Пуцін едзе на Аляску: чаго чакаць ад гэтай сустрэчы

Ці будзе «вялікі прарыў»?

Прэзідэнт ЗША Дональд Трамп абвясціў, што сустрэнецца з Пуціным у пятніцу, 15 жніўня, на Алясцы.

Чаго можна чакаць ад гэтай сустрэчы? З такім пытаннем сайт Charter97.org звярнуўся да доктара сацыялогіі, дырэктара ўкраінскага Інстытута канфлікталогіі і аналізу Расеі (ІКАР) Аляксандра Шульгі:

- Гэта будзе саміт, які, імаверна, стане толькі магчымасцю для дыялогу. Калі там сапраўды будуць прымацца нейкія важныя практычныя пастановы, то яны могуць вызначыць не толькі будучыню Украіны, але і Еўропы агулам, а таксама новыя правілы гульні.

Калі падзеі пойдуць паводле негатыўнага сцэнару, гэта сур'ёзна пагоршыць агульную бяспеку ў свеце. Не думаю, што варта чакаць вялікага прарыву ці «Мюнхенскай змовы», бо акалічнасці іншыя.

Усе разумеюць, што Пуцін едзе на гэты саміт без дакладна прапрацаваных папярэдніх умоў. Усё адбываецца даволі спантанна, таму я не думаю, што будуць нейкія сур'ёзныя змены. Ён накіроўваецца туды з тымі ж максімалісцкімі патрабаваннямі, якія выстаўляў год таму, паўгода таму, месяц таму.

Яго пазіцыя застаецца ранейшай: абмен украінскіх тэрыторый на ўкраінскія тэрыторыі - гэта не зніжэнне патрабаванняў, а працяг ранейшага курсу.

Гэта ўсё тое ж самае хамскае і абсалютна нерэалістычнае стаўленне, накіраванае не столькі на захоп тэрыторый, колькі на змяненне балансу сіл і легітымізацыю ідэі, што агрэсія акупляецца і ўзнагароджваецца.

Агрэсар атрымлівае ўсё жаданае: і тэрыторыю, і выхад з міжнароднай ізаляцыі, і паслабленне санкцый - хай і з некаторымі выдаткамі. Не думаю, што такія «правілы гульні» будуць прынятыя Украінай і Еўропай, нават не з маральнага пункту гледжання, а з пункту гледжання практычных наступстваў. Бо гэта адбываецца ў Еўропе, каля самых межаў ЕЗ, і дакладна не павысіць бяспеку ні Украіны, ні Еўразвязу.

Формула «нічога аб Украіне без Украіны» тут дзейнічае на 100%. Як бы камусьці ні хацелася «перакройваць» мапу свету, зрабіць гэта не атрымаецца. Канешне, саміт можа мець негатыўныя наступствы для Украіны і Еўропы. Напрыклад, Трамп можа хіснуцца ў бок рыторыкі, што Украіна - перашкода на шляху да міру: маўляў, яна не хоча дамаўляцца, а таму павінна быць пакараная - замарожваннем перадачы выведзвестак, забаронай на продаж амерыканскай зброі.

Паўтаруся, мяркуючы з адкрытых крыніц і наяўных выцекаў, у гэтага саміту няма прарыўной асновы. Пуцін едзе з тымі ж патрабаваннямі. Змянілася толькі тое, што Трамп, магчыма, акрылены поспехам у пасярэдніцтве паміж Арменіяй і Азербайджанам пры падпісанні дамовы аб намерах, надумаў паспрабаваць паўтарыць «поспех» і тут. Усё астатняе - прычыны агрэсіі, спроба перакроіць міжнароднае права - застаецца тым жа і застаецца непрымальным.

Таму я не чакаю эпахальных падзей пасля гэтай сустрэчы. Так, могуць быць негатыўныя наступствы, але дакладна не будзе сітуацыі, што «ўсё, вайна скончылася». Магчыма, абмяркоўваецца замарозка фронту ў абмен на скасаванне або паслабленне санкцый, але пакуль усё выглядае гэтак жа, як і месяцы таму.

- Чаго чакаюць украінцы і расейцы ад саміту на Алясцы?

- Украінцы, натуральна, хацелі б наступлення міру: каб спыніўся тэрор супраць гарадоў, перасталі гінуць мужчыны і жанчыны на фронце. Гэта абсалютна нармальна, бо Украіна не пачынала гэтую вайну, яна - міралюбівая нацыя, і поўная, стоадсоткавая віна за яе ляжыць на расейскім народзе і грамадстве агулам, а не толькі на Пуціне.

Што тычыцца расейцаў, яны таксама хацелі б заканчэння вайны - але з прагматычных, а не маральных прычын. Калі падзяліць расейскае грамадства на чатыры асноўныя групы ў стаўленні да вайны, то самая вялікая - гэта палітычна аморфная маса, якая не асуджае вайну як агрэсіўную і захопніцкую, але не хоча адчуваць дыскамфорт: масавую мабілізацыю, рэзкае пагаршэнне ўзроўню жыцця, прымусовую адпраўку на фронт, рызыку гібелі, пашырэнне канфлікту за межы Украіны на рэгіянальны ўзровень.

Расейскае грамадства жадае прыпынення вайны не дзеля міры, а дзеля ўласнай выгоды. Калі б Пуцін прыняў пастанову аб «падзамарозцы» вайны (а не яе прыпынення - бо яна працягвалася б у розных формах і магла б зноў перайсці ў актыўную фазу), большасць расейцаў успрыняла б гэта з палягчэннем.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com