«Шанцы РФ прадаць вакцыну ад каранавіруса ў цывілізаваным свеце імкліва знізіліся»

Як праходзяць выпрабаванні сумнеўнай расейскай вакцыны.

Расейскія ўлады паспяхова даюць справаздачу аб выпрабаваннях айчыннай вакцыны ад каранавіруса. На гэтым этапе прышчэпку тэстуюць на добраахвотніках, сярод якіх нямала знакамітасцяў. «Настоящее время паразмаўляла з удзельнікамі выпрабаванняў і лекарамі і даведалася, як праходзіць тэставанне і ці ёсць у расейскай вакцыны пабочныя эфекты.

Піярам зарэгістраванай толькі ў Расеі вакцыны «спадарожнік V» у краіне заняліся адначасова з клінічнымі выпрабаваннямі трэцяй фазы. Стаць добраахвотнікамі, на якіх выпрабоўваюць вакцыну, прапанавалі, напрыклад, артыстам. Радзівон Газманаў, якога ўся Расея памятае па песні пра сабаку з мянушкай Люсі, пра ход выпрабаванняў на сабе распавядае ў інстаграме:

«Калі ішоў набор добраахвотнікаў, са мной таксама звязаліся і прапанавалі быць часткай гэтай каманды. Я прыняў такую пастанову на дзве прычыны. Па-першае, у мяне сталі хварэць вельмі шмат людзей вакол мяне. Другі момант - калі мой бацька перахварэў на каранавірус, акурат напярэдадні ён страціў голас амаль на месяц. Гэта таксама паўплывала на маю пастанову».

Артыст запэўнівае, што нікому не абяцаў у інстаграме пісаць пра вакцыну толькі добрае, і распавядае пра пабочныя эфекты, якія выпрабаваў пасля першай ін'екцыі: «У першы дзень пасля вакцыны былі лёгкія дрыжыкі, галаўны боль, боль у цягліцах. Потым усе сімптомы зніклі, акрамя болю ў цягліцах – ён трымаўся напэўна, дні тры. І балела месца ўколу, напэўна, дзён пяць, было відаць, што даволі моцны ацёк».

Прышчэпка - гэта два ўколы ў перадплечча. Другую ін'екцыю ўводзяць на 21-ы дзень пасля першай. У прамежку добраахвотнікі абавязаныя весці дзённік назіранняў за сваім станам, у тым ліку штодня запісваць тэмпературу. Для гэтага зрабілі спецыяльны дадатак для тэлефона. У яго аўтаматычна загружаюцца таксама звесткі з бранзалетаў, якія раздалі добраахвотнікам.

Сямён Гальперын, лекар, прэзідэнт «Лігі абароны лекараў», распавядае пра свой досвед: «Мне выдалі вось такі фітнэс-бранзалет, я яго нашу на руцэ. Ён вымярае тэмпературу, ціск, пульс, аксігенацыі. Хоць па тэмпературы яго паказанні адрозніваюцца. Паказвае ён ніжэй ледзь не на градус. <...> Пасля першай вакцынацыі была высокая тэмпература. Практычна 39. Была такая сімптаматыка: галаўныя болі, слабасць, звычайныя з'явы інтаксікацыі. І гэта доўжылася два дні».

Мэр Масквы Сяргей Сабянін сцвярджаў, што заяўкі на тое, каб стаць добраахвотнікамі для выпрабавання вакцыны, у расейскай сталіцы падалі 60 тысяч чалавек. Заяўкі дагэтуль прымаюць праз сайт мэрыі mos.ru. Набраць збіраліся 40 тысяч чалавек, чвэрць з іх павінны былі стаць кантрольнай групай – гэта значыць, замест прышчэпкі атрымаць плацэба, напрыклад, фізраствор.

Вера Смірнова, выкладчыца ўніверсітэта ім. Пірагова, падазрае, што апынулася менавіта ў кантрольнай групе. «З пабочных эфектаў - толькі тэмпература падымалася, кароткачасова і першы раз да 37,4-37,5. Другім разам таксама. Але яна неяк падымалася-апускалася...і я дагэтуль думаю, можа, мы плацэба атрымалі і проста праз тое, што нерваваліся, тэмпература вось так імкліва падымаецца і імкліва апускаецца».

Аб рэгістрацыі вакцыны «спадарожнік-V» Уладзімір Пуцін на ўсю краіну заявіў 11 жніўня, сказаў, што «яна працуе досыць эфектыўна, фармуе ўстойлівы імунітэт».

Да новай вакцыны многія медыкі паставіліся скептычна праз тое, што яе зарэгістравалі без трэцяй фазы клінічных выпрабаванняў. Менавіта падчас гэтай фазы, асноўнай, даводзіцца або зняпраўджваецца клінічная эфектыўнасць прэпарата.

«Людзі неяк змяшалі працу навукоўцаў, біёлагаў, якія гэтую вакцыну стваралі. І нашы ўлады тут жа кінуліся крычаць, што «мы самыя першыя зарэгістравалі вакцыну». Вельмі важна, каб «аддзяліць мух ад катлет» і памятаць пра тое, што ва ўлады свае нейкія мэты, а ў навукоўцаў свой парадак, – мяркуе Вера Смірнова. - Нават калі вынік будзе адмоўны, стане зразумела: вакцына не працуе. Але гэта таксама будзе вынік, будзе зразумела, што гэтым шляхам нам не варта ісці».

Недавер да расейскай вакцыны «спадарожнік V» тлумачыць кіраўнік аддзела вакцын амерыканскага агенцтва ў наглядзе за якасцю харчовых прадуктаў і медыкаментаў FDA Канстанцін Чумакоў. «Як можна давяраць чамусьці, што невядомае? Нічога не апублікаванае, ніякай інфармацыі няма, акрамя бравурных заяў у шырокай прэсе. Ніхто гэта сур'ёзна нават не разглядае. Гэта нейкія ўнутраныя палітычныя расейскія справы», - кажа Чумакоў.

Чацвёртага верасня, усяго праз тры тыдні пасля заявы Пуціна аб рэгістрацыі вакцыны, у аўтарытэтным медыцынскім часопісе Lancet быў апублікаваны артыкул аб выпрабаванні расейскай вакцыны ад COVID-19. Замежных экспэртаў здзівілі хуткасці распрацоўкі і даследаванняў, а таксама адсутнасць арыгінальных звестак аб навуковай працы.

У адкрытым лісце 16 навукоўцаў запатрабавалі ад аўтараў артыкула даць больш інфармацыі аб вакцыне. Скепсіс тлумачыцца проста: за мяжой клінічныя выпрабаванні медыцынскіх прэпаратаў звычайна займаюць не менш за год.

«Для таго, каб праверыць, што вакцына працуе, трэба спачатку яе зрабіць, потым трэба прышчапіць людзей, потым трэба за імі паназіраць некаторы час, каб пераканацца, што прышчэпленыя людзі «працуюць» радзей, чым непрышчэпленыя. Толькі гэта можа давесці яе эфектыўнасць, і толькі назіранні могуць паказаць, што вакцына не выклікае сур'ёзных ускладненняў, – мяркуе вірусолаг Канстанцін Чумакоў. - Пасля таго, як былі зробленыя гэтыя хуткаспелыя заявы аб тым, што вакцына гатовая, шанцы Расеі прадаць гэтую вакцыну ў цывілізаваным свеце імкліва знізіліся».

У Інстытуце Гамалеі [НІЦ эпідэміялогіі і мікрабіялогіі імя Н. Ф. Гамалеі], дзе была распрацаваная вакцына «спадарожнік V», на просьбу «Настоящего времени» аб інтэрв'ю так і не адказалі.

14 кастрычніка Уладзімір Пуцін паведаміў аб рэгістрацыі яшчэ адной расейскай вакцыны ад каранавіруса - таксама без клінічных выпрабаванняў трэцяй фазы: іх таксама будуць праводзіць ужо пасля рэгістрацыі на 40 тысячах добраахвотнікаў. А ў снежні ў Расеі плануюць зарэгістраваць яшчэ і трэцюю вакцыну.