Няўлоўны Сноўдэн «знік» у момант вылету з Расеі

Падобная на трылер эпапея з уцёкамі экс-супрацоўніка сакрэтных службаў ЗША Эдварда Сноўдэна разгортваецца ўжо ў другім дзеянні.

Калі першым быў прылёт выкрывальніка праграм сачэння з Ганконга ў Маскву, то зараз, пасля 20 з лішнім гадзін у транзітнай зоне «Шарамеццева», Сноўдэн павінен быў адправіцца ў Лацінскую Амерыку. Аднак, падобна, пасадка скончылася без знакамітага пасажыра, піша NEWSru.com.

Згодна з табло аэрапорта, рэйс SU150 у Гавану, у спісе пасажыраў якога, па дадзеных крыніцы «Інтэрфакса» ў «Аэрафлоце», было прозвішча Сноўдэна, павінен быў вылецець у 14:05, але пасадка зацягнулася. Рэйс выконвае лайнер Airbus-330-200 «Яўген Святланаў». Амерыканец зарэгістраваўся на яго яшчэ перад вылетам з Ганконга, сказала раней крыніца ў службах «Шарамецьева».

Карэспандэнт «России 24», як і некаторыя іншыя журналісты, якія знаходзяцца на борце і сочаць за сітуацыяй. Па некаторых дадзеных, месца Сноўдэна - 17а, у эканом-класе. Салон самалёта паўпусты, ні пасажыры, ні журналісты Сноўдэна не бачылі. А неўзабаве агенцтва, спасылаючыся у тым ліку на крыніцы ў сілавых структурах, перадалі, што яго на борце няма. Гэта неадкладна выклікала кпіны ў Twitter: «24 чэрвеня поўны самалёт карэспандэнтаў невядома навошта паляцеў у Гавану».

«Эдвард Сноўдэн з'яўляецца транзітным пасажырам, таму ён прайшоў рэгістрацыю і атрымаў пасадкавыя талоны на абодва рэйса («Ганконг-Масква», «Масква-Гавана». Заўвага. рэд.) яшчэ перад вылетам з Ганконга. Больш ніякіх рэгістрацый яму праходзіць не трэба, ён знаходзіцца ў транзітнай зоне», - прыводзіць «Інтэрфакс» словы супрацоўніка службаў аэрапорта. Крыніцы ІТАР-ТАСС пацвярджаюць: ні памежны, ні мытны кантроль Сноўдэн у «Шарамеццева» не праходзіў, гэта значыць фармальна расейскую мяжу не перасякаў.

Як раней паведамлялася, Сноўдэн папрасіў палітычнага прытулку ва ўладаў Эквадора - афіцыйны запыт быў, відавочна, перададзены генконсулу гэтай краіны ў Маскве прама ў шарамеццеўскім тэрмінале. Іспанская газета ABC піша ў панядзелак, што ўлады ЗША спрабуюць дамовіцца з лацінаамерыканскімі краінамі аб выдачы свайго грамадзяніна. Кантакты «праводзяцца па дыпламатычных і палітычных каналах» з краінамі, дзе можа апынуцца Сноўдэн (з Гаваны, як паведамлялася, ён можа вылецець у сталіцу Венесуэлы Каракас).

ЗША могуць пасадзіць самалёт прымусова

Амерыканскія авіядыспетчары могуць і прымусова пасадзіць самалёт, паведаміла «Інтэрфаксу» крыніца ў авіадыспетчарскіх службах «Шарамецьева». «Фармальна ў амерыканскіх калегаў, безумоўна, ёсць права прымусіць самалёт да пасадкі, калі ён будзе знаходзіцца ў паветранай прасторы ЗША, гэта значыць у зоне іх адказнасці. Але на тое яны павінны будуць прадставіць важкія прычыны», - растлумачыў ён.

У сваю чаргу камандзір самалёта можа змяніць курс такім чынам, каб не пралятаць праз паветраную прастору ЗША. «У камандзіра ёсць права, і ён можа памяняць курс па сваім меркаванні. Паліва для гэтага павінна хапіць. Як правіла, заўсёды пэўны яго запас ў баках ёсць. Курс пракладваецца першапачаткова па самым кароткім маршруце, але бакі запраўляюцца з запасам на выпадак непрадбачаных сітуацый», - дадала крыніца.

Маршрут рэйса «Аэрафлота» з Масквы ў Гавану, як паведамлялі СМІ, часткова пралягае ў паветранай прасторы ЗША, пры гэтым самалёт трапляе ў зону адказнасці авіядыспетчараў Нью-Йорка.

Пекін і Масква даюць зразумець, што не дапамагалі Сноўдэну

На фоне гэтых падзей расце напружанасць паміж ЗША і ўладамі Кітая/Ганконга, з аднаго боку, і Расеі, з другога. Інфармаваныя асобы ў Пекіне паведамілі The New York Times на ўмовах ананімнасці, быццам менавіта там было канчаткова вырашана выпусціць Сноўдэна з Ганконга. Хоць апошні запэўнівае, што яго юрыдычная сістэма, як і многае іншае, незалежная ад асноўнага Кітая, пытанні знешняй палітыкі застаюцца ў падпарадкаванні Пекіна. А сітуацыя са Сноўдэнам несумненна адносіцца да такіх.

Афіцыйны прадстаўнік МЗС КНР Хуа Чуньін, праўда, дала зразумець у панядзелак, што ўлады суверэннага адміністрацыйнага раёна Ганконг дзейнічалі самастойна. «З улікам асаблівага статусу Ганконга ў палітычным устройстве КНР - «адна краіна - дзве сістэмы» - цэнтральны ўрад Кітая паважае законныя дзеянні ўрада гэтага адміністрацыйнага раёна», - цытуе дыпламата ІТАР-ТАСС.

Што тычыцца Расеі, то амерыканскія сенатары падазраюць яе ўлады ў датычнасці да арганізацыі ўцёкаў. Адзін нават прама абвінаваціў у дапамаганні прэзідэнта Уладзіміра Пуціна (прычым, па памылцы назваўшы яго прэм'ер-міністрам). У Крамлі, аднак, адхрышчваюцца. Прэс-сакратар кіраўніка дзяржавы Дзмітрый Пяскоў яшчэ напярэдадні сказаў «Інтэрфаксу», што пра планы Сноўдэна яму «нічога не вядома». У панядзелак ён пацвердзіў па тэлефоне карэспандэнту Reuters, што «не мае інфармацыі аб кантактах Сноўдэна з расейскім кіраўніцтвам». «У цэлым, у нас няма інфармацыі на яго конт», - адрэзаў ён.

Раней паведамлялася, што Лукашэнка можа даць прытулак былому супрацоўніку ЦРУ, які распавёў журналістам аб праграме па зборы асабістых дадзеных грамадзян. Пра гэта, у прыватнасці, заявіў першы намеснік старшыні камітэта Дзярждумы Расеі па міжнародных справах Леанід Калашнікаў. Ён не выключыў верагоднасці таго, што з Масквы, куды Эдвард Сноўдэн прыляцеў сёння, ён накіруецца ў Беларусь.