Аўстралійскі прадусар: Менск здаецца загадкай і робіць моцнае ўражанне

Арганізатар фестываляў электроннай музыкі распавёў, чаму яму падабаюцца беларусы.

Мэт Шульц, які шмат гадоў жыве ў Кракаве, распавёў CityDog.by, чаму гатовы зноў і зноў вяртацца ў Менск і чым беларусы яму бліжэйшыя за аўстралійцаў.

Мэт родам з Аўстраліі, але ўжо некалькі гадоў жыве ў Польшчы. Ён адзін з арганізатараў фестывалю электроннай музыкі Unsound Dislocation X Mental Force, які ў гэтыя выходныя праходзіць у Менску. Упершыню ён быў у Беларусі ў 2007-м – і гэта для яго быў шок. Цяпер, праз 10 гадоў, Мэт у не меншым шоку.

Пра Менск 10 гадоў таму і цяпер

– У 2007-м мы ладзілі тут першы Unsound. Менск робіць уражанне ў цэлым ізаляванага і ціхага горада. Практычна не было цікавых кавярняў і бараў. Адзінае, што заставалася маладым людзям, – піць піва вакол Свіслачы ў цэнтры. Памятаю, іх было вельмі шмат.

Гэта адбівалася і на музыцы. Тут адбывалася не так шмат падзей, так што клубная культура была не вельмі развіта. Больш увагі надавалася эксперыментальным андэграўндным напрамках. Можна сказаць, гэта была нязведаная тэрыторыя, і Unsound была першай у сваім родзе настолькі маштабнай падзеяй.

Людзі былі ў добрым сэнсе «галоднымі» да новай якаснай музыцы. Але ўспрынялі яе выдатна, гэта стала для іх неабходным імпульсам.

Калі я пасля амаль дзесяцігадовага перапынку вярнуўся ў Менск, то падумаў: «Ваў. Як тут усё змянілася!» Горад ажыў. Усе гэтыя новыя ўстановы, гатэлі, актыўнасць.

Тое ж Svobody, 4: невялікая кавярня, у якой вечарамі грае дыджэй. У 2007-м такое немагчыма было ўявіць. Або «Корпус», які аб'ядноўвае ў сабе мноства задач. Уражвае Кастрычніцкая – вельмі цікавае месца. Пры гэтым у вас захаваўся «Цэнтральны» з асаблівым каларытам 50-х і вялізнымі вокнамі, якія выходзяць на галоўную вуліцу горада. Я ўжо паспеў выпіць там кавы. Не адмовіўся б ад такога месцы ў Кракаве!

Пра перавагі і недахопы Менска

Архітэктура горада вельмі цікавая, асабліва калі вы добра знаёмыя з гісторыяй. Тут незвычайны архітэктурны сумесь старога і новага, што не так часта можна сустрэць у Еўропе. Відавочны кантраст розных частак горада. А яшчэ горад вельмі зялёны, і тут не так шмат рэкламы. Я быў бы гатовы пагуляць па ім некалькі тыдняў.

Калі я прапаноўваў артыстам зайграць у Менску, усе былі вельмі натхнёныя. Гэта не такі распаўсюджаны досвед, як выступы, напрыклад, у Бэрліне або Лондане. Менск здаецца загадкай і робіць моцнае ўражанне сваёй непадобнасцю да іншых гарадоў.

Вельмі добра, што з'явілася магчымасць прыязджаць у Беларусь без візы на 5 дзён. Але хацелася б, вядома, каб гэта можна было рабіць не толькі праз менскі аэрапорт. Паверце, Беларусь – гэта цікавы турыстычны кірунак для палякаў, калі б было менш клопатаў з візай. А наогул я за тое, каб візы ва ўсім свеце скасавалі ў прынцыпе.

Мне здаецца вельмі грубым крытыкаваць горад, калі ты тут у якасці госця. Але вечную цягу да пераменаў я разумею. Я вырас у невялікім горадзе ў Аўстраліі, мне заўсёды здавалася, што там вельмі сумна, і хацелася з'ехаць. Так што думаць пра большае – гэта нармальны стан. Але Менску адназначна ёсць што паказаць і цяпер. У яго асаблівы характар. Сам я сюды дакладна вярнуся яшчэ не раз.

Пра менчукоў

Больш за ўсё ў Менску мяне прыцягваюць людзі. Усе тыя, з кім мне давялося мець зносіны, былі вельмі адкрытымі і прыязнымі. А меркаванне аб тым, што людзі на вуліцах практычна не ўсміхаюцца... Не ведаю, я прыехаў з Польшчы, мяне гэтым не здзівіш (смяецца). Напрыклад, на днях я ехаў у аэрапорт у Кракаве. Так кіроўца таксі не сказаў нам ні слова: ён учапіўся ў стырно і напружана глядзеў на дарогу ўвесь час. Гэтым нашы краіны падобныя, і ўсё ж сэрвіс становіцца лепшым і лепшым.

Мне здаецца, многае залежыць ад надвор'я. Складана захоўваць усмешку, калі табе дзіка холадна.

У Аўстраліі людзі іншыя, але ў іх і ў матэрыяльным плане жыццё значна лягчэйшае. Яны заўсёды мілыя, але пры гэтым трымаюцца на дыстанцыі. Максімальна асабістыя размовы, якія яны могуць сабе дазволіць, пра дзяржаву. І ў Беларусі, і ў Польшчы людзі значна больш адкрытыя, узровень камунікацыі паміж імі вельмі глыбокі. Літаратура, кіно, музыка, архітэктура – тэмы, на якія тут я магу весці сапраўды цікавыя, насычаныя і складаныя размовы. Менавіта таму я аддаю перавагу жыць у гэтай частцы свету.

Чаму Unsound не вярнуўся раней

Пасля таго як мы зрабілі некалькі праектаў, рух пайшоў. Так, напрыклад, Улад Бубен, які дапамагаў мне з арганізацыяй фестывалю, запусціў свой уласны. Гэта лагічнае развіццё падзей, таму што я не быў гатовы рабіць пастаянны фестываль у Менску. Так што я быў вельмі рады такому зыходу.

Многіх з тых, хто дапамагае арганізоўваць фестываль цяпер, я памятаю яшчэ з 2007-га. Тады яны былі зусім юнымі, выступалі ці былі ў залі.

У 2010 годзе мы праводзілі Unsound у Нью-Ёрку. У нас няма часу рабіць усё адразу. Раз тут рух ужо пачаўся, мы таксама наважылі рухацца далей. Калі 10 гадоў таму ў менчукоў была цікавасць да самой падзеі, то цяпер для іх ужо важны канкрэтны спіс музыкаў. Гэтым разам мы аб'ядналіся з фестывалем Mental Force, каб зрабіць падзею яшчэ больш маштабнай.

Пра гендэрнае і нацыянальнае пытанне

Досыць востра цяпер абмяркоўваецца тэма дзяўчат-музыкаў. Калі ў спісе выступоўцаў адны мужчыны, многіх гэта напружвае. І я падтрымліваю гэтую пазіцыю. З Unsound у гэтым плане ўсё добра.

Яшчэ адно важнае пытанне – гэта геаграфічная самаідэнтыфікацыя. Калі сказаць, што артыст з ЗША ці Брытаніі, яму будзе прасцей заваяваць увагу, гэта як знак якасці. Але, калі выпускаць на сцэну музыкаў толькі з абмежаванага спісу краін, становіцца сумна. А як жа адкрыць для сябе штосьці новае?

Акрамя таго, многія музыкі нарадзіліся ў адной краіне, а цяпер працуюць у іншы. Пра гэта таксама нельга забываць, звычайна мы паказваем абодва. Напрыклад, Kangding Ray з Францыі, а Xosar з ЗША – абодва працуюць у Нямеччыне. Цікавы досвед у Ben Frost. Ён з Аўстраліі пераехаў у Ісландыю: з адной аддаленай ад цэнтра электроннай музыкі краіны ў іншую. І гэта таксама цікава, бо за мэйнстрымам ты можаш пачуць свой уласны голас.

Цяпер цэнтр электроннай музыкі ўсяго свету – Бэрлін. З аднаго боку, камунікацыі дзякуючы інтэрнэту сталі прасцейшымі. І ты можаш, не выязджаючы з Беларусі, проста запісаўшы трэк, стаць вядомым. З іншага боку – нішто не заменіць выступу на вялікай сцэне з добрай акустычнай сістэмай.

Пакуль усё ж беларусам або палякам цяжэй выклікаць да сябе цікавасць, чым артыстам з прызнаных сталіц музычнага свету. Пры гэтым у прынцыпе вельмі складана зрабіць штосьці сапраўды новае, адкуль бы ты ні быў. Усё штосьці сябар у сябра капіююць, змешваюць, дадаюць сваё – так кірунак і развіваецца.