«Некаторыя доўга не адважваюцца патэлефанаваць: церпяць, саромеюцца»

Беларус расказаў пра сваю незвычайную прафесію.

Знішчэнне насякомых — прафесія, пра якую рэдка думаеш, пакуль не сутыкнешся з тараканамі або клопамі ў сябе дома. Onliner пагаварыў з 29-гадовым дэзінсектарам Аляксеем і даведаўся, якія «суседзі» найчасцей з'яўляюцца ў кватэрах мінчукоў, чаму дыхлафос ужо не ратуе, як адрозніць добрасумленнага майстра ад халтуршчыка і што адчувае чалавек, для якога тараканы — штодзённая рабочая руціна.

Калі вам здаецца, што ў сваёй кватэры вы жывяце адны, на жаль, гэта ілюзія. За сценамі і ў зацішных куточках побач з вамі цалкам могуць жыць тараканы, клопы, блохі або чашуйніцы. У кожнага з іх свае ўлюбёныя месцы: тараканы найчасцей селяцца ў кухонных зонах і санвузлах, клопы — у ложках і канапах, блохі — на дыванах і каля хатніх жывёл, а чашуйніцы ў новабудоўлях знаходзяць «ласунак» у свежых шпалерах і клеі. Шкода ад гэтых «суседзяў» таксама розная — ад банальнага дыскамфорту і сапсаваных рэчаў да бяссонніцы, алергіі і нават рызыкі занесці інфекцыю.

Аляксей вырашыў змагацца з такімі «нелегальнымі жыльцамі» прафесійна: адкрыў сваю кампанію па знішчэнні насякомых. Яму 29 гадоў, па першай адукацыі ён інжынер-хімік, а пазней атрымаў яшчэ ступень магістра права. Да таго, як стаць дэзінсектарам, паспеў папрацаваць у розных сферах — ад вытворчасці па спецыяльнасці да продажаў. Але думка адкрыць сваю справу не пакідала. Ідэю падказаў сваяк, які ўсё жыццё адпрацаваў у санэпідэмстанцыі, ён жа падзяліўся сакрэтамі прафесіі. Так Аляксей і апынуўся ў гэтай нішы, дзе яго веды хіміі спатрэбіліся самым практычным чынам.

Працоўны дзень дэзінсектара рэдка падобны на папярэдні. Званок можа паступіць раніцай, увечары, у будні ці ў выходныя. Хтосьці просіць апрацаваць кватэру, дзе «ўсё кішчыць», хтосьці — офіс, а хтосьці тэлефануе ў паніцы з-за «тараканa, які нібыта паказаўся».

— Усё даволі проста, — тлумачыць Аляксей. — У залежнасці ад колькасці заказаў і ступені праблемы я выязджаю да кліента з усім неабходным абсталяваннем і апрацоўваю памяшканне. Звычайна на саму працу сыходзіць ад паўгадзіны да гадзіны, але шмат часу можа займаць дарога. Працую ў спецкасцюме, з маскай і сродкамі абароны. Мы выкарыстоўваем толькі прэпараты, якія афіцыйна дазволеныя на тэрыторыі краіны. Калі ўсё рабіць па правілах, шкоды для чалавека не будзе.

Бывае, дзень складваецца так, што Аляксей з ранняй раніцы да позняга вечара ў раз’ездах: некалькі адрасоў, чэргі званкоў і пастаянныя перамовы з кліентамі. У спякотны час года працаваць асабліва цяжка: у ахоўным касцюме і рэспіратары душна, але без гэтага ніяк.

Дзе хаваюцца непрошаныя госці

Галоўная асаблівасць прафесіі ў тым, што насякомыя могуць завесціся ўвогуле ўсюды. Старыя дамы ці новыя — не важна. Тараканы, мабыць, самыя частыя «героі» выклікаў. Іх лёгка прынесці дадому з рэчамі, з паездак у экзатычныя краіны. Таму Аляксей раіць пасля вяртання з такіх мясцін адразу ставіць чамадан у ваду. Блохі звычайна «прыходзяць» разам з хатнімі жывёламі, а чашуйніцы — частыя «жыхары» новабудоўляў.

— Тараканы выдатна сябе адчуваюць і ў офісах, і ў кватэрах. Клопы часцей сустракаюцца ў жылых памяшканнях, а ў новых дамах усё часцей трапляюцца чашуйніцы. Яны любяць свежы клей, шпалеры, крухмал. Часам у дамах, дзе на першых паверхах размешчаны крамы або кавярні, праблем яшчэ больш: насякомыя проста мігруюць угару.

95% заказаў — гэта тараканы, клопы і блохі.

Бывае, прыязджаеш да кліента, а ў яго паніка. То клопаў шукаюць у старым матрацы, бо ў людзей чырвоныя сляды на целе, а насамрэч там проста старыя спружыны драпаюць, то таракан чалавеку падаўся, а на месцы няма ніводнага. Але здараецца і наадварот: калі заходзіш у кватэру, а там цэлая хмара тараканаў бегае з пакоя ў пакой. Раз нават дадому прыехаў, а на акулярах сядзеў таракан — так незаўважна «пасажырам» разам са мной даехаў.

Самі сродкі, вядома, сертыфікаваныя і бяспечныя, але канцэнтрацыі і методыкі — гэта ўжо сакрэт вытворчасці. Скажам так, у гэтай сферы мала проста купіць спрэй у краме. Трэба ведаць, дзе менавіта шукаць насякомых, чым і як правільна апрацоўваць. Калі гэтага не ведаеш, можна толькі пагоршыць праблему. Таму я заўсёды кажу: не займайцеся самалячэннем, выклікайце спецыялістаў.

Па яго словах, у тараканаў ужо цэлае пакаленне прыстасавалася да папулярных бытавых сродкаў кшталту дыхлафосу.

— Старыя і хвораныя асобіны ад дыхлафосу яшчэ могуць загінуць, а маладыя застаюцца, і праблема не вырашаецца, — тлумачыць дэзінсектар.

«Кліенты баяцца, што пра тараканаў даведаюцца суседзі»

Найчасцей кліенты Аляксея — гэта звычайныя людзі, але званок для іх часта суправаджаецца сорамам.

— Частa людзі панікуюць і нервуюцца, баяцца, што пра насякомых даведаюцца суседзі. Але саромецца тут няма чаго: калі праблему замоўчваць, стане толькі горш. Мы заўсёды захоўваем канфідэнцыйнасць і стараемся супакоіць чалавека. Некаторыя ўвогуле доўга адважваюцца патэлефанаваць: церпяць, саромеюцца, — а потым праблема становіцца куды сур'ёзней. Гэта як з хваробай: чым раней звярнуцца, тым прасцей вырашыць. Але людзі часам думаюць, што справяцца самі, і толькі пагаршаюць сітуацыю.

— Як вашы знаёмыя ставяцца да такой прафесіі?

— Хтосьці лічыць яе «сорамнай», хтосьці пытаецца, ці не агідна. Але ў мяне няма такіх перадузятасцяў: ні страху, ні нянавісці да насякомых. Я проста раблю сваю справу, дапамагаючы людзям пазбавіцца ад праблем. Без нас гарады былі б зусім іншымі — з пастаяннымі ачагамі насякомых, якія лёгка пераносяць хваробы і псуць жыццё.

Калі, напрыклад, на спатканні з дзяўчынай адразу сказаць, кім я працую, пачынаюцца пытанні: «Як ты з гэтым жывеш?» У кагосьці гэта выклікае агіду, таму я звычайна адказваю проста, што ў мяне свой бізнес. А потым, калі чалавек пазнае мяне бліжэй, можна расказаць і падрабязнасці.

Найбольшы таракан, якога я бачыў, меў памер 2—3 сантыметры.

— Бывае такое, што вы адмаўляеце ў заказе?

— Калі кліент не гатовы выконваць умовы — пакінуць памяшканне і падрыхтаваць кватэру да апрацоўкі, — сэнсу ў такой паслузе не будзе. Яшчэ мы не працуем з пацукамі і мышамі.

— Як адрозніць добрага майстра ад дрэннага?

— Добры майстар ніколі не будзе палохаць кліента і тым больш раіць «выкінуць канапу». Калі чуеце такое, размову лепш адразу заканчваць. Часам пад выглядам спецыялістаў працуюць людзі, якія зарабляюць на продажы былой у ўжытку мэблі або проста халтуряць. Адрозніць іх можна менавіта па такіх парадах.

Пра тое, як шукаць кліентаў, Аляксей распавядае без лішняй таямніцы: у гэтай сферы выдатна працуе сарафаннае радыё.

— Калі зрабіў працу якасна, то кліент абавязкова парэкамендуе цябе сябрам або суседзям. І гэта самы надзейны спосаб прасоўвання. Акрамя таго, я спрабаваў розныя метады рэкламы: аб'явы ў інтэрнэце, расклейку ў пад'ездах. Часам людзі тэлефануюць менавіта пасля таго, як выпадкова ўбачылі ўлётку з крэатыўнай фармулёўкай. Але водгукі бываюць розныя: хтосьці хваліць за крэатыў, хтосьці абураецца.

Пасля апрацоўкі

Каб усё прайшло бяспечна для жыхароў, Аляксей раіць пакінуць кватэру хаця б на суткі, асабліва калі ў доме жывуць дзеці, жывёлы або пажылыя людзі.

— Пасля вяртання — абавязковае генеральнае прыбіранне: усё, што сціраецца, трэба сціраць, што мыецца — мыць, што праціраецца — праціраць. Так, пасля дэзінсекцыі застаюцца трупікі насякомых — іх лепш прыбраць, а потым яшчэ раз прайсціся вільготным прыбіраннем. Бо некаторыя насякомыя могуць знаходзіцца ў каматозным стане і ажыць.

Пасля гэтага ўладальнікі памяшкання могуць адчуць катарсіс: кватэра зноў належыць ім, а не насякомым.

Калі казаць з пункту гледжання бізнесу, гэтаму занятку ўласцівая сезоннасць: летам выклікаў па знішчэнні насякомых найбольш. Актыўны сезон працягваецца з мая па верасень.

— У гэты час спякотна, насякомыя актыўней размнажаюцца, і колькасць званкоў расце ў разы. Узімку становіцца цішэй, але праца не спыняецца. Аднаму справіцца, тым больш у сезон, немагчыма. Таму ў мяне ў штаце працуе некалькі майстроў.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com