На Лукашэнку абрынулася пяць сур'ёзных праблем

Калій падвёў дыктатара.

На нарадзе 3 кастрычніка Аляксандр Лукашэнка або намякнуў, або неахвотна прагаварыўся аб вялікіх праблемах з экспартам калійных угнаенняў.

Нагадаем, узніклі яны праз ягоныя дзеянняў: суўдзелу ў вайне супраць Украіны. Пасля гэтага Літва як краіна ЕЗ спыніла выкарыстанне сваёй чыгуначнай сеткі для транспартавання беларускай прадукцыі ў порт Клайпеда, адкуль яна разыходзілася па ўсім свеце.

Сайт UDF пералічвае галоўныя праблемы з экспартам калійных угнаенняў на сёння.

Праз санкцыі за калійныя ўгнаенні з Беларуссю расплачваюцца не ўсе

На нарадзе Аляксандр Лукашэнка заявіў, што развязанне праблемы з дэбіторскай запазычанасцю - гэта "пытанне пытанняў".

"Ніякіх спасылак на тое, што недзе аплаты не ідуць, яшчэ нешта", — заявіў правадыр краіны.

Відавочна, гаворка аб праблемах, якія ўзніклі праз санкцыі. Летась пасол Індыі ў Беларусі Алак Ранджан Джа прызнаў, што ягоная краіна, адзін з найбуйнейшых пакупнікоў калійных угнаенняў, сутыкаецца не толькі з лагістычнымі, але і аплатнымі праблемамі пры закупцы беларускай прадукцыі.

Раней паведамлялася, што індыйскі банк не можа пералічыць нават не даляры, а рупіі ў расейскія ці беларускія банкі, бо яны адключаныя ад SWIFT.

Сусветныя кошты падаюць

Чыноўнікі заяўляюць, што задача Лукашэнкі ў экспарце не менш за 8 мільёнаў тон калію (звычайны аб'ём да ўвядзення санкцый) сёлета будзе выкананы. Але гэта зусім не сведчыць аб тым, што справы ідуць добра.

Да 2022 года дзель Беларусі ў сусветным гандлі калійнымі ўгнаеннямі ацэньвалася на 20 адсоткаў, летась яна скарацілася да 9 адсоткаў. Але летась уладам на руку згуляў рэзкі рост цаны прадукцыі, у некаторых краінах яна дасягнула гістарычнага максімуму.

У 2023 годзе ў сярэднім, паводле красавіцкага прагнозу Сусветнага банка, сусветная цана калійных угнаенняў адкоціцца да 475 даляраў за тону, у 2024 годзе - да 425 даляраў. Іншымі словамі, менш прадаваць, але зарабляць больш, у Беларусі больш не атрымаецца.

Як даставіць калій да Бразіліі, Індыі і Афрыкі не прыдумалі

Разам з Кітаем Бразілія і Індыя былі найбуйнейшымі пакупнікамі беларускай прадукцыі. Калі да КНР калій яшчэ неяк даходзіць (у 2022-м ён закупіў яго амаль на мільярд, а сёлета сума павінна быць яшчэ большай), то Бразілія і Індыя сталі замяняць беларускую прадукцыю на канадскую.

Акрамя таго, дзель Беларусі на рынку Афрыкі скарацілася летась з 41,7 адсотка да 2,8 адсотка.

Улады дагэтуль не вызначыліся з будаўніцтвам свайго порта ў Расеі

На нарадзе Лукашэнка заявіў:

“Зноў жа, розначытанні. Адны кажуць, што нам дастаткова Бранкі і яшчэ нейкага порта ў Мурманску. Іван Іванавіч (гендырэктар “Беларуськалія” Галаваты - рэд.) кажа, што не трэба адмаўляцца ад яшчэ аднаго порта, які нам прапануюць, трэба весці перамовы і дамаўляцца”.

Проста нагадаем, што летась афіцыйна паведамлялася, што Лукашэнка асабіста "на катары пазнаёміўся з ходам будаўніцтва беларускага порта ў Бронцы".

А праз год, летам 2023-га, пасол Беларусі ў Расеі Дзмітрый Круты заявіў адваротнае: што наша краіна "не плануе стварэнне адзінага порта ў РФ".

Пакуль Беларусь вымушана працаваць праз 19 партоў у Расеі і гэта, як вынікае са слоў Лукашэнкі, цяжка:

“Мы разумеем, што партовыя магутнасці, партовыя гаспадаркі - гэта рэч вельмі сур'ёзная. Інтарэсы там перасякаюцца каласальныя, але тым не менш падтрымка з боку Расеі ёсць. Працуйце”.

Трэба новая чыгунка ў парты Санкт-Пецярбурга, але грошай на яе няма

Лукашэнка заявіў на нарадзе:

"І самае вузкае наша месца, асабліва пры працы праз парты, гэта чыгунка".

Кіраўнік Беларусі зноў узгадаў пра тэлефонную размову з Пуціным, падчас якой той нібыта паабяцаў вывучыць магчымасць рэалізацыі праекту.

Але пасля нарады пасол у РФ Дзмітрый Круты даў зразумець, у чым загваздка - у Беларусі на такія праекты (як, відаць, і на будаўніцтва свайго порта) няма грошай.

Паводле ягоных слоў, адзін з варыянтаў - аднаўленняў раз'язных станцый у РФ:

"Частка грошай ёсць у Расейскай чыгункі, і частка рэсурсаў… Мы тут ніякіх інвестыцый можам і не рабіць".

Супольнасць чыгуначнікаў Беларусі паведамляе, што праект новай чыгуначнай галінкі пацягне мінімум на мільярд даляраў.

***

Такім чынам беларускія ўлады не толькі сутыкнуліся з сур'ёзнымі праблемамі пры экспарце калійных угнаенняў, які раней прыносіў ім мільярды даляраў, але і не ведаюць, як іх вырашыць. Грошай на новыя лагістычныя праекты проста няма, усе надзеі Лукашэнкі - на нейкую дапамогу з боку Пуціна.

Але РФ і так дапамагае беларускаму экспарту лагістыкай і льготнымі тарыфамі на перавозку. Без нейкіх дадатковых “падарункаў” ці саступак з боку Лукашэнкі ў Крамлі наўрад ці захочуць дапамагаць мацней.