Як вызначыць, што дзіця гатовае да школы?

Спецыялістка адказала на пытанні бацькоў.

Парады, як правільна падрыхтаваць дзіця да школы, дае «Вечернему Бобруйску» Кацярына Бернікова, педагог-псіхолаг ясляў-сада №81 і крэатыўнай сямейнай прасторы для дзяцей і бацькоў «Тут Свае».

- Тут усё індывідуальна і залежыць ад узроўню эмацыйна-валявога развіцця, успрымання, памяці, лагічнага мыслення, пазнавальных інтарэсаў, засваення правілаў паводзін, умення наладжваць стасункі з аднагодкамі і фізічнага здароўя. Хтосьці гатовы сесці за парту ў 6 гадоў, а камусьці лепш пачакаць год. Бацькам трэба пытацца і пра жаданне дзіцяці. Для дашкольнікаў вялікую прыцягальную сілу маюць вонкавыя атрыбуты школьнага жыцця: парта, званкі, перамены, школьная форма і г.д. Але важна, наколькі ў дзіцяці сфармаваная пазіцыя школьніка, матывацыя да навучання. Напрыклад, калі ён падчас размовы аб школе кажа, што «ў школе ў яго будзе шмат сяброў, з імі можна гуляць», то, хутчэй за ўсё, пазіцыя школьніка яшчэ не сфармаваная. А калі распавядае, што «ў школе будзе цікава, шмат новага даведаюся, будзем вучыцца чытаць, пісаць, развязваць прыклады» - гэта кажа аб яго матывацыі як вучня.

Як правільна адаптаваць дзіцяці да школы?

- Калі пастанова аддаваць у школу ўжо прынятая, то пажадана за год, а ў некаторых выпадках і за два, выявіць прабелы ў ведах, падцягнуць.

Каб перыяд адаптацыі да школы прайшоў лёгка, важна пастарацца стварыць спакойныя і неканфліктныя ўзаемадачыненні паміж сямейнікамі. Дапамагчы дзіцяці наладзіць сяброўскія стасункі з аднагодкамі ў школе. Важна фармаваць станоўчае стаўленне дзіцяці да школы так, каб у яго было не толькі жаданне туды пайсці, але і навучыцца новаму. Гэтаму дапаможа супольнае чытанне цікавых кніг і фільмаў пра школу, пераказ апавяданняў пра школу, прыказкі пра школу, дзе падкрэсліваецца розум, значэнне навукі, дапамогуць апавяданні бацькоў пра сваіх настаўнікаў, супольны прагляд школьных фатаграфій.

У сваёй практыцы я сутыкаюся з тым, што бацькі запалохваюць дзяцей школай: «Там табе нельга будзе гуляць» або «Ты будзеш рабіць памылкі, і цябе пакараюць». Так яны «забіваюць» жаданне вучыцца.

Не варта параўноўваць сваё дзіця з іншымі дзецьмі. Кожнае дзіця індывідуальнае, і калі, напрыклад, «Васіль ужо ў шэсць гадоў хутка чытае», то гэта не значыць, што і Мікола ў гэтым узросце павінен чытаць.

Неабходна таксама фармаваць адэкватную самаацэнку ў дзіцяці, бо з высокай самаацэнкай ён будзе патрабаваць да сябе падвышанай увагі, а з нізкай - настаўніку давядзецца стымуляваць школьніка да вучобы. Самаацэнка таксама ўплывае на таварыскасць дзіцяці, яго ўзаемадачыненні з аднакласнікамі.

Вядома, тым дзецям, якія да школы наведвалі дзіцячы садок, гурткі, спартыўныя секцыі, будзе лягчэй. Але і тут важна выконваць баланс: для дашкольнікаў дастаткова двух гурткоў: адзін, накіраваны на інтэлектуальнае развіццё, другі - на фізічнае.

А калі вы пайшлі ў першы клас, то пэўны час дзіця больш ні ў якія гурткі не аддавайце, а дайце яму адаптавацца да школы.

Дзецям важна пакідаць час на гульні, калі яны не нагуляліся, не будзе цікавасці да навучання, будуць гуляць у школе, і, як у кожнага дарослага, павінна быць асабісты час і час для адпачынку.

Калі дзіця пойдзе ў школу, надавайце ўвагу ягонаму настрою. Давайце магчымасць выказацца і распавесці, як прайшоў ягоны дзень у школе. Размаўляйце з ім без мараляў і патрабаванняў, растлумачвайце, што кожны чалавек можа памыляцца, калі вывучае нешта новае, а выправіць гэта дапамагае настойлівасць і працавітасць.

Што дзіця павінна ўмець перад школай?

- Да 6 гадоў дзіця павінна ведаць свой адрас, імёны родных і дзе яны працуюць, разбірацца ў паравінах года, адрозніваць дні тыдня і сезоны, ведаць асноўныя віды дрэў, звяроў, арыентавацца ў часе і прасторы. Разбірацца ва ўсім, што яго атачае. Але веды не павінны быць адрывістыя і павярхоўныя, яны павінны быць у выглядзе суцэльнай карціны, таму што інакш у яго будуць цяжкасці ў вучобе.

Вядома, вітаюцца навыкі складовага чытання, уменне пісаць друкаванымі літарамі, прамое і зваротнае лічэнне ў межах 10, дастатковы ўзровень развіцця дробнай маторыкі рукі, каб асвоіць пісьмо.

Я не рэкамендую бацькам вучыць дзіця пісаць вялікімі літарамі, бо ў кожнага настаўніка пачатковай школы ўласны падыход пры навучанні, і, хутчэй за ўсё, вашае дзіця будуць перавучваць, а гэта складаней, чым навучыцца.

Самае галоўнае ў першым класе - дапамагаць дзіцяці, рабіць з ім ўрокі і не саромецца звяртацца па дапамогу да педагогаў.