І вось тут самае цікавае

Цана вайны для Расіі ў рэйках і шпалах.

Крэмль з жніўня «бярэ пад кантроль» Пакроўск і Купянск двойчы на тыдзень не ад добрага жыцця.

З кожным днём усё больш востра паўстае пытанне – каб што? Навошта ўсё гэта? Тэрмінова патрэбныя нейкія перамогі.

Вастрыня звязана з накладаннем двух тэндэнцый, якія ўсё цяжэй ігнараваць.

1. Першая тэндэнцыя – тактычная.

Папулярнасць вайны ў расійскім народзе абумоўлена, акрамя іншага, даволі празаічнымі прычынамі.

Падлікі розных эканамістаў паказваюць, што напрыканцы 2022 года пачаўся рост рэальных даходаў дарагіх расіян, які працягваўся ў 2023–2024 і першай палове 2025 года.

У кагосьці шчы вадкія, у кагосьці – жамчужыны дробныя. Але так ці інакш, ростам даходаў былі ахоплены 65–75% насельніцтва.

Наўпрост – праз розныя індэксацыі, павышэнні, выплаты. І ўскосна – праз гонку заробкаў у прываенных сектарах эканомікі, якая падштурхоўвала выдаткі на персанал паўсюль. То-бок, як мінімум 2/3 ад вайны матэрыяльна выйгралі.

Натуральна, былі і пацярпелыя. Але іх, па-першае, арыфметычна менш. Па-другое, сярод іх шмат рэлакантаў, інагентаў і іншых няўстойлівых элементаў, якім усё роўна не дагодзіш. Можна праігнараваць.

Выйграў працоўна-ваюючы клас, бюракраты, у розных прапорцыях – групы бюджэтнікаў, затым да іх пацягнулі і пенсіянераў. То-бок, сацыяльная апора рэжыму была накормлена.

Плюс заліты грашыма Масква і Піцер, дзе гістарычна найбольш разбалаванае і няўдзячнае да ўлады насельніцтва.

Але ў другой палове 2025 г. гэтае свята пачало паступова згортвацца. Масква адчуе гэтую тэндэнцыю ў апошнюю чаргу, а вось шараговыя грамадзяне на перыферыі адчуюць у поўнай меры ўжо з 1 студзеня.

Да росту цэн і падаткаў дадасца рост камунальных тарыфаў і розных пабораў. Прычым некаторыя віды рабавання шырокіх мас адкрыта выбудоўваюцца на карысць тых, каго пакрыўдзіць нельга. Бо страшна.

Так, шмат шуму нарабіў артыкул у «Коммерсанте», з якога вынікае, што рост тарыфаў на электраэнергію можа быць звязаны з неабходнасцю пакрыць даўгі энергапастаўшчыкоў Паўночнага Каўказа. Дзе палову энергіі проста крадуць для майнінгавых ферм і іншых мэтаў.

На 6 рэгіёнаў СК прыходзіцца 90% аптовых даўгоў у сістэме (63,8 млрд рублёў або больш за $800 млн). Вось каб іх закрыць, скінецца праз тарыфы добрасумленныя спажыўцы па ўсёй РФ.

Таякая інтэрпрэтацыя імгненна разляцелася. Нягледзячы на апраўданні ўлады, асадак ужо ёсць. І такіх прыкладаў – усё больш.

У суме яны падаграваюць запыт, што пара неяк заканчваць. Ён яшчэ не выяўлены дастаткова, назапашванне эфекту будзе прыблізна да сакавіка.

2. Другая тэндэнцыя – стратэгічная. Яна звязаная з перспектывамі Расіі на пакаленні наперад. Толькі раней пра гэта казалі абстрактна, а цяпер усё больш канкрэтыкі. Бо пасыпаліся адмовы ад канкрэтных праектаў.

Як візуалізавалася мадэль прыўкраснай Расіі будучыні?

З аднаго боку, меркавалася, што РФ будзе выкапваць з зямлі розныя каштоўныя рэчы і прадаваць іх на прэміяльным рынку Еўропы, а таксама ў Кітай, дзе цэны ніжэйшыя, але паток грошай усё роўна ідзе.

Якуюсьці частку гэтых сродкаў непазбежна ўкладалі б ва што-небудзь карыснае і прыгожае. Напрыклад, станцыі ў Антарктыдзе або балет.

З другога боку, Кітай вырабляў бы з расійскай і іншай сыравіны розныя вырабы, каб прадаваць іх на тым жа еўрапейскім рынку. Для чаго выбудоўваюцца два маршруты: «Пояс і шлях» (сухапутна-камбінаваны) і «Паўночны марскі шлях». Абодва – шчыльна завязаныя на расійскую лагістыку.

У гэтым кантэксце татальны разгром пернікавага еўрапейскага кантынента, дзе шмат грошай, супярэчыць інтарэсам і Кітая, і Расіі. А вось запалохванне Еўропы дзеля выціскання больш выгадных умоў гандлю – цалкам адпавядае.

Калі вельмі груба схематычна, то сутнасць моманту ў тым, у чых інтарэсах Расія запалохвае Еўропу?

Расіяне перакананыя, што стараюцца для сябе. Фактычна яны дзейнічаюць як кітайскае праксі.

Трамп таксама з задавальненнем карыстаецца гэтай опцыяй (ужо цяпер – у частцы зброі, а хацеў бы яшчэ абгрызці еўра і напоўніць ЕС амерыканскімі таварамі).

Калі адкінуць розныя «каштоўнасці», то выглядае так, што ў Маскве, Пекіне і Вашынгтоне ёсць нейкае супадзенне.

У пазначаных сталіцах ёсць разуменне, што ў заходняй і паўночнай частцы кантынента сканцэнтраваныя грошы. А ў цэнтральнай і паўднёва-ўсходняй – сканцэнтраваныя спесівыя і гонарлівыя не паводле даходаў народы.

Таму няма наогул ніякіх сантыментаў наконт таго, каб крыху іх паграміць. І падштурхнуць багатых бурацінаў разкашэліцца.

Таварыш Орбан даўно гэтую схему ўсвядоміў і спрабуе захапіць нішу шакала Табакі, каб прадаць яе любому з трох карыстальнікаў. Каб граміць пачалі Балтыю–Польшчу і Балканы–Балгарыю–Румынію, а ён бы яшчэ манетызаваўся.

Але тут раптам не здалася Украіна…

3. Калі б здарыўся «Кіеў за тры дні», гэта кампенсавала б выдаткі Расіі і дало б магчымасць падрыхтавацца да стратэгічнага прарыву – асваення Арктыкі. Бо ў сувязі са зменамі клімату вартасць цяпер халодных рэгіёнаў паступова будзе расці. Там будзе глабальная бітва.

Аднак поўнач РФ у дадзены момант – гэта пустыня ў інфраструктурным плане. Каб манетызаваць добрыя стартовыя ўмовы, патрэбныя каласальныя інвестыцыі (грошы) і час.

За апошнія гады Расія некалькі падцягнула адзін элемент у Арктыцы – авіяцыю. Абнавіла аэрадромы, стварыла апорныя пункты. У парадку дня была маштабная праграма развіцця сухапутнай інфраструктуры, якая ўтрымлівае, умоўна, «каланіяльны» і «суверэнны» кампаненты.

Каланіяльная частка звязаная з выбудоўваннем лагістыкі ў інтарэсах Кітая ўздоўж «Паўночнага марскога шляху». Для гэтага неабходна пэўная колькасць партоў і апорных баз, каб кітайскія караблі, рухаючыся ў Еўропу, адчувалі сябе ўпэўнена.

Але для самой Расіі гэты кампанент прыносіць мінімальныя выгоды. Масква выступае як прадавец семак і бяляшоў пасажырам круізных лайнераў.

Значна больш выгадная частка – «суверэнная». Яна заключаецца ў выбудоўванні лагістыкі па сушы да будучых паўночных портаў з Сібіры, з Далёкага Усходу і з Урала. Каб пераадолець «бутэлькавыя гарлавіны» калідораў на захад і ўсход, кратна нарасціўшы экспарт той жа сыравіны.

І вось тут самае цікавае.

4. Памятаеце, таварыш Дзмітрыеў прапаноўваў амерыканцам пабудаваць тунэль з Чукоткі на Аляску? Гэты праект высмейвалі (па справе), але ён узнік не на пустым месцы.

З аднаго боку, Трамп, як девелапер і адказны дзядулька 11 унукаў, занепакоены тым, дзе будзе харчавацца яго сямейства праз пакаленне. Таму доўгатэрміновыя праекты яму цікавыя, яго можна на гэтым лавіць.

З другога боку, ужо гадоў 20 у Расіі на нізкім старце знаходзяцца супастаўныя праекты, якія Пуцін, як безадказны дзед, зліў унітаз з-за сваіх ваенных авантураў.

Так, каб насыціць «Паўночны марскі шлях» не кітайскімі, а расійскімі грузамі, меркавалася рэалізаваць два праекты будаўніцтва чыгунак.

Першы праект – «Паўночны шыротны ход». Яго сутнасць – звязаць чыгуначнай веткай (707 км) па тэрыторыі Ямала-Ненецкай аўтаномнай акругі палатно двух філіялаў РЖД – Паўночнай чыгункі і Свярдлоўскай чыгункі – ад станцыі Абская да станцыі Каротчаева. Плюс разгарнуць спадарожную інфраструктуру.

Адзін з элементаў гэтага праекта павінен быў стаць мост праз р. Аб у Салехардзе. Бо ў дадзены момант гэты горад знаходзіцца фактычна на востраве, з ім няма стабільнага круглагадовага паведамлення.

Першапачаткова ПШХ ацэньвалі ў 236 млрд рублёў. Нават з улікам падаражання ў тры разы – гэта толькі 700 млрд рублёў. Яшчэ ў 2021 г. хацелі выкарыстаць для гэтага праекта грошы Фонду нацыянальнага дабрабыту, але зрабілі прыярытэтам развіццё шляхоў да Ціхага акіяна.

А потым настаў люты 2022 г. У 2025 г. Пуцін афіцыйна адклаў тэрмін заканчэння праекта на 2029 год. Потым яшчэ трошкі «зрухнулі ўправа» – на 2027–2031, але ўжо цяпер зразумела, што грошай няма і не будзе…

Па сутнасці, расійскі вождзь размяняў драбязой чыгунку і мост праз Аб, раздаў манеткі наймітам, якіх радасна пахаваў. Паўночная лагістыка літаральна раскідана па могілках Расіі.

Улічваючы стан ФНБ, праблемы «Газпрама» і РЖД (павінны былі стаць саінвестарамі), іншыя складанасці, «Паўночны шыротны ход» растварыўся ў тумане.

Другі праект – цыклапічны, імперскага маштабу: Паўночна-Сібірская чыгунка. Якая павінна была складацца з двух «прамянёў». Першы прамень павінен быў злучыць Ніжнявартаск (Югра) з Усць-Ілімскам (Іркуцкая вобласць). А другі – праз Горны Алтай дацягнуцца да кітайскага Урумчы.

Кошт праекта на вока ацанілі ў 50 трлн рублёў. Ён павінен быў часткова разгрузіць Транссіб, БАМ і ўвогуле ўсю лагістыку да партоў Ціхага акіяна, забяспечыўшы грузапаток да ПМШ. Цяпер будаўніцтва гэтай чыгункі «не лічаць мэтазгодным».

А без гэтых двух чыгунак Расіі проста няма чаго вазіць у Арктыцы бліжэйшыя гадоў 20…

Такім чынам, з-за нападу на Украіну Пуцін дэ-факта пахаваў усю складовую «Паўночнага марскога шляху», якая павінна была забяспечыць Расіі асноўную маржу.

Больш за тое. Улічваючы, што марскі трафік з Кітая праз Бярынгаў праліў магчымы толькі з блаславення ЗША (невядомыя беспілотнікі ўжо паказалі, як неафіцыйна ўздзейнічаць на таксічныя перавозкі), Пуцін асудзіў ПМШ на поўную залежнасць ад волі Амерыкі і Кітая.

І ўсё гэта – дзеля Пакроўск-Сіці! Цяпер разумееце, які гэта каштоўны горад?

5. Каб хоць як-небудзь «акупіць» фантастычную «перамогу», Крамлю патрэбныя не толькі каласальныя знешнія інвестыцыі, але і вяртанне на рынак Еўропы.

Як з гэтым справы?

ЕС якраз учора прыняў рашэнне да 2028 г. адмовіцца ад расійскага газу. Гэтае рашэнне супярэчыць эканамічнай, але цалкам укладваецца ў ваенную логіку: калі з 2029 г. павінна быць поўная гатоўнасць да вайны з РФ, то да моманту пачатку Еўропа не павінна энергетычна залежаць ад патэнцыйнага праціўніка.

Таксама ўчора пайшлі навіны пра падрыхтоўку да прамысловай распрацоўкі радовішчаў вуглевадародаў каля ўзбярэжжа Намібіі. Пастаўкі нафты на рынак чакаюць з 2030 г. А яшчэ ў засадзе сядзіць Венесуэла. А яшчэ нарошчвае здабычу Казахстан, ад чаго ў РФ дрыгаецца вочка. Ізраіль нешта знайшоў. Турцыя нешта знайшла. Глядзіш – праз Сірыю нешта пабудуюць…

У выніку. Калі паглядзець на 5+ гадоў у будучыню, упартасць Пуціна прывяла да таго, што Расія проста не зможа канвертаваць свае перавагі. І апынецца ў максімальна канкурэнтным асяроддзі на рынку вуглевадародаў.

Затое ў Крамля цяпер ёсць руіны Папасная-Сіці і Бахмут-Сіці…

Пуцін украў перспектыву як мінімум у аднаго пакалення расіян. Ён напэўна будзе і далей адцягваць грамадзян РФ мнімымі і рэальнымі поспехамі на фронце, аднак яны і блізка не супастаўныя з тым, што ўжо страчана.

Дарагія расіяне, у якіх у кішэнях становіцца меней грошай, а па начах усё часцей шумна, пачалі азірацца па баках.

Немалую частку расійскага кіруючага класа засмучае страта перспектыў і зніжэнне да ролі кітайска-амерыканскай абслугі. Яны хацелі б кавалачак пірожка паболей і стол прыстойнейшы. Але пакуль баяцца…

І гэта я не закранаў пытанні бяспекі па перыметры РФ: Балтыка, Малдова, Паўднёвы Каўказ, Цэнтральная Азія.

Толькі рэйкі і шпалы…

Аб’ектыўна – Расіі трэба перастаць калекцыянаваць акрываўленыя руіны, як мага хутчэй выскакваць з вайны, плаціць Украіне кампенсацыі, судзіць злачынцаў і поўнафарматна вяртацца ў сусветную эканоміку. Кожны месяц на рахунку.

Усё, што гэтаму супярэчыць – зло для расіян, жывых і яшчэ нянароджаных.

А супярэчыць гэтаму пазіцыя Кітая…

Аляксей Копыцька, «Фэйсбук»

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com