Ці можна давяраць «кітаязнаўству»?

Спецыялісты ў гэтай сферы знаходзяцца пад наўпроставым уплывам Пекіна.

Новая справаздача дабрачыннай арганізацыі UK-China Transparency выявіла трывожную карціну ціску Камуністычнай партыі Кітая (КПК) на брытанскія ўніверсітэты, якія займаюцца кітаязнаўствам. Паводле звестак апытання 50 спецыялістаў, зафіксаваныя выпадкі сачэння, запалохвання, цэнзуры і ціску на сем'і навукоўцаў у Кітаі. Паведамляецца, што кітайскіх студэнтаў прымушалі шпіёніць за аднакурснікамі, а некаторых выкладчыкаў паніжалі на пасадзе за "магчымыя" сувязі з Пекінам, піша The Spectator (пераклад - сайт Charter97.org).

Асаблівая ўвага нададзеная дзейнасці падкантрольных КПК структур-асацыяцыі кітайскіх студэнтаў і навукоўцаў (CSSA) і інстытутаў Канфуцыя. Апошнія, фармальна прасоўваюць мову і культуру, абвінавачваюцца ў цэнзуры і сачэнні. У Брытаніі іх 30 больш, чым у любой іншай краіне. Амаль усё дзяржаўнае фінансаванне выкладання мандарынскай мовы ў школах (27 млн фунтаў з 2015 да 2024 год) ідзе праз гэтыя інстытуты, а выкладчыкі праходзяць палітычную праверку на лаяльнасць КПК.

У іншых краінах — Швэцыі, Аўстраліі, Канадзе, ЗША — інстытуты Канфуцыя зачыняюцца з-за асцярогі з нагоды замежнага ўплыву, але ў Брытаніі яны працягваюць працаваць. Больш за тое, 18 з 19 брытанскіх цэнтраў тэставання ў кітайскай мове HSK кантралююцца гэтымі арганізацыямі, што выклікае сумневы ў незалежнасці ацэнкі ведаў.

Некаторыя структуры ўжо закрывацца - напрыклад, China Forum у Кэмбрыджскім універсітэце, які крытыкаваўся за прапаганду наратываў КПК. Аднак найбуйнейшы цэнтр кітаязнаўства ў Лондане, адмаўляецца раскрываць звесткі аб спонсарах, сярод якіх — бізнэсовец з сувязямі ў Пекіне.

Закон аб свабодзе слова ў ВНУ, які ўваходзіць у дзеянне, можа стаць інструментам супраць замежнага ціску. Калі яго нормы будуць строга выкарыстоўвацца, экспэрты мяркуюць, што існаванне інстытутаў Канфуцыя і CSSA ў брытанскіх універсітэтах будзе пад пытаннем.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com