Нацбанк выдаткаваў усё на ўтрыманне ЗВР на фоне ажыятажнага попыту на валюту

Дадзеныя Нацбанка аб стане золатавалютных рэзерваў уступаюць у прамую супярэчнасць з афіцыйнай статыстыкай і іншымі падзеямі на фінансавым рынку.

Па дадзеных рэгулятара ЗВР у ліпені скараціліся на 101,3 млн. даляраў ЗША і, паводле папярэдніх дадзеных, на 1 жніўня 2013 года склалі 7916,3 млн. даляраў ЗША ў эквіваленце. Характэрна, што ў нацыянальным вызначэнні (расейскія рублі, юані) аб'ём золатавалютных рэзерваў скараціўся яшчэ менш - на 77,8 млн. даляраў ЗША - і на 1 жніўня 2013 г. склаў 8554,8 млн. даляраў ЗША ў эквіваленце, піша АФН.

У складзе ЗВР рэзервовыя актывы ў замежнай валюце склалі 4249,6 млн. даляраў ЗША, павялічыўшыся на 442,2 млн. даляраў ЗША ў ліпені. Манетарнае золата вырасла на 170,9 млн. даляраў ЗША да 1833,7 млн. даляраў ЗША на 1 жніўня. Іншыя актывы склалі 1272,5 млн. даляраў ЗША, знізіўшыся на 717,7 млн. даляраў ЗША. СДР (спецыяльныя правы запазычання МВФ) практычна не змяніліся і склалі 560,5 млн. даляраў ЗША на 1 жніўня.

«На зніжэнне аб'ёму золатавалютных рэзерваў аказала ўплыў пагашэнне урадам і Нацыянальным банкам Рэспублікі Беларусь знешніх і ўнутраных абавязацельстваў у замежнай валюце ў поўным аб'ёме. Падтрыманню аб'ёму золатавалютных рэзерваў у ліпені бягучага года ў асноўным спрыяў рост кошту на золата на міжнародным рынку каштоўных металаў», - гаворыцца ў афіцыйным каментары Нацбанка.

Аднак, як паведамлялася, у ліпені чысты попыт насельніцтва на валюту склаў прыкладна 620 млн. даляраў, чысты попыт з боку прадпрыемстваў і нерэзідэнтаў - яшчэ каля 100 млн. даляраў. Акрамя таго, толькі разлікі з МВФ і па пакупнікам беларускіх еўрабондаў абышліся краіне ў 296 млн. даляраў.

Такім чынам, выкананне знешніх абавязацельстваў і задавальненне ўнутранага попыту на валюту запатрабавалі больш за 1 млрд. даляраў (каля $1,02 млрд.). Рэзервы скараціліся на 100 млн. даляраў, яшчэ 170 млн. пакрыта ростам кошту на золата, 42 млн. даляраў удалося прыцягнуць за кошт продажу валютных ДДА Мінфіна Беларусі, 31 ліпеня на аўкцыёне СВОП былі на суткі знойдзеныя яшчэ 225 млн. даляраў на 1 дзень (уключаюцца ў рэзервы) - у сукупнасці атрымліваецца каля 536 млн. даляраў, што ніяк не пралівае святло на тое, дзе Нацбанк знайшоў яшчэ прыкладна 485 млн. даляраў на бягучыя «выдаткі».

Тлумачэнняў можа быць колькі заўгодна. Напрыклад, прыляцелі іншапланецяне і расплаціліся плацінай за асновы сацыяльна-накіраванай эканомікі.

Рэальныя ж варыянты можна пералічыць па пальцах. Па-першае, Беларусь, як звычайна ў такіх сітуацыях, цішком пазычыла мінімум 600 млн. даляраў у якой-небудзь сяброўскай краіны (гаворка ідзе не пра Кітай). Па-другое, Нацбанк мог папросту аднавіць больш доўгія чым суткі свопы з беларускім банкамі, якія выклікалі ў свой час рэзкую крытыку з боку міжнародных крэдытораў.

Аднак найбольш верагодным уяўляецца, па-трэцяе, варыянт, згодна з якім Нацбанк выдаткаваў на задавальненне ўнутранага ўсю рэшту сваёй валютнай «нычкі», якая не ўключаецца ў склад ЗВР. Варта адзначыць, што толькі за чэрвень гэтая нычка («Іншыя актывы ў замежнай валюце, не ўключаныя ў рэзервовыя актывы»), па дадзеных рэгулятара скарацілася амаль на 500 млн. даляраў.

Праз тыдзень павінна быць апублікаваная пашыраная статыстыка аб стане фінансавай сістэмы, якая зможа выразна паказаць, якой жа схемай скарысталіся беларускія ўлады для захавання бачнасці стабільнасці. Зрэшты, шыла ў мяшку не ўтоіш. І пытанне не ў тым, дзе Нацбанк знайшоў грошы - пытанне ў тым, чаму Нацбанку прыйшлося зачыняць дзірку памерам у 1 млрд. даляраў - у ажыятажным попыце на валюту, адмоўным сальда знешняга гандлю і г.д. і да т.п.