«Ганяюць людзей, толькі каб паставіць гачок»

Як у Баранавічах «працаўладкоўваюць» беспрацоўных.

Intex-press пабывала на камісіі па працаўладкаванні ў Баранавіцкім цэнтры занятасці і даведалася, якую працу прапануюць «дармаедам».

У калідоры ўправы працы, занятасці і сацыяльнай абароны Баранавіцкага гарвыканкама 27 красавіка, а 14.00, шматлюдна. Усе крэслы ўсцяж сцены занятыя. Мужчыны і жанчыны размаўляюць ціха, у асноўным абмяркоўваюць свой нумар у чарзе ў кабінет №23, дзе і працуе камісія. Усе прыстойна апранутыя, так званых асацыяльных элементаў у чарзе не прыкметна.

Праца не ўлічвае навыкі, досвед і кваліфікацыю

Першай у чарзе сядзіць 50-гадовая Вікторыя. Жанчына без працы два гады, да гэтага яна была краўцом у прыватным прадпрыемстве. Але прадпрыемства развалілася, і яна засталася без працы. Доўгі час Вікторыя хварэла, таму шукаць працу не магла. На ўлік ва ўправу працы, занятасці і сацыяльнай абароны Баранавіцкага гарвыканкама яна не станавілася.

– Учора да мяне прыйшлі з ЖЭСа, уручылі паперку, сказалі, што заўтра трэба з'явіцца сюды. Мне тут прапануюць працу, але ніяк не ўлічваюць мае навыкі, мой досвед і кваліфікацыю. Прапанавалі пайсці працаваць швачкай на швейную фабрыку. Мне гэтая праца не падыходзіць: вельмі стамляюцца вочы, да таго ж з маім досведам працы я хачу чагосьці большага, чым шыць падкоўдранікі, – кажа Вікторыя.

Жанчына распавядае, што пасля швейнай фабрыкі ёй прапанавалі яшчэ адно месца на прадпрыемстве ў Баранавічах. Але ад знаёмых яна даведалася, што там не выплачваюць заробак ужо 2 месяцы. Дагаварыць з жанчынай журналісты не паспелі, Вікторыю клічуць у кабінет.

«Вучыла дачку 6 гадоў, каб яна збірала смецце?»

Галіна Пятроўна прыйшла ў цэнтр занятасці разам са сваёй дачкой Інэсай. Дзяўчына шэсць гадоў прапрацавала на БВБА. Апошнія тры гады яна паралельна вучылася ў БарДУ на псіхолага. Так як працаваць даводзілася часам у тры змены, Галіна Пятроўна прапанавала дачцэ звольніцца, каб цалкам прысвяціць сябе вучобе, а потым знайсці працу па спецыяльнасці.

Пасля некалькіх няўдалых спробаў пошуку працы дзяўчыне ўдалося знайсці самастойна вакансію ў ліцэі машынабудавання выхавальніцай. Але праз 1,5 месяца выпрабавальнага тэрміну яе звольнілі. Як прызналася Галіна Пятроўна, Інэсе сказалі, што яна занадта добрая для гэтай працы. Пасля гэтага дзяўчына працу так і не знайшла. У 2017 годзе сям'я заплаціла падатак на «дармаедства».

– Нам давялося крыху сціснуцца, я са сваёй пенсіі 250 рублёў заплаціла падатак 360 рублёў. Я вучыла сваю дачку шэсць гадоў, каб яна на вуліцы смецце збірала? – абураная Галіна Пятроўна.

Цяпер Інэса ходзіць на грамадскія працы. Дзяўчына запісалася на прыём у аддзел адукацыі, каб там ёй дапамаглі знайсці працу па спецыяльнасці.

Камісія дзяўчыне нічога прапанаваць не змагла: была адна вакансія псіхолага, але яе нядаўна занялі.

«Ужо хоць куды-небудзь, толькі б працаваць»

Ірына без працы ўжо другі год. Да гэтага яна працавала ў гарадской лазні, але сышла адтуль з уласнага жадання: яе не задавальняў заробак. Увесь час жанчына перабівалася выпадковымі заробкамі: працавала на лецішчы, палола агароды, дапамагала людзям па гаспадарцы.

– Я не стаю на ўліку ў цэнтры занятасці. Учора да мяне ў кватэру прыйшлі з домакіраўніцтва, уручылі паперку, маўляў, трэба з'явіцца сёння да 14 гадзін у цэнтр занятасці. Мне б ужо хоць куды-небудзь, толькі б працаваць.

У выніку Ірына атрымала накіраванне на працу дворнікам у ЖРЭУ г. Баранавічаў на 0,5 стаўкі. Жанчына задаволеная, спадзяецца, што гэта месца стане для яе сталай працай.

«Прыйшоў сюды з надзеяй знайсці сталую працу»

У калідоры мужчыны разбіліся невялікімі групамі і распавядаюць аб сваіх няўдалых пошуках працы. Віктар 1,5 года таму пайшоў з ЖБВ, як ён кажа, праз стан здароўя і з тых часоў не можа знайсці працу.

– Мяне, перадпенсійнага ўзросту, з праблемамі са здароўем, нікуды не бяруць. Выходзіў на грамадскія працы, але там на дзень плацяць па 10-15 рублёў. За месяц выходзіць 30-40 рублёў. Вясной, восенню дапамагаю людзям у агародзе. Прыйшоў сюды з надзеяй знайсці хоць нейкую сталую працу. Мяне накіравалі на працу ў зеленгас, але там на высадцы саджанцаў я сарваў спіну. Таму цяпер ніякіх нагрузак, – распавёў Віктар.

Пасля камісіі мужчына выйшаў з кабінета засмучаным.

– Мне сказалі, што ў вас перадпенсійны ўзрост, ніякіх вакансій для вас няма, таму прыходзьце на грамадскія работы, – паведаміў Віктар, схаваў свой пашпарт у кішэню і пайшоў.

Чарга стала рухацца хутчэй. Некалькі мужчын запар выйшлі з вердыктам «грамадскія працы». Натоўп сустракае кожнага як пасля іспыту, толькі замест пытання «ну што, здаў?», пытаюцца «ну што, прапанавалі?».

«Туды ўсіх пасылаюць, толькі нікога не бяруць»

Да чатырох гадзін каля кабінета заставалася яшчэ 14 чалавек. Адзін з пакінутых – Мікалай. Мужчына распавёў, што не знаходзіўся на ўліку ва ўправе працы. Ён былы вайсковец, два гады таму праз стан здароўя наважыўся сысці.

– Не станавіўся на ўлік. Навошта мне гэтыя капейкі? Да нас сёння прыйшоў старшыня кааператыва, пытаўся, чаму не працую. Даў гэтую паперку, сказаў прыйсці абавязкова. Ганяюць людзей, толькі каб галачку паставіць, што ўказ выканалі, – кажа Мікалай.

Мужчыне прапанавалі пайсці ў аддзел адукацыі вартаўніком. Хто-небудзь з натоўпу пракаментаваў: «туды ўсіх пасылаюць, толькі нікога не бяруць».