Алег Воўчак: У палітычных выкраданнях ёсць толькі беларускі след

Заказчыкі і выканаўцы гэтых выкраданняў вядомыя, але няма палітычнай волі для расследавання спраў.

Пра гэта кіраўнік праваабарончага цэнтра «Прававая дапамога насельніцтву» Алег Воўчак заявіў у інтэрв'ю «Белорусской правде»:

- Сітуацыя са Святланай Завадскай, як і з Ірынай Красоўскай, з Зінаідай Ганчар, Вольгай Захаранкай аднолькавая. Нацыянальнае заканадаўства абавязвае расследаваць любое знікненне чалавека - адно з самых сур'ёзных злачынстваў, якое накіравана супраць жыцця чалавека.

Калі я яшчэ працаваў следчым, нас абавязвалі кожныя паўгода даваць справаздачу па нераскрытых злачынстваў, складаліся спецыяльныя графікі вышуку зніклых. Але самае галоўнае ў тым, што адзін-два разы на год я абавязаны быў наведваць сваякоў, выслухоўваць іх версіі і падаваць ім хоць бы мінімальную інфармацыі аб расследаванні. Як мы бачым, з жонкамі зніклых ніхто не сустракаецца, іх ігнаруюць, хаваюць ад іх інфармацыю. Часам следства даводзіла сітуацыю да абсурду, цалкам адмаўляючыся кантактаваць са сваякамі зніклых.

За мінулыя 17 гадоў дзяржава даўно магла расследаваць палітычныя знікненні, выявіць і прыцягнуць да крымінальнай адказнасці не толькі выканаўцаў, але і заказчыкаў злачынстваў. Усе чацвёра пастаянна знаходзіліся ў поле зроку спецслужбаў.

Улада, выкарыстоўваючы ў сваіх інтарэсах пацяпленне з Захадам, з ЗША, проста ігнаруе тэму палітычных знікненняў. Больш за тое, за апошнія пяць гадоў я таксама не бачыў рэзалюцыяў ААН, АБСЕ, ПАРЕ, якія патрабуюць ад беларускіх уладаў справаздачы аб гучных справах.

Я ўпэўнены, што ва ўсіх палітычных выкраданнях прысутнічае толькі беларускі след. Інакш бы ўсё справы былі ўжо раскрытыя. У маёй практыцы былі справы, якія раскрываліся і праз 10, і праз 15 гадоў. Аб палітычных выкраданнях таксама ёсць усе звесткі: і па Захаранку, Ганчару, Красоўскаму, Завадскаму. Патрэбна толькі палітычная воля.

Калі ўлады не згодныя са сцвярджэннямі, што Шэйман, Сівакоў, Навумаў, Паўлічэнка, Васільчанка датычныя да палітычных выкраданняў, яны павінны вынесці пастанову аб адмове ў распачынанні крымінальнай справы і прад'явіць яе грамадскасці. Такой пастановы няма па гэты дзень - значыць, яны па-ранейшаму застаюцца пад падазрэннем. Санкцыі ў дачыненні да іх дагэтуль не знятыя міжнароднай грамадскасцю.

Без расследавання палітычных забойстваў (а гэта забойствы) рэфармаванне Беларусі немагчымае. Пакуль дзяржава не здыме з сябе падазрэнні ў забойстве апанентаў рэжыму, нармалізацыя стасункаў з Захадам і ЗША немагчымая. Раскрыццё палітычных выкраданняў павінна стаць ключавым пытаннем ва ўзаемаадносінах Захаду, ЗША з афіцыйным Менскам, асабліва цяпер, калі Лукашэнка прызнае неабходнасць збліжэння з імі. Ён таксама прызнаў, што санкцыі паўплывалі на імідж Беларусі.

Таму, лічу, што рух наперад пачнецца з таго моманту, калі дзяржава прадставіць сваякам і міжнароднай грамадскасці вінаватых у гвалтоўным выкраданні Юрыя Захаранкі, Віктара Ганчара, Анатоля Красоўскага і Дзмітрыя Завадскага. Гэтыя справы напрамую ўплываюць на нашу эканоміку, імідж дзяржавы і дабрабыт кожнага. Многія разумеюць, што пытанне палітычных знікненняў закранула іх толькі цяпер.