Навукоўцаў здзівіў уплыў чалавека на эвалюцыю мядзведзяў

Жывёлы сталі меншыя і спакайнейшыя.

Італьянскія бурыя мядзведзі, што жывуць у густонаселеных раёнах Апенін, за апошнія тысячагоддзі эвалюцыянавалі: яны сталі меншыя па памеры і заўважна менш агрэсіўныя. Да такой высновы прыйшла міжнародная каманда навукоўцаў, прааналізаваўшы геномы рэдкай папуляцыі апенінскага бурага мядзведзя. Праца апублікаваная ў часопісе Molecular Biology and Evolution (MBE).

Ідзе пра падвід Ursus arctos marsicanus, які жыве выключна ў Цэнтральнай Італіі і налічвае ўсяго некалькі дзясяткаў асобін. Гэта папуляцыя ізаляваная ад іншых еўрапейскіх бурых мядзведзяў ужо 2000–3000 гадоў — прыкладна з часоў Старажытнага Рыма. Паводле слоў вядучага аўтара даследавання Андрэа Бенаца, адной з ключавых прычын ізаляцыі стала актыўнае асваенне тэрыторыі чалавекам: высечка лясоў, развіццё сельскай гаспадаркі і рост шчыльнасці насельніцтва.

Навукоўцы стварылі высокадакладнае «эталоннае» геномнае апісанне апенінскага мядзведзя і параўналі яго з геномамі бурых мядзведзяў са Славакіі, а таксама з ужо апублікаванымі данымі па амерыканскіх папуляцыях. Даследчыкі выявілі прыкметы адбору ў генах, звязаных з паводзінамі, у прыватнасці — з узроўнем агрэсіі. Паводле слоў сааўтаркі даследавання Джуліі Фабры, менавіта гэтыя генетычныя змены могуць тлумачыць, чаму апенінскія мядзведзі паводзяць сябе значна спакайней за сваіх суродзічаў у Еўропе, Азіі і Паўночнай Амерыцы.

Аўтары дапусцілі, што на працягу стагоддзяў больш агрэсіўныя асобіны часцей гінулі з-за канфліктаў з чалавекам. У выніку натуральны адбор «працаваў» на карысць менш агрэсіўных мядзведзяў, якія лепш ужываліся побач з чалавечымі паселішчамі. Паралельна з гэтым у жывёл сфармаваліся і іншыя адметныя рысы — меншыя памеры цела, а таксама асаблівасці формы галавы і пысы.

Пры гэтым навукоўцы адзначылі дваістую ролю чалавека ў лёсе віду. З аднаго боку, чалавечая дзейнасць прывяла да рэзкага скарачэння колькасці і генетычнага абеднення папуляцыі, павялічыўшы рызыку знікнення. З другога — менавіта пад ціскам чалавека ў мядзведзяў узніклі паводзінныя адаптацыі, што зніжаюць верагоднасць канфліктаў.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com