Лукашэнка не збіраецца выдаваць дыктатара Бакіева (Абноўлена)

Паводле яго словаў, збеглы кіраўнік Кыргызтана знаходзіцца «пад абаронай беларускай дзяржавы і яе прэзідэнта».

Аляксандр Лукашэнка 4 траўня заявіў у інтэрв'ю «Reuters», што не мае намеру перадаваць былога прэзідэнта Кыргызтана Курманбека Бакіева новым уладам краіны. Фрагменты інтэрв'ю былі паказаныя па беларускіх тэлеканалах.

Беларускі кіраўнік заявіў у інтэрв'ю агенцтву, што падача запыту аб экстрадыцыі Бакіева стане для часовага ўрада Кыргызтана «безнадзейным і зневажальным» крокам. Паводле яго словаў, экс-прэзідэнт знаходзіцца «пад абаронай беларускай дзяржавы і яе прэзідэнта».

«Да мяне афіцыйна ніхто не звяртаўся. І адразу хачу заявіць, што гэтыя звароты будуць бессэнсоўныя, таму што яны ведаюць, які будзе адказ ад Лукашэнкі. Прэзідэнт Кыргызтана знаходзіцца пад абаронай беларускай дзяржавы і прэзідэнта. Прэзідэнт Кыргызтана і сёння прэзідэнт. Яго ніхто не пазбавіў паўнамоцтваў. Нават калі б ён захацеў сысці ў адстаўку, дык па Канстытуцыі яе няма каму прымаць - парламент жа таксама разагналі. Таму ён сёння адзіны легітымны чалавек. І ён жа не рвецца ў Кыргызтан, каб вярнуцца і зноў стаць прэзідэнтам, хаця гэта было б зразумела. Ён наўпрост заяўляе, перажываючы за сваю краіну і народ, што ён гатовы аказаць дапамогу ў выхадзе з юрыдычнага тупіка ўсёй краіны і так званага часовага ўрада», - адзначыў беларускі лідэр. На думку Аляксандра Лукашэнкі, калі Бакіеў вернецца ў Кыргызтан, гэта толькі дадасць праблемаў часоваму ўраду. «Крый божа там з'явіцца Бакіеў, сітуацыя будзе развівацца - яна і цяпер, паводле маіх дадзеных, малакантраляваная з боку часовага ўрада, - але для гэтага так званага часовага ўрада яна будзе развівацца ў непажаданым накірунку. Пытанне: навошта вам патрабаваць ад мяне выдачы прэзідэнта Кыргызтана? Гэта рытарычнае пытанне», - сказаў Лукашэнка.

«Вы выдатна ведаеце, што Беларусь - гэта не Кыргызтан. І кожны, хто паспрабуе ў Беларусі паступіць падобным чынам, будзе заўсёды, узважваючы, думаць: наколькі гэта будзе шкодна для яго самога. Гэта зрабіць сабе на шкоду. Беларусь - цэнтр Еўропы, цывілізаванага свету. Таму тут з прычыны іншых у тым ліку фактараў гэта немагчыма, - сказаў ён. - Што да таго, ці стаяла Расея за падзеямі ў Кыргызтане… У мяне звестак няма. Але заявы расейскіх палітыкаў падчас гэтага дзяржаўнага перавароту і пасля яго насцярожваюць. Дакладна такім жа чынам, як і вас». Лукашэнка звярнуў увагу, што Расея і ЗША тым, што падтрымліваюць незаконнае фармаванне і ўрад, які гвалтоўным шляхам прыйшоў да ўлады, у сутнасці, стварылі небяспечны прэцэдэнт.

Раней 4 траўня кіргізскія ўлады паведамілі аб пазбаўленні Бакіева статусу былога прэзідэнта і даручылі пракуратуры прыцягнуць яго да крымінальнай адказнасці і забяспечыць яго экстрадыцыю. Падставай для пазбаўлення Бакіева статусу і недатыкальнасці часовы ўрад назваў той факт, што ён дапусціў расстрэл мірных грамадзянаў падчас акцыяў пратэсту ў Бішкеку 7 красавіка. Да гэтага за злаўленне Бакіева і яго сваякоў была прызначаная ўзнагарода ў памеры ад 20 да 100 тысячаў даляраў.

«Нічога бясплатна не аддамо»

«За апошні час мы нямала зрабілі ў выбудоўванні нармальных, добрасуседскіх стасункаў з нашымі заходнімі партнёрамі», — заявіў Лукашэнка.

«Што датычыць дыпламатычнага, палітычнага ўзроўню, дык тут адбыліся кантакты на ўсіх узроўнях і нават на ўзроўні прэзідэнта, якога вы так не любіце і не ўспрымаеце на Захадзе з асобнымі палітыкамі. Я не буду называць, вы добра пра гэта інфармаваныя», — сказаў ён.

Паводле яго словаў, у Беларусі з Захадам «па лініі бізнэсу» выбудоўваюцца вельмі добрыя стасункі. «У нас па лініі фінансава-крэдытных інстытутаў нядрэнныя стасункі, — адзначыў Лукашэнка. — Я маю на ўвазе Міжнародны валютны фонд, Сусветны банк, Еўрапейскі банк рэканструкцыі і развіцця, рознага кшталту фонды, якія як інвестуюць, так і аказваюць бязвыплатную падтрымку нашай дзяржаве па шмат якіх накірунках».

«Можа быць, Захаду хацелася б тут хутчэй правесці прыватызацыю. Не толькі Захаду ў гэтым выпадку, але і Усходу, — выказаў ён меркаванне. — На што я заўсёды казаў: мы не супраць, але ў нас ёсць нацыянальны інтарэс, і нічога бясплатна не аддамо».

«Каму гэты тэзіс падабаецца? Напэўна, не ўсім, — сказаў Лукашэнка. — Абсалютна мы не супраць, нармальны працэс, але за добрыя грошы, на рынкавых умовах, і ніякага шарлатанства і карупцыйнай прыватызацыі ў Беларусі не было і не будзе. Таму, відаць, і гэты фактар раздражняе нашых заходніх партнёраў, і яны нас папракаюць у марудных тэмпах рэфармавання эканомікі і, канкрэтызую, прыватызацыі дзяржаўнай уласнасці».

Захад яго «кінуў»

«Калі Еўропа гатовая і хоча з намі супрацоўнічаць ва ўсіх накірунках, калі ласка, прыязджайце. Мы не можам закрыцца: у нас эканоміка адкрытая, мы 75-80% вырабленага экспартуемы. З прычыны гэтага мы не можам закрыцца ад усяго свету і праводзім адкрытую палітыку», - адзначыў Лукашэнка.

Паводле яго словаў, Менск гатовы зрабіць «роўна столькі крокаў, наколькі да гэтага гатовы Захад». «Ведаеце, я не магу нават вам сказаць пра тыя крокі, вельмі адчувальныя для нас, якія я зрабіў. І Захад мяне «кінуў», - дадаў беларускі кіраўнік. - І гэта нам дорага каштавала. І я зразумеў, яшчэ раз падкрэсліваю, што на Захадзе проста велізарная колькасць безадказных палітыкаў. Яны забываюць тое, што казалі ўчора. Непаслядоўныя. Вось, разумееце, у іх добра сёння, быццам з крызісу выходзім, і добра: потым, маўляў, паглядзім, як складзецца...» «Таму не трэба ад нас патрабаваць нейкіх крокаў. Мы робім вельмі шмат крокаў - сотні, можа быць, тысячы за год. Але крокаў, якія задавальняюць нас і наш народ. У галіне сельскай гаспадаркі, прамысловасці, сацыяльнай палітыкі. У нас хапае праблемаў. І коштаўтварэнне - у нас кошты не нізкія, і зарабатная плата яшчэ не высокая, пенсійнае забеспячэнне. Нам шмат крокаў трэба рабіць. І мы іх робім. Але Захад чамусьці хоча нейкіх іншых крокаў - «аддай бясплатна прадпрыемства», так званая прыватызацыя, «рэнтабельнае, высокапрыбытковае прадпрыемства - аддай». Гэта, дарэчы, не толькі Захаду датычыць. Я сказаў, як мы будзем у гэтым накірунку рабіць», - рэзюмаваў ён.

«Добрая ініцыятыва - «Усходняе партнёрства». Я думаю, што Еўразвязу, сапраўды, на межах, важных межах на ўсходзе, абсалютна не патрэбная нестабільная дзяржава, не патрэбныя непрадказальныя рэжымы. Хіба было б дрэнна, калі б мы ў межах «Усходняга партнёрства» змаглі і Украіну, і Беларусь, і іншыя краіны, якія ў гэтым удзельнічаюць, падцягнуць да ўзроўню заходнееўрапейскіх дзяржаваў? Гэта было б нармальна: большы рынак, развіццё стасункаў, выгадная транзітная палітыка. Ужо колькі мы кажам пра гэтае «Усходняе партнёрства» - але ж нічога не адбываецца!» - сказаў Лукашэнка. «Ну што ж, гэта справа больш Еўразвяза, мы пачакаем. Але гэтае ўтварэнне, якое яшчэ не сфармавалася - «Усходняе партнёрства» - ужо сёння нам заяўляе: «Вось будзе нейкая парламенцкая арганізацыя ЕУРАНЭСТ. І вось усе дзяржавы, якія ўваходзяць ва «Усходняе партнёрства», будуць прадстаўленыя парламентарамі, а Беларусь павінна быць прадстаўленая не толькі абраным народам «парламентам», але яшчэ і нейкімі самазванцамі. Чаму да нас такое стаўленне? - абурыўся беларускі кіраўнік. - Што, у нашых дзяржаваў - партнёраў па «Усходнім партнёрстве» не такія праблемы, як у Беларусі? Ды яшчэ паболей праблемаў. Чаму вы да нас падыходзіце так, а да іх інакш?»

Па на думку Лукашэнкі, на Захадзе некаторыя палітыкі «захапіліся неўласцівымі ім справамі і проста не бачаць, што адбываецца ў Беларусі, ці не хочуць бачыць, карыстаючыся інфармацыяй з адных рук». «Мы хацелі б поўнай яснасці і выразнасці. Калі для вас такая Беларусь непрымальная, калі вы не хочаце супрацоўнічаць з намі, вы нам скажыце», - падкрэсліў кіраўнік.

Адказваючы на пытанне пра тое, якіх крокаў Менск чакае ад Захаду, Лукашэнка сказаў: «Што да эканомікі - зона свабоднага гандлю, сістэма абагульненых прэферэнцыяў. Чаму вы нас адтуль выключылі? Гэта што, вам на шкоду? Вы павінны былі дапусціць нас на роўных умовах без дыскрымінацыі на свае рынкі, мы ж вас не дыскрымінуем у Беларусі. Вы гэтага не зрабілі. І ўсё нам высоўваеце нейкія ўмовы... Я яшчэ раз падкрэсліваю: я ведаю, да чаго зводзяцца гэтыя ўмовы: вам не падабаецца Лукашэнка. Прыйдзецца пацярпець - выбар зробіць беларускі народ». Ён таксама адзначыў: «Дыялог павінен ісці паўнавартасна па лініі дыпламатычных каналаў, а не па прынцыпе «вось, Лукашэнку запросім, не запросім, давайце запросім, але параім, каб не ехаў». Ды не паеду я да вас, не бойцеся. А калі і прыеду, дык кусацца не буду».

Лукашэнка асабліва падкрэсліў неабходнасць зняцця як эканамічных, так і візавых абмежаванняў. «Усялякія санкцыі павінны быць знятыя. Гэта - па-першае. Па-другое, візы для нашых грамадзянаў павінны быць такімі, як для нашых суседзяў. Вы ж багатыя, чаго вы нам заломліваеце кошт у 60 еўра?» - абурыўся ён.

Каментуючы пытанне пра магчымасць адмены смяротнага пакарання ў Беларусі, кіраўнік заявіў, што «пераважная большасць беларускага грамадства выказваецца за захаванне ў краіне вышэйшай меры пакарання». «У свой час мы ўвялі пажыццёвае зняволенне. І тыя, хто раней падпадаў пад смяротнае пакаранне як выключнае пакаранне, пераважная большасць, атрымліваюць, як і ў вас, пажыццёвае зняволенне. Калі толькі хоць наймалейшая зачэпка дзесьці ў суда ёсць, што можа быць дапушчаная памылка, дык у нас ёсць альтэрнатыва - пажыццёвае зняволенне. Але, прабачце, калі нягоднік і падонак здзекуецца з вашых дзяцей і забівае іх… Вось расейцы ўвялі мараторый на смяротнае пакаранне. Спытаеце ў кіраўніцтва Расеі і расейцаў: яны ў захапленні ад гэтага? Не!» - адзначыў Лукашэнка.

Пра «бухгалтараў» з Расеі

Лукашэнка таксама заявіў, што «гатовы да прагматычных стасункаў з Расеяй».

«У стасунках з Расейскай Федэрацыяй мы зрабілі гіганцкі крок насустрач адзін адному. Але ў апошні час расейскае кіраўніцтва захацела выбудаваць з Беларуссю абсалютна прагматычныя стасункі, — заявіў беларускі кіраўнік. — Ну, мы да гэтага гатовыя. Але гэты прагматызм не павінен губіць усё тое, што назапашана на сённяшні дзень. А мы зрабілі нямала і не толькі з цяперашнім кіраўніцтвам Расеі, але і з ранейшым кіраўніцтвам Расейскай Федэрацыі. І гэта задавальняе і беларусаў, і расейцаў».

«Калі расейцы, у бухгалтэрыі палічыўшы, убачылі, што яны ўжо занадта тут ствараюць вялікія выгоды для беларускага народа, дык я павінен сказаць, што гэта няправільны рахунак. Гэта касабокі, аднабокі прагматызм. Такога прагматызму быць не павінна», — сказаў Лукашэнка.

«Такі рахунак аднабокі: увядзенне мытнай пошліны на нафту, нафтапрадукты для аднаго чальца Мытнага саюза, для Беларусі, і не ўвядзенне для іншага чальца Мытнага саюза, для Казахстана, — гэта прынамсі карупцыяй папахвае».

Пра прэзідэнцкія выбары

«Я да гэтага часу схільны да таго, што яны павінны прайсці, гэтыя выбары, ну, напэўна, ў пачатку будучага года, пасля заканчэння тэрміну паўнамоцтваў дзеючага прэзідэнта», — заявіў Лукашэнка.

У адпаведнасці з заканадаўствам прэзідэнцкія выбары павінны быць прызначаныя не пазней чым за пяць месяцаў і праводзяцца ў нядзелю не пазней чым за два месяцы да заканчэння тэрміна паўнамоцтваў папярэдняга прэзідэнта. Такім чынам, скрайні тэрмін правядзення прэзідэнцкіх выбараў — 6 лютага 2011 года.

У інтэрв'ю БелаПАН старшыня Цэнтравыбаркаму Лідзія Ярмошына не выключае правядзення прэзідэнцкіх выбараў увосень 2010 года. «Вядома, выбары было б зручней правесці да Новага года. Быў бы іншы настрой у грамадстве», — лічыць яна.