Як прымусіць галаўны мозг працаваць лепш?
3- 3.12.2025, 11:49
- 3,062
Дыетолаг назваў спіс прадуктаў.
Змены ў рацыёне могуць прыкметна паўплываць на тое, як працуе галаўны мозг — ад здольнасці канцэнтравацца да захавання памяці ў пажылым узросце. Лекары нагадваюць: няма адной «цудадзейнай ежы ад дэмэнцыі» або хваробы Альцгеймера, але агульны падыход да харчавання здольны даць мозгу лепшыя шанцы старэць павольней і працаваць больш эфектыўна.
TSN распавядае пра прадукты, якія ўмацоўваюць мозг, абараняюць сэрца і сасуды.
Спецыялісты раяць рабіць стаўку на разнастайны збалансаваны рацыён: больш гародніны і садавіны, бабовых, цэльназернавых прадуктаў, карысных тлушчаў і бялку з рыбы і раслінных крыніц. Менавіта такі тып харчавання адначасова падтрымлівае і сардэчна-сасудзістую сістэму, і кагнітыўныя функцыі, паляпшае настрой і дапамагае лепш спраўляцца са стрэсам.
15 прадуктаў, якія падтрымліваюць працу мозгу
Дыетолаг Джо Уільямс вылучыў не менш як 15 прадуктаў і груп прадуктаў, звязаных з лепшай памяццю, канцэнтрацыяй і здаровым старэннем мозгу.
Цэльназернавыя прадукты
Хлеб, рыс, макаронныя вырабы з цэльнага зерня маюць нізкі глікемічны індэкс і забяспечваюць мозг стабільным «палівам» — глюкозай. Гэта дапамагае даўжэй заставацца сабраным і пазбягаць рэзкіх скачкоў энергіі, якія даюць салодкасці і рафінаваная мука.
Тлустая рыба
Ласось, скумбрыя, фарэль, сардзіны багатыя на амега-3 тлустыя кіслоты, важныя для будовы і працы мозгу. Нізкі ўзровень некаторых амега-3 звязваюць з павышанай рызыкай дэмэнцыі і парушэннямі памяці. Для тых, хто не есць рыбу, альтэрнатывай могуць быць насенне лёну, чыя, насенне канопляў, грэцкія арэхі або дабаўкі на аснове мікраводарасцей (па рэкамендацыі лекара).
Чарніца і іншыя ягады
Цёмныя ягады ўтрымліваюць антацыяны — злучэнні з супрацьзапаленчымі ўласцівасцямі, якія могуць запавольваць пагаршэнне кароткатэрміновай памяці. Аналагічны эфект адзначаюць і для ажыны ці гародніны цёмна-фіялетавага колеру.
Памідоры
Лікопін, караціноід з антыаксідантнымі ўласцівасцямі, можа дапамагаць абараняць клеткі мозгу ад аксідацыйнага стрэсу. Яго лепш засвойваць разам з невялікай колькасцю тлушчу, напрыклад, аліўкавага алею. Крыніцамі лікопіну таксама з'яўляюцца кавун, папая, ружовы грэйпфрут.
Яйкі і іншыя крыніцы вітамінаў групы В
Вітаміны B6, B12 і фолаты дапамагаюць зніжаць узровень гамацыстэіну — амінакіслаты, якая ў высокіх канцэнтрацыях звязана з большай рызыкай інсульту і кагнітыўнага спаду. Яйкі таксама ўтрымліваюць халін — кампанент, важны для фарміравання структур мозгу і сінтэзу ацэтылхаліну, які ўдзельнічае ў працэсах памяці.
Чорная парэчка і іншыя крыніцы вітаміна С
Вітамін С падтрымлівае энергетычны ўзровень, дапамагае лепш пераносіць стрэс і, паводле даследаванняў, звязаны з ніжэйшай рызыкай кагнітыўных парушэнняў. Акрамя парэчкі, яго шмат у цытрусавых, брокалі, чырвоным перцы.
Гарбузовыя семкі
Яны змяшчаюць цынк (важны для памяці і мыслення), магній (падтрымлівае нервовую сістэму), вітаміны групы В і трыптафан — папярэднік «гармона добрага настрою» — серотаніну. Падобнымі ўласцівасцямі валодаюць і іншыя арэхі і насенне.
Брокалі і іншая крыжакветкавая гародніна
Брокалі — крыніца вітаміну К і злучэнняў, якія могуць падтрымліваць кагнітыўныя функцыі і запавольваць распад ацэтылхаліну. Карысныя таксама кветкавая капуста, кале, капуста, брусэльская капуста.
Шалфей
Гэтую духмяную траву звязваюць з лепшай памяццю і канцэнтрацыяй. Найчасцей у даследаваннях выкарыстоўваюць алей шалфею, але дадаванне свежых лісткоў у стравы таксама лічыцца карысным.
Арэхі
Увогуле арэхі — добры крыніца вітаміну Е, які можа дапамагаць запавольваць узроставы спад кагнітыўных функцый. Вітамін Е таксама паступае з алівак, насення, яек, ліставой зеляніны і цэльназернавых прадуктаў.
Размарын
Антыаксідантныя злучэнні размарыну могуць абараняць клеткі мозгу ад пашкоджанняў, звязаных са старэннем, і тым самым падтрымліваць памяць. Навукоўцы адзначаюць, што для пацвярджэння гэтых эфектаў патрэбныя дадатковыя даследаванні.
Куркума
Куркумін у складзе куркумы разглядаюць як рэчыва, якое можа паляпшаць настрой і змякчаць асобныя сімптомы дэпрэсіі, а таксама ўплываць на ўзровень серотаніну і дафаміну — нейрамедыятараў, звязаных з эмацыйным станам.
Цёмны шакалад
Умераныя порцыі шакаладу з высокім утрыманнем какава звязваюць з паляпшэннем крывацёку ў мозгу. Флаванолы ў какава могуць мець ахоўны эфект, асабліва ў старэйшых людзей.
Зялёны чай
Паліфенолы зялёнага чаю, паводле даследаванняў, могуць запавольваць узроставыя змены ў мозгу. Рэгулярнае ўжыванне 2–3 кубкаў у дзень звязваюць з ніжэйшай рызыкай дэмэнцыі.
Кава
Кафеін у каве дапамагае заставацца бадзёрым, а таксама можа ўплываць на памяць, настрой і хуткасць мыслення. Ён блакуе дзеянне адэназіну — рэчыва, якое выклікае стомленасць, і ўскосна павялічвае ўзровень дафаміну.