Кадравая вакханалія

На працягу апошніх 25 гадоў у палітыцы дзяржавы адбываюцца глыбокія і незразумелыя метамарфозы.

Я маю за плячыма вялікі жыццёвы і гаспадарчы досвед, шмат гадоў працаваў на розных гаспадарчых пасадах і магу ўпэўнена сказаць, што гэтая кадравая вакханалія ўласцівая і цяперашняму часу. Прывяду прыклады роднага мне Хоцімскага раёна, піша Валерый Каранкевіч для сайта «Свободные новости».

Добра памятаю нядаўні негатыўны досвед расейцаў (Расея ў нас побач), калі на кіруючыя пасады прызначалі тых, на каго, груба кажучы, накінуць ласо. Бо ахвочых узначаліць прадпрыемствы, узяць на сябе цяжар адказнасці за іх жыццядзейнасць не знаходзілася. Жыхары суседніх з намі расейскіх раёнаў распрадалі свае зямельныя палі «Міраторгу», які абгарадзіў калючым дротам вёскі і лясы, пазбавіўшы людзей магчымасці гаспадарыць і развівацца. За калючым дротам цэлы год пасвіцца быдла мясных парод.

Нешта падобнае чакае і нас. Зямлі ва ўласнасці ў нашага народа няма. Кадравай палітыкай, падрыхтоўкай гаспадарнікаў ніхто не займаецца.

На сённяшні дзень з пяці сельгаспрадпрыемстваў раёна ў трох няма кіраўнікоў. Адзін з былых кіраўнікоў на працягу 15 гадоў па тры разы кіраваў усімі гаспадаркамі раёна. Найкаштоўнейшы «кадр»! Дайшло да абсурду: у раённай газеце была змешчаная аб'ява, якая прапаноўвала працу антыкрызіснага кіраўніка з высокім заробкам. Здавалася б, павінна стаяць вялізная чарга, а ў выніку ні аднаго ахвочага з прапановай сваёй кандыдатуры не знайшлося.

Не ведаю толькі, колькі, але ўсе зноў прыбылыя спецыялісты сельскай гаспадаркі ў раён летась з поспехам «далі цягу» - збеглі. Што гэта? А гэта вынік разбуральнай, непрадуманай палітыкі нашага кіраўніцтва. Адкрыю гэтую сітуацыю глыбей.

У свой час для таго, каб прасоўвацца па кар'ернай лесвіцы, не заўсёды патрэбныя былі сувязі. Спецыялісты ад загадчыка фермы да брыгадзіра паляводчай брыгады заносіліся ў спісы рэзерву кадраў райкама партыі і райвыканкама. За іх працай назіралі, падвышалі іх прафесійны ўзровень, адпраўлялі на стажыроўкі ў лепшыя гаспадаркі, на семінары па абмене досведам. І гэта давала вынікі. Была канкурэнцыя, на кожную перспектыўную пасаду было не менш трох прэтэндэнтаў. Кадры раслі, развіваліся, удасканальваліся. Мы, старыя кадры, прайшлі гэтую школу, аж да прэзідэнта. Не сказаць, што гэтая школа была дасканалай. Але працавала!

Да перабудовы ў раёне налічвалася 18 гаспадарак, усе яны былі эканамічна заможнымі. Не існавала такіх прадпрыемстваў, у якіх на рахунку не было хаця б 200 тысяч рублёў. Былі гаспадаркі, у якіх на рахунку захоўвалася і па паўтара мільёна рублёў. Асноўны касцяк іх кіраўнікоў быў падрыхтаваны ў раёне.

А цяпер атрымала развіццё зусім іншая, незразумела адкуль узятая практыка. Пры прызначэнні новага кіраўніка раёна разам з ім прыбываюць у раён «пілігрымы». Іх прызначаюць на ласыя прадпрыемствы і ў арганізацыі. І тут пачынаецца сапраўдны бардак. «Мятла» пачынае мясці па-новаму. Вымецем грошы, сродкі, кадры, даводзячы прадпрыемства да ручкі.

Тактыка ў кожнага свая, але адно агульнае: у гаспадарках пачынаецца сапраўдны хаос. Гэта прыводзіць да вялікіх матэрыяльных і маральных страт для калектыву. Да прыкладу, у 2017 годзе ў СВК «Кастрычнік-Бярозкі» за год змянілася 13 кіраўнікоў. У раёне ўсе арганізацыі, акрамя двух, узначальвалі выканаўцы абавязкаў кіраўнікоў. Задаю пытанне: як можна дамагчыся ў такой нервовай абстаноўцы значных вытворчых вынікаў?

На маё перакананне, пакуль кіраўнік не стане сапраўдным гаспадаром прадпрыемства, пакуль людзі не будуць яму давяраць, прадпрыемства нават з Божай дапамогай не разаўецца. А што ў нас? Як будзем вылазіць з гэтай глыбокай цясніны? Ведаю толькі адно: нам ніхто не дапаможа, акрамя нас саміх.