БЧ «дакацілася»: Ні новых кітайскіх лакаматываў, ні колавых параў для наяўных

Неўзабаве электравозы па чарзе пачнуць выстройвацца «уздоўж плоту» ў чаканні рамонту.

Страты, нястача інвестыцыйных рэсурсаў, найглыбейшая закрэдытаванасць і неплацежаздольнасць Беларускай чыгункі праяўляецца ва ўсім і паўсюдна. Нават у вельмі цікавых для лукашысцкай ўлады і кантраляваных «на самым версе» пытаннях кітайскага крэдытавання БЧ не выконвае свае абавязальніцтвы, адзначае «Супольнасць чыгуначнікаў Беларусі».

Яшчэ 29 снежня 2020 года БЧ заключыла кантракт з кітайскай карпарацыяй China National Electric Import & Export (CUEC – Кітайская кампанія экспарту і імпарту электраабсталявання) і кампаніяй CRRC Datong (Датунская электравозабудаўнічая кампанія, г.Датун, правінцыя Шаньсі, Кітай) на пастаўку 15 грузавых аднасекцыйных электравозаў пераменнага току серыі БКГ2.

Агульны кошт паставак паводле кантракту склала 64,3 млн еўраў (блізу 4,24 млн еўраў за адзін электравоз) з фінансаваннем за кошт крэдытных рэсурсаў The Export – Import Bank of China (Экспартна-імпартны банк Кітая).

Пастаўкі электравозаў паводле кантракту прадугледжваліся да канца 2023 года. Аднак за акном амаль вясна 2024 года, а пра новенькія электравозы БКГ2 на БЧ ні слыху, ні духу.

Паводле інфармацыі ад інсайдараў, працы ў вырабе гэтых электравозаў для БЧ спыненыя праз неплацяжы яшчэ на першапачатковай стадыі іх зборкі (а магчыма, яшчэ толькі ў чарцяжах). Таксама ўсё паводле той жа інсайдарскай інфармацыі, правядзенне якіх-небудзь аплатаў у гэтым кантракце на БЧ у агляднай перспектыве не прадбачыцца. І вядома, не варта чакаць, што кітайскія партнёры «авансам» вырабяць і паставяць гэтыя лакаматывы БЧ так бы мовіць у якасці ўзаемадапамогі.

Адзначым, новая партыя аднасекцыйных электравозаў БКГ2 з'яўляецца мадэрнізаванай мадэллю лакаматываў у адносінах да серыі БКГ, якіх за апошнія больш за 10 гадоў БЧ набыла 30 адзінак, сярод якіх і БКГ1, і БКГ2 (у старой версіі). Акрамя таго, заяўлялася, што разглядаецца магчымасць абсталявання БКГ2 электрапнеўматычнымі тормазамі (ЭЛТ) і сістэмай ацяплення вагонаў для магчымасці ваджэння не толькі грузавых, але і пасажырскіх цягнікоў. Аднак гэта значнае (блізу 30%) падаражанне і ў сітуацыі дэфіцыту ў БЧ фінансаў вельмі сумнеўнае.

Калі ў БЧ няма сродкаў для набыцця элементарных запасных частак і абсталявання і нават такіх значных для бяспекі руху, але выдаткоўных матэрыялаў, як тармазныя калодкі. Або таксама значных для бяспекі і ўмоўна званых ва ўжытку асноўнай прыладай прыбыткаў – колаў (колавыя пары). Паводле звестак экспертаў, у цяперашні час гэтае «пытанне стаіць» вельмі востра!

Колавыя пары электравозаў серыі БКГ маюць цэльнакатаныя колы, што пры дасягненні максімальнага эксплуатацыйнага зносу мае на ўвазе перафармаванне колавай пары цалкам.

Паколькі электравозы з'яўляюцца прадуктам кітайскай вытворчасці, то і запасныя часткі для іх, асабліва такія, як колавыя пары, у найбліжэйшай «аўтакраме» набыць наўрад ці атрымаецца. Ну, а беручы да ўвагі іх паходжанне з Паднябеснай, якасць металу і вырабу пакідае жадаць лепшага, што гэтак сама не ў дадатны бок адбіваецца на эксплуатацыйных характарыстыках і даўгавечнасці.

Абцяжарваецца гэтая праблема яшчэ і наяўнасцю санкцый, ужытых датычна дыктатарскага рэжыму і прадпрыемстваў, і пастаўшчыкоў, чыя дзейнасць заключаецца ў фінансаванні гэтага рэжыму. Магчымыя аналагі запчастак і выдаткоўных матэрыялаў (яны ж паводле факту кітайскія) з прычыны ўсё тых жа санкцый пастаўляюцца ўсё менш. А «арыгінальныя» запчасткі ад вытворцы не паступаюць у неабходным аб'ёме гэтак сама як з прычыны санкцый, так і праз банальную адсутнасць у БЧ сродкаў.

І датычыцца гэта не толькі колавых параў, якія ў сваёй сутнасці з'яўляюцца не самым складаным вузлом. Бракуе і больш складаных вузлоў і агрэгатаў, якія адпавядаюць вызначэнню «высокатэхналагічнае абсталяванне і кампаненты».

Гэтая сітуацыя прымушае выконваць рамонт і ўсталёўваць запасныя часткі, якія набываюцца праз расейскія «шэрыя схемы» і маюць яшчэ больш сумнеўную якасць, чым згаданыя вышэй.

Або ўжываць іншы «папулярны і шырока вядомы» і традыцыйны на БЧ спосаб падтрымання працаздольнасці рухомага складу – запазычанне «донарскіх органаў» у лакаматываў, ужо якія знаходзяцца на рамонце. Свайго роду «індустрыяльна-прамысловы канібалізм».

Час, калі электравозы БКГ па чарзе пачнуць выстройвацца «уздоўж плоту» дэпо прыпіскі ў чаканні рамонту – усё бліжэй.

І ўсё вось гэта адбываецца на фоне бравурна-пампезных мерапрыемстваў у гонар заканчэння капітальнага рамонту першага электравоза серыі БКГ1-002, які асвоілі і закончылі ў лакаматыўным дэпо Баранавічы. Нейкі час яшчэ паездзіць. Як гаворыцца: каб адзін зрабіць – два разабраць давялося.

Дзеля аб'ектыўнасці адзначым, што праблемы адсутнасці запчастак пры выкананні рамонту маюць месца не толькі з электравозамі серыі БКГ. Гэта актуальна і для рамонту больш старых серый лакаматываў, такіх, напрыклад, як цеплавозы 2ТЭ10 ці ТЭП70 і ТЭП70БС.

Маюць месца выпадкі, калі машыны месяцамі не выпускаюць у эксплуатацыю пасля праведзенага планавага выгляду абслугоўвання ці рамонту з прычыны адсутнасці адной адзінай запчасткі – колавай пары.

Гэтая сітуацыя сама сабой не развяжацца. Тут патрэбныя ўзважаныя, выразныя кіраўнічыя ідэі на аснове аналізу сітуацыі і высноваў спецыялістаў у сваёй сферы. Але такіх на БЧ вельмі паспяхова «аптымізуюць» і скарачаюць «за кошт натуральнага змяншэння», замяняючы больш лаяльнымі і пакорлівымі балванчыкамі. І беручы да ўвагі ўзятыя кіраўніцтвам БЧ курс «на здачу» і пераход пад поўны пратэктарат РЧ, ніхто гэтую сітуацыю развязваць падобна і не збіраецца. Навошта пакутаваць?