Максім Вінярскі: Вялізная салідарнасць адчувалася нават у турмах

Каардынатар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» даў першае інтэрв’ю пасля вызвалення.

Каардынатар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» Максім Вінярскі апынуўся сярод палітвязняў, якіх 11 верасня беларускія ўлады вызвалілі і вывезлі да літоўскай мяжы.

Апазіцыйны палітык распавёў сайту Charter97.org пра першыя эмоцыі на волі:

— Мяне ахапіла велізарнае пачуццё магчымасці рэалізаваць тое, чаго я не мог зрабіць за гэтыя пяць гадоў. Пяць гадоў я не мог адкрыта сказаць людзям, як я ўдзячны ім за салідарнасць, за тое, што яны з намі, за тое, што яны змагаюцца, каб мы, палітвязні, змаглі выйсці на волю і зноў убачыць гэта неба, убачыць гэтую траву, удыхнуць свежае паветра. Бязмернае пачуццё ўдзячнасці, таму што перапіска абмежаваная, няма ніякай магчымасці перадаць, наколькі ты рады таму, што ёсць людзі, якім не ўсё адно, якія памятаюць, якія ведаюць, якія хочуць, каб ты вытрымаў, каб ты выйшаў на волю.

Нарэшце можна кожнага абняць, кожнаму хочацца сказаць, як ты рады яго бачыць, чуць, чытаць, што ён пра цябе або табе піша. Гэта проста неперадавальнае шчасце. Вялікі сардэчны дзякуй усім журналістам, усім праваабаронцам, якія працягвалі ціснуць, пакуль не дамагліся нашага вызвалення.

— Ці адчувалася тая падтрымка, пра якую ты кажаш, у зоне, у калоніях, у турмах? У чым гэта праяўлялася?

— Як бы гэта ні гучала смешна, мы бачылі падтрымку па паводзінах тых, хто нас ахоўваў, таму што ім было вельмі нязручна з намі размаўляць. Бо яны ведаюць, цэнзар калоніі ў курсе, колькі лістоў прыходзіць чалавеку.

Аператыўныя супрацоўнікі ведаюць, што пра нас пішуць СМІ, што пра нас узгадваюць на волі і разумеюць, што яны нічога не могуць зрабіць з тым чалавекам, за якім стаіць грамадства, за якім стаяць грамадзянскія актывісты, што не спыняюцца ні перад чым, нават перад рызыкай сесці побач з намі ў турму. Пішуць лісты, падтрымліваюць, дапамагаюць родным.

Да нас гэта даходзіла праз саміх жа супрацоўнікаў, якія хтосьці з усмешкай, а хтосьці з зайздрасцю казалі: «Ёлкі-палкі, чаму вы не ламаецеся, чаму вы не гнецеся, чаму вы не просіце прабачэння». Мне няма за што прасіць прабачэння. Прабачэння прашу толькі ў сваіх родзічаў, якія, магчыма, за мяне перажывалі, але ж я нічога злачыннага не зрабіў. Каяцца мне няма ў чым.

— Вас фактычна пазбавілі беларускага грамадзянства, выслаўшы за мяжу без пашпарта. Як вы гэта пракаментуеце?

— На мой погляд, гэта злачынства. У людзей укралі краіну, за будучыню якой яны змагаліся. З гэтым злачынствам трэба разбірацца.

Ведаю, што, хутчэй за ўсё, у турме апынуўся Мікалай Статкевіч, які адмовіўся пакідаць сваю радзіму. Я ведаю, што цяпер у турме ў Гродне па-ранейшаму застаецца ў зняволенні Павел Севярынец. Мая сяброўка і калега Алена Лазарчук сядзіць на строгім рэжыме ў Рэчыцы, яшчэ тысячы беларусаў працягваюць знаходзіцца ў нялюдскіх умовах пад ціскам дыктатуры, пад ціскам рэпрэсіўнага рэжыму.

Кожнаму з нас даецца святая магчымасць зноў стаць у строй і працягваць змагацца за іх вызваленне, працягваць змагацца за перамены ў нашай уласнай краіне, у якой павінен кіраваць не пахан, а закон, і гэты закон давядзецца ўсталёўваць нам самім. Няма іншага закона, няма іншых правоў, акрамя тых, якія ты здольны ўзяць сам.

— А як гэта зрабіць? Як змагацца? Што можа зрабіць кожны чалавек, кожны патрыёт, кожны змагар за свабоду, каб хутчэй выйшлі на волю ўсе палітвязні?

— Перш за ўсё — перамагчы свой уласны страх, сваю ўласную ляноту, абыякавасць і раўнадушша. Працягваць ціснуць кожны дзень, без перапынку. Вада точыць камень, і кожны з нас здольны прынесці іншым людзям і самому сабе свабоду, правы, годнасць і чэсць.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com