 чалавек, яшчэ каля дзесяці чакаюць засялення. Пакуль размяшчэнне ўзгоднена на два месяцы. Нумары прадастаўлялі з ліку свабодных: частка гасцініцы ўжо была забраніраваная адпачывальнікамі ў горадзе.

Для людзей арганізавана трохразовае харчаванне ў рэстаране «Бацькi». Хоць ён і знаходзіцца ў будынку гасцініцы, належыць прыватным асобам. Кажуць яшчэ, што гамяльчанам, якія засталіся без жылля, выдавалі падарункавыя сертыфікаты ў адзін з супермаркетаў.

Адзінае, у чым адзінадушна сыходзяцца ўсе — і пацярпелыя, і староннія назіральнікі: галоўнае, што ніхто не загінуў і не паранены. А між тым магло закрануць нават выпадковых мінакоў: кажуць, асколкі ад выбітых вокнаў знаходзілі каля суседняга дома.

А вось дзіцячы садок, які таксама закранула ўдарная хваля, сёння выглядае цалкам звычайна: на пляцоўцы гуляюць малыя, выхавальнікі таксама не выглядаюць узрушанымі.

— Ударная хваля была такая, што мы адчулі яе нават у краме, — дапаўняе карціну работніца размешчанага побач «Гіпа». — Дзеці, якія былі ў краме, спалохаліся. Кажуць, дайшло нават да бліжэйшай школы. Увогуле, увесь горад абмяркоўвае гэты выпадак.

Пасля абеду вырашылі даць магчымасць жыхарам самім забраць рэчы: па спісах людзей пускалі ў кватэры. Мэблю і буйную бытавую тэхніку, канечне, не выратуеш, але хоць нешта.

— Ой, што вам сказаць, мы ўжо і паплакалі, і істэрычна пасмяяліся. Канечне, гэта бяда. Па сутнасці, за лічаныя хвіліны шмат людзей сталі бяздомнымі. Што далей? Як будзе вырашана пытанне з жыллём — мы нічога не ведаем. А гэта ж самае галоўнае. Можа, будуць даваць кампенсацыю грашыма. Увогуле пакуль ніхто нічога не ведае, — размаўляюць у натоўпе людзі.

Па словах мясцовых жыхароў, у дзень НС каля дома было вельмі шмат людзей. Сюды з'ехаліся розныя службы (па стомленых тварах ратавальнікаў зразумела, што яны працуюць тут ужо не першыя суткі), збіраліся пацярпелыя, выпадковыя мінакі здымалі тое, што адбываецца, на тэлефоны.

Людзей, што засталіся без кватэр, стараліся хаця б неяк абагрэць: частка знаходзілася ў палатцы, якую Беларускі Чырвоны Крыж усталяваў на два дні, іншых запрашалі на бясплатную гарбату ў медыцынскі цэнтр у суседнім будынку. Увогуле, кожны спрабаваў хаця б неяк палегчыць няпростае становішча беларусаў, якія за лічаныя хвіліны апынуліся на вуліцы.

Нагадаем, НС адбылася 17 снежня. За ўспышкай не паследавала ўзгаранне, аднак ударнай хваляй і наступнымі абваламі былі пашкоджаны канструкцыі будынка.

У пацярпелым пад'ездзе пражывалі 78 чалавек, у тым ліку 11 дзяцей. Жыхароў часова размясцілі ў гасцініцах, частку людзей забралі сваякі. Чатырох пажылых жыхароў, якім патрэбны пасцельны рэжым, прынялі медыкі.

На месцы працавалі падраздзяленні МНС: усяго было задзейнічана 12 адзінак тэхнікі і каля 40 ратавальнікаў, — а таксама псіхолагі і прадстаўнікі Чырвонага Крыжа. Былі разгорнутыя модулі для абагрэву людзей.

Уначы спецыялісты агледзелі пацярпелыя кватэры. Пошукі вяліся з прыцягненнем кінолагаў і прыбораў тэхнічнага кантролю. Як пазней паведамілі ў МНС, «жывыя людзі пад заваламі не выяўлены». У суседніх пад'ездах ужо адноўленыя ацяпленне і каналізацыя.

Паводле плану спецыялісты павінны дэмантаваць верхнія паверхі будынка, закранутыя ўспышкай, а таксама ўмацаваць канструкцыі пацярпелай часткі дома.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com