Экс-кіраўнік Вярхоўнага Савета расказаў пра сітуацыю з каранавірусам у Беларусі

Улады зноў праводзяць дзіўную палітыку.

У Беларусі шалее новая хваля каранавірусу. Міністэрства аховы здароўя паведамляе пра рэкордную колькасць хворых за дзень, аднак адмаўляе надзвычайнае становішча. Сайт Charter97.org пагутарыў з былым старшынёй Вярхоўнага Савета Мечыславам Грыбам пра сітуацыю з COVID-19 у краіне.

– Раскажыце, як сябе адчуваеце, як абараняецеся ад гэтай хваробы, якія захады абароны ўжываеце?

– Я сябе адчуваю больш-менш нармальна, у адпаведнасці са сваім ужо немалым узростам. Я стараюся выконваць рэкамендацыі ў ізаляцыі, а таксама стараюся менш быць без неабходнасці ў грамадскіх месцах. Выходзячы з дому, заўсёды надзяваю маску, асабліва калі еду ў ліфце, заходжу ў краму ці калі ў іншых грамадскіх месцах.

Вясной я зрабіў адпаведныя прышчэпкі, расейскай вакцынай. Мой сын, лекар, выкладае ў Медыцынскай акадэміі, лечыў кавідных, потым летась хварэў вельмі моцна, але, дзякуй Богу, ачуняў. Дачка хварэла, зяць хварэў, унук хварэў, ягоная дзяўчына хварэла, так што COVID-19 дзесьці побач ходзіць.

Бачу, што нормы і рэкамендацыі, якія выдаюць афіцыйным медыцынскім органам, не паўсюль строга выконваюцца. У грамадскім транспарце, калі заходзіш, то адсоткаў 10–15% знаходзяцца ў масках, а астатнія так... На вуліцах усе без масак, але я мяркую, што гэта нармальна, калі ты на шпацыры, дзе менш людзей. Аднак у грамадскіх месцах людзі ставяцца да папярэджанняў вельмі несур'ёзна.

Ёсць такія павер'і, што і прышчапляцца шкодна, але я не прытрымліваюся такога меркавання. Я мяркую, што ёсць навука, якая кажа пра неабходнасць, то-бок прышчэпка дае свой станоўчы эфект. Яна не гарантуе на 100%, што чалавек не захварэе, але, як пацвярджаюць лекары, хвароба праходзіць больш лёгка ў параўнанні з тымі, хто ходзіць без прышчэпкі.

– Як вы ацэньваеце дзеянні ўладаў цягам вось ужо паўтара года пандэміі?

– Улада не ўжывае жорсткіх захадаў для ўвядзення абмежаванняў, якія выкарыстоўваюцца ў іншых краінах. Я мяркую, што гэта няправільна. Хвароба ёсць хвароба, яна нікога не шкадуе, таму тут павінны быць жорсткія захады, а ўлада такога не робіць. Людзі бачылі і назіралі гэта, таму і ставяцца даволі прахалодна да гэтых папярэджанняў. Адны выконваюць, іншыя не. У нас няма ніякіх захадаў для змушэння да адказнасці тых, хто не выконвае.

– Што можна і трэба было зрабіць у краіне?

– Я мяркую, што трэба было больш строга ўводзіць карантынныя і ахоўныя мерапрыемствы. Мы бачылі, што рабілі іншыя дзяржавы, цяпер назіраем, дзе яны сёння, напрыклад, у вакцынацыі.

Людзям трэба казаць праўду, а не палову праўды або чвэрць, каб не турбаваць ці не хваляваць. Насельніцтва павінна ведаць рэальную сітуацыю, каб ужываць захады прафілактыкі. Усякае маніпуляванне з лічбамі і іншымі падманамі прыводзіць не да тых вынікаў, якія ўлады хочуць атрымаць.

– Улады кажуць, што калі б эканоміку закрылі, як гэта рабілі ў іншых краінах, то «не было б чаго есці». Ці згодныя вы з такім сцвярджэннем? Ці моцны быў бы ўдар для эканомікі, калі б краіна сышла ў такі лакдаўн?

– Вядома, былі б сур'ёзныя складанасці, але я думаю, што не было б голаду. У Беларусі ніколі не было сітуацыі, што няма чаго есці. Будзе цяжка, бедна, але заўсёды ў Беларусі будзе што паесці.

Ёсць і досвед іншых краінаў, амаль два гады вірус пануе ў свеце, і ні адна краіна не паўмірала з голаду, а ёсць шэраг краінаў, дзе сітуацыя больш цяжкая, чым у нас.

– Які досвед барацьбы з захворваннем, сярод іншых краінаў, вам найбліжэйшы?

– Можна паглядзець Аўстрыю, у іх ёсць сур'ёзныя зрухі. Можна назваць шэраг наўскідку такіх краінаў, дзе дзяржава сур'ёзна займаецца здароўем сваіх грамадзянаў і аддае гэтаму вялікую ўвагу. Так, жорсткія захады, непрыемныя, абмежавальныя, але калі стаўкай стаяць жыцці нашых людзей, то на гэта трэба ісці.

– Як вы мяркуеце, чаму беларусы так дрэнна прышчапляюцца?

– Няма адпаведнай агітацыі, прапаганды, таму і няма цвёрдай палітыкі ў дачыненні да прышчэпкі. У прынцыпе, хочаш прышчапляйся, хочаш не, твая справа. Можа быць, гэта вядомае беларускае авось – авось я пралячу, авось мяне абміне. Гэта заўсёды было ўласціва пэўнай частцы нашага народа. Потым, пакуль мяне певень у адно месца не дзёўбнуў, можа, і пройдзе.

Я мяркую, што гэта няправільна, свет, навука, навукоўцы пра гэта кажуць. Так, вакцынацыя не гарантуе, што не будзе захворванняў, могуць быць, але яны нязначныя. Там адсоткаў 2 ад ліку ўсіх вакцынаваных, розніца захворванняў велізарная, хто прайшоў вакцынацыю, а хто не. Не ўсе гэта ведаюць, не ўсе разумеюць. Улада не вельмі настойліва праводзіць гэтую палітыку.

– Шмат хто кажа пра тое, што слабыя тэмпы вакцынацыі – прычына недаверу да ўлады. Зразумела, што набліжаецца магутная хваля каранавірусу. Як беларусам, нягледзячы на бяздзейнасць уладаў, абараніць сябе і сваіх родных?

– Я думаю, што беларусам не трэба спадзявацца на ўладу, мы ўжо пераканаліся. Трэба рабіць так, як робяць ва ўсіх краінах свету – праходзіць вакцынацыю, весці здаровы лад жыцця, выконваць засцярогі, карантынныя мерапрыемствы.

Метады вядомыя і даступныя, хацела б гэтага ўлада ці не. Вакцынацыя – даступная, карантынныя захады, маскі і гэтак далей – даступныя. Кожны павінен думаць пра сябе і пра сваіх блізкіх, праводзіць гэтыя мерапрыемствы, нягледзячы на тое, як будзе паводзіць улада, таму што ўсе ўмовы ў нас. Улада ж не забараняе праводзіць вакцынацыю або насіць маскі, наадварот, кажа – рабіце гэта, але яна не прымушае. Таму не трэба ні на каго спадзявацца, трэба думаць самім.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com