«Гэта вялікая ІПСА Лукашэнкі»

Ці ёсць ядзерная зброя на тэрыторыі Беларусі?

Пра гэта сайт Charter97.org пагаварыў з палкоўнікам запасу Узброеных сіл Украіны, удзельнікам міратворчых місій у Косаве і Іраку Сяргеем Грабскім:

- Думаю, у Лукашэнкі яе няма. Гэта вялікая ІПСА. Калі ёсць зброя, павінны быць сродкі дастаўкі. Хто ў войску Лукашэнкі можа працаваць з ядзернай зброяй?

- Лукашэнка сказаў, што засталіся шахты з часоў СССР.

- Стоп-стоп, гэта маніпуляцыя з боку Лукашэнкі. Калі мы гаворым пра тактычную ядзерную зброю, то шахты тут ні пры чым.

- Ёсць комплексы “Іскандэр”.

- Добра, для іх патрэбныя боегалоўкі вагой, калі я не памыляюся, 320 - блізу 400 кілаграмаў. Іх немагчыма даставіць у Беларусь, каб яны не былі заўважаныя. Бо ў статусе кожнага ядзернага аб'екта будзе зменены алгарытм для іх транспартавання.

- Калі гэта ІПСА, чаму маўчаць ЗША, іншыя краіны? Не кажуць, што гэта хлусня?

- Трэба разумець, што калі адказваць на дурныя пытанні, то ты апускаешся да ўзроўню дурня. Я звяртаю ўвагу на рэакцыю краін "ядзернага клуба". ЗША, Вялікабрытанія, Францыя - ніводная з гэтых краін не выказала сваёй занепакоенасці праз з'яўленне ядзерных кампанентаў на тэрыторыі Беларусі.

Ёсць яшчэ адзін нюанс, чаму ЗША не робяць ніякіх гучных заяў наконт гэтага. Гэта грошы. Трэба разумець, што заявы Лукашэнкі аб ядзернай зброі выклікаюць ланцуговую рэакцыю, калі людзі, якія лабіюць інтарэсы ВПК, будуць казаць: "Нам у ЗША трэба не 20 мільярдаў, а 50. Таму што Лукашэнка заявіў аб ядзернай зброі".

Усё ўпіраецца ў грошы. Польшча выдаткуе на абаронныя збудаванні "Шчыт Усходу" 2,3 мільярда еўраў. Уявіце, якія грошы атрымаюць людзі ў ЗША, Францыі і Вялікабрытаніі, калі ўрады гэтых краін будуць рэагаваць на словы Лукашэнкі.

— Выданне The New York Times апублікавала фота недабудаванай базы пад Асіповічамі, дзе нібыта павінна быць расейская ядзерная зброя.

- Вы можаце ўявіць, што на недабудаваны аб'ект у Беларусі будзе дастаўлена ядзерная зброя? Асабліва ў Беларусі, я выдатна ведаю вашу рэакцыю на любую падзею, звязаную з ядзернай бяспекай. Чарнобыль – наша агульная бяда.

Таксама трэба разумець, што дастаўка - вельмі складаны працэс. Вагон, які перавозіць такую боегалоўку, павінен быць абсталяваны геакомпасам. Гэта тэхналогіі, якія не могуць аднекуль з'явіцца. Калі на працягу двух дзесяцігоддзяў у вас няма досведу даставак, у вас знікае цэлае пакаленне навукоўцаў. У кожным працэсе ёсць такое паняцце, як чалавечы чыннік.

Канешне, сітуацыя можа змяніцца, калі база будзе дабудавана, з'явяцца пэўныя прыкметы перамяшчэння туды кампанентаў ядзернай зброі. Ёсць такі просты элемент - у памяшканні павінна быць пастаянная тэмпература. Уявіце, які гэта павінен быць кандыцыянер ці які аб'ём кліматычнага абсталявання павінен быць тамака, каб забяспечыць умовы захоўвання ядзернай зброі. Змяненне тэмпературнага рэжыму захоўвання ядзернай зброі можа прывесці да немагчымасці яе выкарыстання.

У Крыме нават не атрымалася нічога. Я быў на гэтых старых савецкіх аб'ектах. Разумееце, іх лягчэй разабраць і збудаваць нешта новае, чым іх рэканструяваць. Бо гэта ўсё тэхналогіі пяцідзесяцігадовай даўніны. Нават кантрабанда кантрольнага абсталявання на гэтыя аб'екты выклікала б рэакцыю. Акрамя маніторынгу ёсць яшчэ аператыўнае назіранне. Простымі словамі - агентурная праца.

Ёсць таксама метралагічнае забеспячэнне такіх аб'ектаў. Людзей навучалі гэтым навыкам да 1992 года, пасля гэтыя навучальныя ўстановы былі перапрафіляваныя або зачыненыя. Менавіта ў іх навучалі выверцы, калібраванню і метралагічнаму забеспячэнню ядзернай зброі.

Ці могуць людзі, якія тады вучыліся, называць сябе прафесіяналамі ў гэтай сферы? Не думаю. Прайшло занадта шмат часу.

- Сёння ідуць размовы аб тым, што "не трэба было выводзіць ядзерную зброю з Беларусі і Украіны". Што б вы адказалі гэтым людзям?

- Гэта было немагчымым. Мы былі толькі складнікамі ядзернага шчыта СССР. Не было магчымасці абслугоўваць гэтыя ядзерныя боепрыпасы. У 1997-м годзе выходзіў тэрмін іх эксплуатацыі. У нас не было нават магчымасці іх утылізаваць. Комплекс утылізацыі з'явіўся ва Украіне толькі праз 25 гадоў.

Акрамя таго, мы тады былі голыя і босыя, людзі шукалі лішнюю бутэлечку малачка. Ніхто не мог дазволіць сабе думаць, што трэба марнаваць каласальныя грошы, каб людзі паміралі з голаду, але была магчымасць утрымліваць гэтую небяспечную зброю.

Другое - вы сабе не ўяўляеце, якім быў кайф у людзей, калі прыйшло ўсведамленне, што ядзернай вайны не будзе. Гэта было адчуванне шчасця. Ведаеце, гэта сёння людзі "моцныя мінулым розумам". Трэба разумець, чым жылі людзі раней. Ядзерная зброя - не толькі шчыт, але і гарантыя таго, што па вас удараць ядзернымі ракетамі.

Тыя, хто сёння кажуць пра тое, што гэта было “злачынства” - ці дурні, ці правакатары.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com