Святаслаў Кісялёў: Беларускія спартоўцы кардынальна змянілі сваё жыццё

Вядомы спартыўны мэнэджар расказаў, як у эміграцыі не страчваць сувязь з Беларуссю.

Былы генеральны мэнэджар нацыянальнай каманды ў хакеі Святаслаў Кісялёў зараз жыве ў польскім Сопаце і актыўна ўдзельнічае ў жыцці дыяспары. Ён дапамагае праводзіць спартовыя мерапрыемствы, якія аб'ядноўваюць беларусаў Польшчы.

Сярод іх – штогадовы дзіцячы летнік «Sport&Fun» у Сопаце. Таксама – музычна-спартыўны фестываль “Братэрства свабоды”, які прайшоў ва Уроцлаве.

Сайт Charter97.org пагаварыў са Святаславам аб ягоным ўдзеле ў гэтых мерапрыемствах:

— Візіт на спартыўна-музычны фэст, які прайшоў ва Уроцлаве 29 верасня, стаў ужо чацвёртым для мяне ў гэты горад з моманту пераезду ў Польшчу маёй сям'і летам 2023. Раней мне давялося ўзяць там удзел у святкаваннях Яны Купала, культурным мерапрыемстве больш камернага тыпу. А таксама двойчы гуляў у валейбол з мясцовай дыяспарай беларусаў. Год таму, у канцы мінулага верасня, юнакі і дзяўчаты праводзілі спартыўнае мерапрыемства, якое, пэўна, можна сказаць, і стала прататыпам для апошняга фестывалю.

У мяне былі пэўныя чаканні ад паездкі, і атрыманыя эмоцыі іх поўнасцю апраўдалі. Я ўжо ведаю шмат каго, у нас склаліся прыяцельскія стасункі, і мы не раз сустракаліся на спартыўных і іншых пляцоўках для сустрэч беларусаў. Дарэчы, удзельнікі "Спартыўнага Уроцлава" двойчы прыязджалі і ў Сопат для ўдзелу ў падобных турнірах, якія праводзіліся ў рамках дзіцячага летніка "Sport and Fun".

Прыемна адзначыць, што фармат нядзельнага мерапрыемства быў пашыраны ў параўнанні з мінулым годам, і не толькі колькасна, але і якасна - паводле нацыянальнай прыкметы. І ў спартовай і ў музычнай частцы прынялі ўдзел як прадстаўнікі беларускай і ўкраінскай дыяспар, так і самі палякі. Гэта сведчыць аб цікавасці да ініцыятыў, якія арганізуюць беларусы, ідэяй якіх застаецца падкрэсліць агульнасць культуры і гісторыі нашых народаў.

У выніку - толькі станоўчыя эмоцыі. Няхай не ўсе могуць перамагчы ў спорце, але такія падзеі дапамагаюць людзям камунікаваць, гуртуюць і ўмацоўваюць сувязі - як паміж беларусамі, так і з іншымі дыяспарамі.

- Напярэдадні фестывалю прайшла сустрэча з беларусамі. Што сёння хвалюе людзей?

- У людзей баліць па-ранейшаму ўсё тое ж самае, іх турбуе і сітуацыя ў роднай краіне, і ўжо асабісты лёс у гэтым кантэксце: калі яны змогуць вярнуцца, якім чынам, які можа быць трансфармацыйны перыяд. Плюс была мэта наладзіць сярод людзей, якія прыйшлі на гэтую сустрэчу, дадатковыя гарызантальныя сувязі, даведацца, як беларусы маглі б яшчэ больш умацоўваць паміж сабой узаемадзеянне і выпрацоўваць нейкія пастановы без дадатковага ўказання ці кіраўніцтва з боку кагосьці.

Гэта акурат тое, што маецца на ўвазе пад цывільнымі ініцыятывамі. Усе, вядома, разумеюць, што большасць пытанняў разглядаецца палітыкамі, але на гэтай сустрэчы людзі спрабавалі знайсці развязанне, як грамадзяне маглі б больш уплываць на працэсы, якія адбываюцца на ніжнім, але ў той жа час вельмі важным фундаментальным узроўні.

- Вы актыўна дапамагаеце ў арганізацыі дзіцячага летніка на Балтыцы «Sport&Fun». Як прыйшла ідэя гэтага мерапрыемства?

- Ідэя сфармавалася з некалькіх чыннікаў. Па-першае, у мяне ёсць дастаткова вялікі досвед у кіраванні спартыўнымі праектамі, у тым ліку ў арганізацыі спецыялізаваных дзіцячых спартыўных летнікаў. Раней гэта былі хакейныя лагеры ў Беларусі, Расеі і ЗША. Пасля 2020 года ў мяне сталі дастаткова даверлівыя стасункі з многімі «вольнымі спартоўцамі», якія цяпер вымушана жывуць за межамі Беларусі. Сярод іх такія людзі, як Аляксандра Герасіменя, Сцяпан Папоў, Іван Ганін, Андрэй Краўчанка, Артур Удрыс ды іншыя.

Як і ўсе сумленныя і смелыя беларусы, гэтыя людзі ахвяравалі многім і ў выніку былі вымушаны кардынальна змяніць сваё жыццё. Пры гэтым ніхто не зможа абясцэніць іх спартовыя дасягненні, і, я думаю, што важна паспрабаваць захаваць іх як спецыялістаў і лідараў у сваёй галіне.

Ну і трэцяя прычына - летам 2023 года мы з сям'ёй пераязджалі з ЗША ў Польшчу. За год да гэтага мы наведвалі Еўропу ў пошуках новага месца для жыцця - вывучалі жыллёвыя ўмовы, параўноўвалі ўзровень жыцця, прафесійныя магчымасці для мяне і жонкі, а таксама, дзе будуць аптымальныя ўмовы для развіцця дзяцей. У тым ліку яны наведвалі розныя летнікі, і тады я ўсвядоміў, што змагу зрабіць лепш, улічваючы свой досвед і знаёмствы з прафесіяналамі. Больш за тое, трэба было планаваць вольны час для сваіх дзяцей на лета 2023 года.

Яшчэ знаходзячыся ў ЗША, я сфармаваў канцэпцыю, прыкінуў варыянты з месцам правядзення і прапанаваў ідэю Сцяпану і Аляксандры. Асноўны акцэнт у праекце быў зроблены на плаванне, але я лічыў важным аспектам усебаковае развіццё, для гэтага патрабавалася дапоўніць актыўнасцямі па-за басейнам - агульную фізпадрыхтоўку, каардынацыю. Сцяпан здаваўся ідэальным кандыдатам: ён не толькі выдатны спецыяліст, але і неверагодна пазітыўны чалавек. Потым высветлілася, што ён вельмі выдатна ладзіць і з дзецьмі, а выхаванцы яго проста любяць.

Акрамя спорту, хацелася дадаць і адукацыйны складальнік. Летась нашымі гасцямі былі Дзяніс Дудзінскі, які дзяліўся досведам падарожжаў і пазнання свету, Андрусь Такінданг разам з Валерыяй Валодзька прадставілі ўвазе ўдзельнікаў летніка інтэрактыўны музычны спектакль на беларускай мове. Спадзяюся, што такія моманты дапамагаюць захаваць нацыянальны элемэнт.

У гэтым годзе ў нас у летніку прыняў удзел сын Цімафея Акудовіча, а сам Цімафей пагадзіўся правесці для дзяцей гістарычную лекцыю-віктарыну. Мы працягваем развівацца ў гэтым кірунку - ідэй шмат, мы заўсёды гатовыя прыслухацца да парад з боку. Колькасць удзельнікаў сёлета практычна падвоілася ў параўнанні з 2023 годам, асобна было прыемна адзначыць, што і ў старэйшай узроставай групе павялічылася колькасць удзельнікаў. Мы таксама ставім перад сабой задачу адцягнуць хлопцаў ад прыставак і тэлефонаў, зацікавіўшы іх спортам і актыўным ладам жыцця.

Натхняе і геаграфічная разнастайнасць, сярод удзельнікаў летніка былі нават хлопцы з ЗША, Літвы, Расеі. Польшча прадстаўленая многімі рэгіёнамі - былі дзеці з Кракава, Уроцлава, Варшавы, ну і, натуральна, большая частка з Труймяста, гэта агламерат, у які ўваходзіць Гданьск, Сопат, Гдыня. І ўсё гэта нашы беларусы, якія гатовы ехаць вельмі далёка, каб у іх дзяцей была магчымасць павучыцца сакрэтам плавання ў Аляксандры. Самі бацькі таксама знаёмяцца паміж сабой, сёлета прынялі ўдзел сваёй камандай у валейбольным турніры і просяць, каб мы працягвалі пачатае і яшчэ больш уцягвалі іх у спартыўную праграму нашага праекту. Прызнаюся, гэта вельмі натхняе!

- Як сёння аб'ядноўвацца беларусам, якія жывуць за мяжой, пакінулі краіну, як не страчваць сувязь з нашай краінай?

- У мяне такога рэцэпту няма, таму што я ўсведамляю, што частка сувязяў сапраўды страчваецца. І для мяне ў тым ліку. Немагчыма адкрыта размаўляць з блізкімі і аднадумцамі, якія засталіся ў Беларусі і перш за ўсё з-за асцярог за іх бяспеку.

Вядома, парушаюцца і бытавыя сувязі - праца, вучоба, жыццё паступова перамяшчаецца сюды, у новае месца. Гэта відавочна. Але кантакт з Беларуссю можна і трэба падтрымліваць на іншым узроўні - праз культуру, мову, праз ініцыятывы, якія арганізуюцца беларусамі за мяжой. Гэта будзе працягваць нас звязваць эмацыйна.

Асабіста для мяне, як і для многіх, галоўны фокус зараз - сітуацыя з палітычнымі зняволенымі. Гэтая тэма паднімаецца на кожнай сустрэчы, і мы ўсё за гэтым сочым. Пераследы, арышты, ціск на людзей - гэта наш агульны боль. У астатнім, як гаворыцца, колькі трактароў яны там прадаюць - гэта далёка ад рэальных інтарэсаў тых, хто быў вымушаны пакінуць краіну.

Мне вельмі хацелася б, каб беларусы новай хвалі эміграцыі спачатку змаглі стабільна стаць на ногі на новым месцы. Калі людзі адчуюць сябе больш упэўнена, з'явяцца сілы і ідэі для таго, каб яшчэ больш падтрымліваць сваю краіну, памятаць яе і любіць.

Я разумею, праз што прайшлі многія, гэта цяжка, і адысці ад гэтага няпроста. Але трэба засяродзіцца на ўладкаванні новага жыцця. Я гэта магу падаць свой досвед: мы з сям'ёй амаль два гады пражылі ў ЗША, актыўна ўзаемадзейнічалі з беларускімі дыяспарамі, там таксама шмат маіх сяброў, якія пераехалі больш за 20 гадоў таму. Беларусы ў Паўночнай Амерыцы - ЗША і Канадзе - прайшлі этап адаптацыі, паспяхова інтэграваліся ў новае грамадства, цяпер адчуваюць сябе ўпэўнена і натуральна могуць больш дапамагаць. Самае галоўнае, што для большасці з іх Беларусь застаецца роднай і любай.

Але тут, у Еўропе, сітуацыя больш складаная. Бачу, як людзям цяжка. Ёсць канкурэнцыя, пастаянныя супярэчнасці, якія дадаюць таксічнасці і толькі пагаршаюць становішча. Гэта пагаршае і без таго няпростую сітуацыю ў побыце.

Досыць часта гучыць пытанне аб нацыянальным прымірэнні, і я ўпэўнены, што яно будзе стаяць востра, калі ў Беларусі зменіцца сітуацыя. Цяпер відавочна выдзелены дзве асноўныя групы, і нават тыя, хто не прымаў непасрэднага ўдзелу ў рэпрэсіях, а хаця б стоячы слухалі «Баладу пра дыктатара», усё роўна застануцца няпростымі для ўспрымання іншым бокам. Але, на мой погляд, важна разумець, што найперш прымірэнне, кампраміс і імкненне да ліквідацыі неабгрунтаванай канкурэнцыі неабходныя ў шэрагах прадэмакратычнай часткі беларусаў.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com