«Стыпендыі стае на праязны, інтэрнэт і інтэрнат»

Студэнты БарДУ распавялі, як сумяшчаюць вучобу і працу і навошта ім гэта трэба.

Пра тое, навошта маладзёны працуюць, на што марнуюць заробак і як да гэтага ставяцца родныя і выкладчыкі, Intex-press распавялі студэнт-адміністратар, студэнтка-афіцыянтка і студэнт-грузчык.

«За чачатыры дні спаў усяго 16 гадзін»

Вячаслаў Аніскевіч, студэнт 4 курса факультэта славянскіх і нямецкіх моў:

– Я ўжо некалькі месяцаў падзарабляю адміністратарам у більярд-клубе: сачу за залай, не пускаю нецвярозых людзей. Працу знайшоў праз аб'явы «ВКонтакте»: я падыходзіў па ўзросце, і час працы – з 8 вечара да 6 раніцы – мяне задавальняў. Адну ноч я стажыраваўся, а ўжо на наступны дзень мяне афіцыйна аформілі. Гэта не першая мая праца, раней падпрацоўваў на такой жа пасадзе ў іншым месцы.

Мая вучоба ніяк не перасякаецца з працай: працую ўначы, а заняткі ва ўніверсітэце пачынаюцца ў асноўным у гадзіну дня. Таму я паспяваю і там, і там. Так, у мяне не заўсёды ёсць час на выкананне заданняў, але я стараюся рыхтавацца максімальна. Усё ж разумею, што запускаць вучобу не трэба.

Прыяцелі да маёй падпрацоўкі ставяцца нармальна, а вось мама супраць. Яна мяркуе, што маім прыярытэтам павінна быць вучоба. Маўляў, напрацуешся яшчэ за жыццё, а пакуль ёсць магчымасць, трэба проста вучыцца. І гэта яна яшчэ не ведае, што я працую па начах, інакш, напэўна, зусім бы пасварыліся.

Сумяшчаць вучобу і працу не вельмі проста, але магчыма. У мяне быў выпадак, калі я працаваў чатыры ночы запар і за чачатыры дні спаў усяго 16 гадзін, але нічога, спраўляўся, хадзіў ва ўніверсітэт.

Выкладчыкі да такіх студэнтаў ставяцца па-рознаму. Ёсць тыя, хто ўваходзіць у становішча, у іх можна папрасіць адказаць на наступнай пары, калі галава не цяміць пасля бяссоннай ночы. Але ёсць і тыя, хто супраць не толькі працы, але і ўніверсітэцкіх гурткоў. Яны ўважаюць гэта непавагу да прафесіі, якім мы навучаемся.

Мой даход цяпер – гэта стыпендыя, дапамога ў страце карміцеля і заробак. Мяне з двума братамі мама выхоўвае адна, наш бацька загінуў. Грашыма яна мне не дапамагае, у гэтым няма патрэбы. Стыпендыі мне стае на праязны, інтэрнэт і інтэрнат, астатнія грошы сыходзяць «на жыццё». Пакуль я не будую глабальных планаў тыпу назапасіць на кватэру – хачу назапасіць на свой выпускны.

Пасля ўніверсітэта мяне чакае праца настаўнікам па размеркаванні. Вядома, залатых гор я не чакаю.

«Мама не чакала ад мяне такога ўчынку»

Таццяна, студэнтка 4 курса факультэта эканомікі і права:

– Я вучуся на платным аддзяленні, таму стыпендыі ў мяне няма. За вучобу плацяць бацькі. Раней яны і на жыццё мне па 250-300 рублёў на месяц давалі, але летам тата застаўся без працы, і матэрыяльнае становішча нашай сям'і рэзка пагоршылася. У мяне тады былі канікулы, і я адразу ж пачала шукаць падпрацоўку. У Баранавічах не занадта шмат прапаноў працы, але я знайшла вакансію афіцыянткі ў кавярні. Пар у мяне тады не было, таму я магла працаваць паводле ўсякага графіку. Больш складана стала з пачаткам навучальнага года, але я дамовілася з дырэктарам і сваёй напарніцай, і мае змены не перасякаюцца з вучобай.

Я працую па шэсць гадзін на дзень. Час на падрыхтоўку да заняткаў застаецца. Праўда, толькі ўначы. На шчасце, на старэйшых курсах не трэба доўга сядзець у бібліятэцы, каб падрыхтаваць хатнія заданні.

Сябры не зусім разумеюць, чаму я пайшла на працу. Я не магу расказаць ім, што ў бацькоў цяпер няма грошай, каб аплачваць маю жыццё: яны самі на макаронах і грэчцы жывуць. А вось бацькі падтрымліваюць маю пастанову працаваць. Мама нават аднойчы мне сказала, маўляў, не чакала ад мяне такога ўчынку, бо я расла распешчанай дзяўчынкай. Выкладчыкі, напэўна, і не ведаюць, што я працую. Але калі ведаюць, то выгляду не падаюць.

Я зарабляю не занадта шмат – блізу 300-350 рублёў за месяц. Хаця б 50 рублёў аддаю бацькам: праз тое, што яны аплачваюць маю вучобу, ім даводзіцца вельмі падстройвацца. Сама я таксама не шыкую, але і не скарджуся. Жыву гэтак жа, як і раней, калі мяне забяспечвалі бацькі.

Летам я закончу ўніверсітэт, што будзе далей, пакуль не ведаю. Спецыялістаў з маёй спецыяльнасцю цяпер вельмі шмат, таму шанцы знайсці нармальную працу невялікія. Цяпер я разглядаю варыянт прадоўжыць працу афіцыянткай: калі буду працаваць цэлы дзень, то і зарабляць змагу дастаткова.

«Заданні выконваю пасля пар да працы»

Дзяніс Вішнеўскі, студэнт 5 курса інжынернага факультэта:

– Я паўгода працую грузчыкам у Гандлёвым доме «Лагуна». Я і да гэтага спрабаваў знайсці працу, але падыходных вакансій нідзе не было: аднойчы раздаваў улёткі, але гэта была разавая акцыя. Студэнту наогул складана знайсці працу, бо хочацца, каб і плацілі нармальна, і графік да вучобы падыходзіў. А потым знаёмыя ўладкаваліся грузчыкамі, і я пайшоў услед за імі.

Я працую ў начныя змены. Пасля працы сплю і адразу іду ва ўніверсітэт. На маёй паспяховасці праца ніяк не адбіваецца. Стараюся максімальна выкарыстоўваць час, усе заданні выконваю адразу пасля пар да працы. Самае складанае ў сумяшчэнні працы – недахоп часу для адпачынку. Хочацца даўжэй паспаць.

Толькі на стыпендыю пражыць нерэальна, таму ў кожным выпадку трэба браць грошы альбо ў бацькоў, альбо працаваць. Мне сям'я заўсёды дапамагала, але я ўсё адно наважыў працаваць. Хацелася менш залежаць ад бацькоў. Да таго ж хутка я скончу ўніверсітэт і буду працаваць па размеркаванні. Многія студэнты скардзяцца, што ім вельмі цяжка першы час, а мне будзе лягчэй, бо я ўжо адчуў рабочую атмасферу.

На стасункі з сябрамі ў мяне застаецца зусім трохі часу, але яны не крыўдзяцца, усё разумеюць. Бацькі спачатку не разумелі, навошта мне гэта, бо грошай было цалкам дастаткова. Але калі яны зразумелі, што я ўжо пайшоў працаваць, то проста мяне падтрымалі. Выкладчыкі да падпрацоўкі ставяцца па-рознаму: хтосьці нармальна, хтосьці кажа, што лепш бы вучобе больш часу надаваў. У прынцыпе, пры жаданні можна нармальна сумяшчаць працу і ўніверсітэт. У мяне ёсць сябар, які так тры гады рабіў.

Свой заробак я марную на паўсядзённыя патрэбы, вопратку, штосьці адкладаю. Не магу сказаць, што дазваляю сабе занадта шмат. Хачу назапасіць на аўтамабіль да пачатку работы па размеркаванні.

На жаль, у нашых рэаліях маладыя інжынеры атрымліваюць няшмат.