Шчыгельскі: У Каракасе Лукашэнка аплакваў свой магчымы лёс

Беларускі дыктатар панічна баіцца памерці, лічыць вядомы псіхіятр.

Смерць Уга Чавеса ўнесла блытаніну ва ўнутрыпалітычнае жыццё Беларусі.

6 сакавіка Лукашэнка адправіў у Каракас афіцыйную дэлегацыю ў складзе Шэймана і Сямашкі для ўдзелу ў жалобных мерапрыемствах у сувязі са смерцю Уга Чавеса, накіраваўшы асабістыя пасланні сям'і свайго блізкага сябра, яго брату, губернатару штата Барынас Адану Чавесу, Віцэ-прэзідэнту Венесуэлы Нікаласу Мадура і Старшыні Нацыянальнай асамблеі Дыасдада Кабельё.

З самай раніцы 6 сакавіка на тры дні над будынкамі рэзідэнцыі Лукашэнкі і іншых дзяржустаноў па ўсёй краіне былі прыспушчаны дзяржаўныя сцягі. Усім тэле-і радыёканалам было рэкамендавана выключыць з эфіру забаўляльныя перадачы, што ўспрынята беларусамі як абвяшчэнне трохдзённай жалобы. У гэты ж дзень Аляксандр Лукашэнка выступіў са зваротам да грамадзян Беларусі ў сувязі са смерцю Уга Чавеса.

А 7 сакавіка Лукашэнка вырашыў асабіста прыняць удзел у жалобных цэрымоніях у Каракасе, матываваўшы сваё рашэнне «асаблівым сяброўскім характарам і стратэгічным узроўнем беларуска-венесуэльскіх адносін». Чым выклікана гэтак бурная, заблытаная і супярэчлівая рэакцыя Лукашэнкі на смерць Уга Чавеса?

На гэта і іншыя пытанні «Белорусский партизан» папрасіў адказаць лекара-псіхіятра Змітра Шчыгельскага.

- Уга Чавес не з'яўляецца членам сям'і Аляксандра Лукашэнкі, сцвярджэнні кіраўніка Беларусі аб асаблівым, сяброўскім характары асабістых адносін здаюцца мне вельмі сумніўнымі: сапраўдная дружба не ўзнікае на працягу некалькіх візітаў.

Сам склад асобы Лукашэнкі, яго няздольнасць стрымаць слёзы, часам настолькі бурныя эмоцыі, што навакольныя палохаюцца, добра і даўно вядомыя. Уласна, гэта адно з мноства праяваў расстройства асобы. Не варта забываць, што Лукашэнка старэе, што таксама накладае адбітак на працягу хваробы, робячы яго яшчэ менш эмацыйна ўстойлівым. Варта чакаць і узмацнення падазронасці.

Не буду здзіўлены, калі мы пачуем канспіралагічныя тлумачэнні смерці Чавеса, выкліканай «інтрыгамі ворагаў», «сакрэтнай зброяй ЗША», «змовай» ці яшчэ чым-небудзь падобным. Смерць Чавеса дэманструе рэальны ўзровень медыцыны Кубы, Венесуэлы і падобных краін. Уга стаў закладнікам уласнай палітычнай рыторыкі, народ бы не зразумеў, калі б пасля столькіх заяў аб тым, што «кубінцы жывуць бедна, але затое сацыяльна-арыентаваная дзяржава забяспечвае нібыта «высокі ўзровень медыцыны», камандантэ паехаў бы лячыцца ў ЗША ці Германію, якія ўвасабляюць «сусветнае зло», імперыялізм і «пахнуць шэрай». Вось і давялося задавальняцца лячэннем на Кубе, з адпаведным вынікам.

Дыктатар, хутчэй за ўсё, сам не да канца разумее, чаму ён рэагаваў гэтак эмацыйна. Лукашэнка старэе і адчувае гэта, у той жа час ён вельмі баіцца смерці, што відаць па яго стаўленню да аховы, мер па забеспячэнні ўласнай бяспекі. Наглядны прыклад смерці Уга ў спалучэнні са статусам неўязнога ў цывілізаваныя краіны, якія могуць даць сучаснае лячэнне, - вось што, на мой погляд, было прычынай слёз. Лукашэнка праліваў слёзы не па Чавесу, ён аплакваў свой магчымы лёс, хоць, хутчэй за ўсё, сам гэтага не ўсведамляў. Нават неўсвядомлены страх апынуцца пазбаўленым доступу да сучаснай медыцынскай дапамогі можа прымусіць асобы падобнага тыпу шукаць любыя магчымасці яе атрымання.

- У цэрымоніі развітання з Уга Чавесам Лукашэнка ўдзельнічаў не адзін, а разам з сынам Мікалаем. Лукашэнка возіць за сабой малодшага сына заўсёды і ўсюды, з нагоды і без. Але навошта Лукашэнка павёз малалетняга Мікалая на пахаванне?

- Я не падзяляю распаўсюджанага погляду на Мікалая як на магчымага пераемніка, якога рыхтуе сабе Лукашэнка. Гэтая роля, на мой погляд, угатаваная Віктару.

Мікалай для Аляксандра Лукашэнкі з'яўляецца чымсьці тыпу «animal assisted therapy dog». Мне вельмі шкада, што даводзіцца казаць такое пра дзіцяці, якое ні ў чым не вінаватае, але іншага тлумачэння я не бачу. Свет ва ўспрыманні дыктатара, па меншай меры, наколькі я яго разумею, - гэта жудаснае месца, населенае ворагамі, змоўшчыкамі, людзьмі, гатовымі да здрады ў любую хвіліну. У такім свеце нельга быць слабым - адсюль такое захапленне спортам.

У свеце кіраўніка нельга нікому верыць, ні на каго разлічваць, можа быць, усяго за некалькімі выключэннямі, якія даказалі на справе сваю адданасць, або звязанымі з ім сямейнымі вузамі (Шэйман, Віктар і Зміцер Лукашэнка), але нават ім нельга давяраць цалкам. Свет для кожнага з нас вызначаецца не толькі і нават не столькі рэальнасцю, колькі нашым успрыманнем (мадэллю свету), у тым ліку і для кіраўніка Беларусі.

У тым свеце, які стварыў для сябе Лукашэнка, жыць страшна і цяжка. Узнікае неабходнасць хоць у адной жывой істоце, якой можна давяраць, з якой можна мець проста эмацыйны кантакт. Менавіта гэтую функцыю выконвае Мікалай для Аляксандра Лукашэнкі. У эмацыйнай падтрымцы маюць патрэбу і цалкам здаровыя людзі, але ў іх звычайна гэтую ролю выконваюць муж або жонка, партнёр, якога, як вядома, няма ў кіраўніка. Але чалавек з расстройствам асобы таго тыпу, што ў Лукашэнкі не можа давяраць, па меншай меры цалкам, нікому. Кожны замежны візіт - гэта стрэс для Лукашэнкі, бо ён акружаны ворагамі за межамі сваіх уладанняў, што яшчэ больш абвастрае неабходнасць такой падтрымкі. Паездка на пахаванне - гэта стрэс удвая, вось ён і бярэ з сабой сына.