У Фінляндыі беспрацоўным пачалі плаціць па 560 еўраў на месяц

З 1 студзеня ў краіне стартаваў праект для выплаты безумоўнага базавага прыбытку.

Фінляндыя ўвайшла ў 2017 год у якасці першай краіны свету, дзе некаторыя грамадзяне атрымліваюць базавы даход — безумоўныя выплаты ад дзяржавы, якія не залежаць ад іх даходу або сацыяльнага статусу. Першымі ўдзельнікамі эксперыменту сталі выбраныя па жэрабю 2000 беспрацоўных, паведамляе newsru.com.

Тыя, хто будуць атрымліваць базавы даход, цягам двух гадоў не будуць атрымліваць дапамогі ў беспрацоўі. 560 еўраў — гэта сярэдняя сума дапамогі ў беспрацоўі пасля выліку падаткаў. Менавіта такую суму будзе пералічваць пенсійнае агенцтва Kela ўдзельнікам эксперыменту. Паводле мерак Фінляндыі з сярэднім заробкам звыш 3000 еўраў гэта сціплая сума.

Такім чынам, у пачатку эксперыменту ўзровень даходаў беспрацоўных фінаў застанецца амаль нязменным. Яго мэта — высветліць, ці падахвочвае дадатковы даход сумай 560 еўраў прыняць працу, у тым ліку нізкааплатную. Розніца ў параўнанні з дапамогай у беспрацоўі ў тым, што чалавек, які знайшоў працу, захоўвае базавы даход. А ў выпадку з дапамогай у беспрацоўі ён павінен улічваць, што, уладкаваўшыся на працу, пазбавіцца яго. Гэта прыводзіць да таго, што беспрацоўныя не жадаюць прымаць прапановы аб часовым працаўладкаванні, губляючы права на дапамогі. А дзяржаве не трэба выдаткоўваць рэсурсы на тое, каб высвятляць, ці займаецца беспрацоўны актыўнымі пошукамі заробку, як гэтага патрабуе заканадаўства.

Пры гэтым выплата базавага даходу будзе спыненая, калі ўдзельнік стане атрымліваць дапамогу ў доглядзе за дзецьмі дома, пераедзе за мяжу або пачне службу ў войску.

Крытыкі ініцыятывы сцвярджаюць, што калі яна будзе распаўсюджаная на ўсё насельніцтва Фінляндыі, то гэта будзе каштаваць велізарных грошай. Акрамя таго, значная частка грошай з казны патрапіць у кішэню людзям, якія могуць забяспечыць сябе самастойна. Зрэшты, з пункту гледжання дзяржаўных фінансаў для тых, хто зарабляе і плаціць падаткі, сума безумоўнага даходу з'яўляецца падатковым вылікам, а не падарункам.

Канцэпцыя безумоўнага (базавага) даходу зыходзіць з таго, што ўсе паўналетнія грамадзяне атрымліваюць аднолькавую базавую суму замест сацыяльных выплат незалежна ад занятасці і эканамічнай сітуацыі. Частковае ўвядзенне такой мадэлі мае на ўвазе, што ў дадатак да яго пры неабходнасці могуць выплачвацца сацыяльныя дапамогі. Сярод сучасных эканамістаў прыхільнікам гарантаванага даходу як замены сацыяльных дапамог з'яўляецца Мілтан Фрыдман, стваральнік тэорыі рынкавага капіталізму.