Улады знішчаюць аўтамабільных дылераў у Беларусі

Імпарт аўтамабіляў у Беларусь дазволяць толькі дзяржпрадпрыемствам.

У Беларусі могуць быць знішчаныя ўсе аўтамабільныя дылеры. Такі ж лёс можа чакаць усіх астатніх імпарцёраў, нават аддалена канкуруючых з беларускімі вытворцамі, піша «Штодзённік».

Савет міністраў распрацаваў праект указа, згодна з якім у Беларусі з 1 ліпеня на паўгода ўводзіцца выключнае права дзяржавы на імпарт у Беларусь тавараў, аналагі якіх вырабляюцца ў Рэспубліцы Беларусь. Ажыццяўляць выключнае права дзяржавы складальнікі дакумента прапануюць дванаццаці прамысловым прадпрыемствам. Сярод выключных імпарцёраў: ААТ «МАЗ», ААТ «МТЗ», ААТ «Белшына», ААТ «Гарызонт», ЗАТ «Атлант», ААТ «Гомсельмаш» і іншыя вядомыя прадпрыемствы.

У якасці мэт прыняцця ўказа прапісаны дзве мэты, якія ў цяперашняй эканамічнай сітуацыі фактычна выключаюць адна адну. Гэта «задавальненне патрэбнасці на ўнутраным рынку Беларусі некаторымі імпартнымі таварамі ў шырокім асартыменце» і «ахова эканамічных інтарэсаў дзяржавы». Зразумела, што ў Беларусі няма праблемы з адсутнасцю на паліцах імпартных тавараў. Як раз наадварот, экспарт падае. Згодна з аналітычным аглядам Нацбанка прысутнічае адмоўная дынаміка экспарту некаторых ключавых экспартных тавараў, у тым ліку шын (у 1,7 разы), чорных металаў (на 6,6 адсотка), седлавых цягачоў (у 1,9 разы), сельскагаспадарчых машын і механізмаў ( на 35,9 адсотка), запчастак для аўтамабіляў і трактароў (на 22,6 адсотка).

Таму не выклікае сумненняў, што складальнікі дакумента хітруюць, і сапраўдная мэта дакумента - фактычна звесці да нуля імпарт тавараў, аналагі якіх вырабляюцца ў Беларусі. Вось толькі метады выбраны дзіўныя.

Наогул, першае ўражанне ад праекту гэтага ўказу прыблізна такое ж, як ад знакамітай пастановы Саўміна № 991, якая стала ўжо назоўнай.

Праект указа настолькі адарваны ад рэальнага жыцця краіны і ад аб'ектыўных эканамічных законаў, што мімаволі задаешся пытаннем: Можа яго складальнікі жывуць у іншай Беларусі?

Так, мяркуецца, што выключным імпарцёрам усіх аўтамабіляў у Беларусь стане ААТ "МАЗ". Прычым гаворка ідзе не толькі аб грузавых аўтамабілях, але і ўсіх легкавых, у тым ліку з краін Мытнага саюза. Якім чынам гэта будзе рэалізавана практычна, зразумець складана.

ААТ «МТЗ» будзе адзіным імпарцёрам сельгастэхнікі і абсталявання. ААТ «Гарызонт» - радыё-, тэле-, відэа-і бытавой тэхнікі.

ААТ «Белшына» будзе адзіным пастаўшчыком ў Беларусь шын і пакрышак. І гэтак далей і таму падобнае, ва ўсіх відах прамысловых тавараў, якія вырабляюцца ў Беларусі. Тавары замежных вытворцаў будуць пастаўляць у Беларусь не тыя, хто ўмее і хоча гэта рабіць. Замежны тавар дазволяць пастаўляць у Беларусь іх беларускім канкурэнтам. Як у дзіцячай песеньцы: Дзе гэта бачана, дзе гэта чулі!

Падзяліцца ўражаннямі ад праекту ўказа журналісты папрасілі старшыню праўлення Беларускай аўтамабільнай асацыяцыі Сяргея Міхневіча.

- Ці вяліся якія-небудзь перамовы з аўтамабільнымі дылерамі перад распрацоўкай указу?

- На самай справе, гэты праект указа да нас трапіў зусім выпадкова і з намі не абмяркоўваўся. Мы не прыцягваліся ні ў якасці экспертаў, ні ў якасці аналітыкаў.

- Ці будуць падпадаць пад дзеянне праекта ўказа пастаўкі з краін мытнага саюза - Расеі і Казахстана?

- Калі чытаць літаральна гэты праект, то ён распаўсюджваецца на любы імпарт, у тым ліку з Расеі і Казахстана. І хоць плануецца, што ўказ будзе дзейнічаць усяго шэсць месяцаў, я не думаю, што Расейская Федэрацыя дазволіць з'явіцца указу. Ён будзе супярэчыць усім дамоўленасцям не толькі ў рамках падпісанага Эканамічнага саюза, які пачне дзейнічаць са студзеня, але і ўсім двухбаковым дамоўленасцям паміж Беларуссю і Расеяй.

- У праект указа ўвайшлі легкавыя аўтамабілі, выключным імпарцёрам якіх стане МАЗ. Як вы ацэньваеце гэтае новаўвядзенне?

- Вы ведаеце, мы наогул сумняваемся, што гэты ўказ будзе падпісаны ў тым варыянце, у якім мы яго ўбачылі. Гэта не зусім прапрацаваны дакумент, мякка кажучы. У выпадку яго падпісання краіна сутыкнецца з праблемамі, якія мы бачылі ў 2011 годзе: народ кінецца скупляць валюту і паедзе за таварамі ў Еўропу ці ў суседнюю Расею. Мы лічым, што гэты ўказ не павінен быць падпісаны ў сілу любой логікі і здаровага сэнсу. Мы прапануем Мінпраму і Саўміну разгледзець іншыя варыянты аховы рынку, у тым ліку і аўтамабільнага.

- Што Беларуская аўтамабільная асацыяцыя мае намер зараз распачаць?

- Мы напісалі лісты ў Савет міністраў, у адміністрацыю прэзідэнта Рэспублікі Беларусь з нашымі прапановамі. Для таго, каб абараняць свой рынак, мы прапануем іншыя механізмы, якія б насілі эканамічны характар, а не забаронны. Эканамічныя метады маглі б стымуляваць нашых грамадзян купляць тавары і аўтамабілі ў Беларусі. А вось забаронныя меры ў адкрытай з Расеяй і Казахстанам эканоміцы наўрад гэтаму дапамогуць.

Мы нефармальна ўжо мелі зносіны з чыноўнікамі, якія мелі дачыненне да распрацоўкі гэтага ўказу. У агульным, мы знайшлі разуменне ў тым, што гэтаму ўказу не павінны даць далейшы ход. Я спадзяюся, што гэты дакумент не будзе падпісаны.