«Такога сур'ёзнага інцыдэнту яшчэ ніколі не было»

Што прывяло да гібелі работнікаў «Беларуснафты» пад Рэчыцай.

Пра трагедыю ў Рэчыцкім раёне, у выніку якой загінулі двое работнікаў “Беларуснафты”, паведаміў Следчы камітэт Беларусі. Раніцай 28 ліпеня трое спецыялістаў перавешвалі сейсмічны кабель праз аўтадарогу М-10. Падчас работ яны закранулі металічным абсталяваннем лінію электраперадач. У выніку двое мужчын загінулі на месцы ад удару токам, яшчэ адзін — шпіталізаваны.

«Флагшток» разабраў сітуацыю разам з крыніцай, знаёмай з правядзеннем сейсмавыведвальных работ у Гомельскай вобласці.

Трагедыя пад Зашчаб'ем

Падчас выканання сейсмавыведвальных работ паблізу вёскі Зашчэб'е адбыўся няшчасны выпадак з трагічнымі наступствамі. Трое супрацоўнікаў «Беларуснафты» атрымалі паразу электрычным токам у зоне праходжання лініі электраперадач. Двое з іх памерлі на месцы. Яшчэ адзін рабочы дастаўлены ў лякарню.

Паводле папярэдніх звестак, інцыдэнт адбыўся ў момант перавешвання геафізічнага кабеля - стандартнай аперацыі пры правядзенні наземнай сейсмавыведкі. Работы вяліся ў складзе брыгады УПСР (упраўлення правядзення сейсмавыведвальных работ), якая забяспечвала высокашчыльную здымку на мясцовасці. Следчыя прыцягнулі да працы спецыялістаў УГКСЭ Гомельскай вобласці і Дэпартамента дзяржаўнай інспекцыі працы.

Магчыма, работнікі не паглядзелі ўверх і зачапілі ЛЭП. Пры гэтым трымаліся за вешку двое — яна цяжкая, металічная, звычайна яе ставяць ўтрох, таму загінулых магло быць трое.

Небяспечная руціна: як праходзіць сейсмавыведка

Падчас сейсмавыведачных работ геафізічны кабель цягнецца на дзясяткі кіламетраў і перасякае дарогі, палі, лясныя масівы, прыватную забудову. Пры высакашчыльнай здымцы лініі назірання могуць размяшчацца кожныя 200 метраў.

Традыцыйна шмат увагі надаецца месцам перасячэння з аўтамабільнымі дарогамі. Там кабель павінен праходзіць не па зямлі, а над праезнай часткай — яго нацягваюць на часовыя вешкі. Акрамя таго, праз участкі сейсмавыведкі можа перамяшчаецца спецтэхніка нафтавікоў і леснікоў. Нават без спецыяльнага дазволу на маршрутах могуць працаваць машыны да 4 метраў вышынёй, а значыць — вышыня апор павінна дадаткова ўлічваць насып дарогі і правісанне лініі.

Са звестак крыніцы, знаёмай з ходам работ, раней у УПСР для такіх мэтаў выкарыстоўвалі драўляныя вешкі. Аднак на фота з месца здарэння бачная часовая апора, яна металічная.

"Спачатку неабходна пакласці вешку ўздоўж узбочыны, толькі потым падымаць. Трэба быць уважлівым і не разгойдваць вешку, каб не закрануць ЛЭП”, — распавёў суразмоўца.

Паводле звестак крыніцы, адзін з загінулых супрацоўнікаў — мужчына 43 гадоў, раней працаваў у лясной гаспадарцы. Другому было 25 гадоў, а пацярпеламу, які знаходзіцца цяпер у лякарні, — усяго 22. Паводле інфармацыі суразмоўцы, усе трое былі прынятыя на працу ва УПСР толькі за некалькі месяцаў да трагедыі.

У нармальнай практыцы брыгады, якія займаюцца пракладкай геафізічнага кабелю, камплектуюцца пераважна дасведчанымі рабочымі. У гэтым выпадку незразумела, хто менавіта кіраваў брыгадай на месцы. Кіраўніка брыгады няма сярод пацярпелых. Узнікае пытанне - ці знаходзіўся ён побач у момант выканання работ або нявопытныя супрацоўнікі укопвалі апору самі, ці ўсведамляла кіраўніцтва ўправы падвышаную рызыку пры працы каля ЛЭП пры пераходзе на часовыя металічныя апоры геафізічнага кабелю.

Са слоў суразмоўцы, на яго памяці ніколі не было настолькі сур'ёзнага інцыдэнту:

«Так, можна закрануць сябе лапатай або сякерай. Можна лёгка падвярнуць нагу ў лесе. Мне распавядалі, што калісьці загінуў кіроўца аўтацыстрэрны, але гэта было гадоў 20-30 таму, а можа і яшчэ больш. Яшчэ быў выпадак - на ўзрыўніка вадавозкай наехалі. Пацярпеў даволі сур'ёзна: раздрабніла таз, было шмат пераломаў, траўма лёгкага. Кіроўца праехаў па целе туды і назад, ён часткова прызнаў віну, яму далі штраф».

Галоўнае - кадры?

Праблемы з кадрамі ва УПСР пачаліся не ўчора. Пасля 2020 года з управы звольнілі ці не падоўжылі кантракты з дзясяткамі спецыялістаў. У базе асуджаных паводле палітычных спраў знаходзяцца як мінімум шэсць супрацоўнікаў УПСР - чатыры інжынеры і двое рабочых.

Як адзначыла крыніца, трое з іх былі аператарамі сейсмавыведвальнай станцыі - гэта ключавая і адна з самых тэхнічна складаных пасад у палявых работах:

"Я б параўнаў іх з авіядыспетчарамі — яны кіруюць дзясяткам брыгад па трох каналах сувязі, адначасова вядуць рэгістрацыю звестак і кіраванне выбухамі”.

Пад рэпрэсіі трапіў супрацоўнік вытворча-тэхнічнага аддзела, асудзілі інжынера ў групе кантролю якасці, яшчэ адзін звольніўся. З "Беларуснафты" сышлі як мінімум двое супервайзераў сейсмавыведвальных работ: геафізік з'ехаў у Польшчу, геадэзіст — у ЗША пасля таго, як здабыў грын-карты. Адзін з асуджаных - сын аднаго з самых дасведчаных рабочых, які таксама быў вымушаны пакінуць кіраванне.

"Некалькі звольненых хлопцаў былі інжынерамі - геафізікамі або тэхнікамі-геафізікамі акурат з палявых брыгад. Гэта значыць, тымі, хто займаўся працай пракладкі сейсмавыведвальнага кабелю», — дадаў суразмоўца.

Паводле прыблізных ацэнак, агульныя страты УПСР пасля 2020 года склалі не менш за 25-30 інжынераў і рабочых, што можа дасягаць 10-15% ад спісачнага складу. Для тэхнічна вузкага і замкнёнага падраздзялення такія маштабы значаць не проста ратацыю.

Менавіта ў сейсмапартыі УПСР больш за ўсё звольнілі інжынераў і работнікаў.

На фоне чыстак ва ўпраўленні кіраўніцтва таксама змянілася. Галоўны інжынер сёння прайшоў шлях з бура-выбуховага атрада, начальнік упраўлення прыйшоў да пачатку пратэстаў, але ён першы ў гісторыі УПСР, які не мае сейсмавыведвальнага досведу. У кіраўніцтве сейсмапартыі і вытворча-тэхнічным аддзеле працуюць людзі з геадэзічнай адукацыяй, а не геафізікі. Са слоў суразмоўцы, «падняліся па пасадах талковыя хлопцы, але яны не геафізікі, што даволі дзіўна, калі памятаць, што гэта сейсмавыведвальная ўправа":

"Адчуванне, што часцей пры прызначэннях важная не профільная кваліфікацыя, а “ідэалагічная чысціня”0. З 2020 года кіраванне не мае досведу ў міжнародных кантрактах, якія таксама служылі крыніцамі прафесійнага росту супрацоўнікаў”.

Сацсеткі як люстэрка перамен

Сацыяльныя сеткі управы ў, сейсмавы0зведцы за апошнія гады сталі прыкметна больш ідэалагізаванымі. У Instagram УПСР звычайна публікуюцца фота з палявых работ, але сёння многае ў стужцы — далучэнне работнікаў да патрыятычных аўтапрабегаў, справаздачы аб удзеле ў выхаваўчай працы з супрацоўнікамі.

Асобнае месца займае замацаваны допіс з заклікам да фармавання кадравага рэзерву - адміністрацыя просіць ахвочых накіроўваць анкеты і рэзюмэ для магчымага працаўладкавання.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com