Мінадукацыі ўвагнала выкладчыкаў у ступар

Настаўнікі не зразумелі новых указанняў Лукашэнкі.

Ці будуць патрэбныя рэпетытары, калі тэсты на цэнтралізаваным тэставанні стануць адпавядаць школьнай праграме?

На сустрэчы з навучэнцамі 26 траўня Лукашэнка заявіў, што ў гэтым годзе заданні на цэнтралізаваным тэставанні для паступлення ў ВНУ будуць цалкам адпавядаць школьнай праграме.

Праблемы няма

- Мы сёння працуем над тэставаннем, каб яго наблізіць да школьнай праграмы, - прыводзіць БелТА словы кіраўніка. - Ужо сёлета новы міністр паабяцаў мне, што абсалютна ўсе тэсты будуць арыентаваныя на школьныя праграмы.

Настаўніца расейскай мовы і літаратуры Ганна Севярынец здзівілася, пачуўшы пра тое, што тэсты плануюць прывесці ў адпаведнасць са школьнай праграмай.

- Дагэтуль думала, што тэставанне і так складаецца на аснове школьнай праграмы. Прынамсі, па расейскай мове я не сустракала ніякіх адступленняў ад праграмы, - сказала Ганна Севярынец у каментары Заўтра тваёй краіны. - Так, бываюць пытанні, сфармуляваныя, напрыклад, не па асноўнаму правілу, а па заўвазе. Але заўвага гэта ёсць у падручніку.

Рэпетытар Яўген Лівянт не змог узгадаць прыкладаў, калі ЦТ па матэматыцы не адпавядала б школьнай праграме.

- Што тычыцца фізікі, часам у тэстах сустракаюцца заданні не з курсу школьнай праграмы. У 2012 годзе быў гучны скандал, калі дзве задачы з трыццаці не адпавядалі праграме. На рэпетыцыйных тэстах час ад часу абітурыентам прапануюць задачы, што не падпадаюць пад праграму ўступных экзаменаў, але не больш, як адна. Праблемы тут няма, - мяркуе экспэрт.

У школе не выкарыстоўваюць такіх падыходаў да вырашэння

Яўген Лівянт звяртае ўвагу на тое, што школьная праграма - гэта не проста набор тэм.

- Школьнік павінен атрымаць уменні і навыкі развязваць задачы, - тлумачыць рэпетытар.

З ягоных слоў, праблема ЦТ у матэматыцы і фізіцы заключаецца ў тым, што палова заданняў у тэстах могуць увагнаць у ступар нават добрага абітурыента.

- У тэстах з 30 задач прыкладна 5, якіх школьнікі ніколі ў жыцці не бачылі - ні такіх, ні аналагічных. Тэма вывучалася, але па складанасці, па пастаноўцы праблемы школьнікі такіх задач ніколі не развязвалі, - кажа Яўген Лівянт.

Акрамя таго, у тэсту выявіцца яшчэ 5-10 задач, навыкі развязання якіх адсутнічаюць практычна ва ўсіх вучняў. Абітурыенты нават не меркавалі, што такія задачы могуць быць. У школе яны не выкарыстоўвалі такіх прыёмаў і падыходаў да развязання задач.

На думку Яўгена Лівянта, для новых задач ёсць алімпіяды, а на ЦТ трэба правяраць веды.

Параўноўваючы ЦТ у Беларусі з уступнымі тэстамі у Расеі і Польшчы, рэпетытар адзначае, што заданні па матэматыцы і фізіцы ў нашай краіне больш простыя. І што з кожным годам яны становяцца лягчэйшымі.

«Увядзенне цэнтралізаванага тэставання пазбавіла многіх людзей шалёных заробкаў»

Каментуючы заяву Лукашэнкі пра тое, што школьнікі, рыхтуючыся да ЦТ, зубрылі, а не вучыліся лагічна думаць, Яўген Лівянт выказвае здзіўленне:

- Тэст па матэматыцы і фізіцы - гэта не псіхалагічны тэст, а кантрольная работа з 30 задач. Іх трэба развязаць. У тэсце 18 задач, дзе абітурыент павінен выбраць адказ. Не развязаўшы задачу, гэтага зрабіць нельга. За гэтыя 18 задач вы атрымаеце не больш за 40 балаў. Таксама ў тэсту ёсць яшчэ 12 задач, за якія можна атрымаць у суме 60 балаў. У іх заданні, дзе трэба развязаць задачы і ўпісаць адказы. Гэта можа быць лік ад мінус бясконцасці да плюс бясконцасці. Яго нельга адгадаць.

Яўген Лівянт упэўнены: цэнтралізаванае тэставанне - адзіны механізм, які дае аб'ектыўны вынік праверкі ведаў школьнікаў у адрозненне ад усіх астатніх відаў выпрабаванняў для школьнікаў: уступныя экзамены ў гімназіі і ліцэі, выпускныя школьныя экзамены, алімпіяды ўсіх узроўняў, навукова-практычныя канферэнцыі. На думку экспэрта, на гэтых іспытах ёсць магчымасці для злоўжыванняў.

- ЦТ паказвае аб'ектыўную карціну нашай сістэмы адукацыі. Памятаю той жах, які быў у 90-х пачатку 2000-х, калі уступныя экзамены былі суцэльнай карупцыяй. Гэта было беззаконне! Увядзенне цэнтралізаванага тэставання пазбавіла многіх людзей шалёных заробкаў - за кошт хабараў, - кажа рэпетытар.

Змены немагчыма правесці за год

Настаўніца Ганна Севярынец таксама мяркуе, што цэнтралізаванае тэставанне выключае магчымасць махінацый, бо тэсты правярае кампутар.

- Іншая справа, што ёсць прадметы, якія, на мой погляд, не вельмі правільна правяраць праз тэсты, - кажа яна. - Напрыклад, я б так не правярала гуманітарныя прадметы: гісторыю, ангельскую і расейскую мову. Мы фарміруем вуснае і пісьмовае маўленне, культуру маўлення. А тэстам гэта праверыць нельга. Вось і атрымліваецца разыходжанне паміж мэтамі, якія мы перад сабой ставім, і метадам кантролю.

Наспела неабходнасць рэфармавання ў гэтай сферы, мяркуе Ганна Севярынец. Суразмоўніца Заўтра тваёй краіны адзначае, што змены, якія дазволілі б адмовіцца ад тэставання па некаторых прадметах на карысць іншых формаў, немагчыма правесці за год.

- Гэта вельмі працяглы працэс, які патрабуе сістэмнага падыходу. Паўстае пытанне пра якасць праверкі. Экзамены правярае чалавек, а гэта адразу ўключае рызыкі карупцыйных схем, - мяркуе настаўніца.

Ці будуць патрэбныя рэпетытары, калі тэсты на ЦТ будуць адпавядаць школьнай праграме?

Яўген Лівянт мяркуе, што праблему крызісу школьнай адукацыі зменамі ў сферы ЦТ не развязаць.

- Мы жывем у канкурэнтным свеце. Калі я займаюся спортам і хачу перамагаць, я магу сам займацца, а магу запрасіць класнага трэнера, які мне дапаможа. Каб паменшыць залежнасць ад рэпетытараў, патрэбныя нармальныя школьныя праграмы (у нас яны агідныя!). Патрэбныя добрыя падручнікі. Патрабуюцца настаўніка, якія паступілі ў ВНУ не таму, што іх больш нікуды не бралі з нулявымі баламі. За тры месяцы памяняць гэта не атрымаецца, - кажа рэпетытар.