19 сакавiка 2024, aўторак, 14:45
Падтрымайце
сайт
Сім сім,
Хартыя 97!
Рубрыкі

Парада Еўропе: што рэальна патрэбна сёння Беларусі

3
Парада Еўропе: што рэальна патрэбна сёння Беларусі
Андрэй Саннікаў

Тры канкрэтныя кірункі.

Дапамога падчас вайны патрэбная для таго, каб ваяваць са злом, а не для навучання тэорыі жыцця.

Гучная навіна пракацілася па беларускіх недзяржаўных медыях 1 лютага: Рада Еўропы запускае план дзеянняў з 15 пунктаў для падтрымкі беларускіх дэмакратычных сіл і грамадзянскай супольнасці. Выдатна, здаецца, трэба зірнуць, што яны там запусцілі.

Цытую:

Сярод мерапрыемстваў - трэнінгі па правах чалавека, семінары па Еўрапейскай канвенцыі аб правах чалавека і азнаямленчыя паездкі для прыцягнення беларускіх юрыстаў у штаб-кватэру Рады Еўропы ў Страсбургу.

Таксама план прадугледжвае падвышэнне дасведчанасці ў ключавых пытаннях, уключаючы скасаванне пакарання смерцю, недыскрымінацыю, гендэрную роўнасць і супрацьдзеянне насіллю ў стаўленні да жанчын. На сакавік запланаваны семінар для журналістаў у выгнанні.

«Я ганаруся тым, што наша арганізацыя іграе наватарскую ролю ў падтрымцы дэмакратычнай Беларусі», — сказала пры запуску генеральная сакратарка Рады Еўропы Марыя Пейчынавіч-Бурыч.

Вось чытаеш такія адкрыцці і разумееш, што нас «трымаюць за ідыётаў».

У чым тут наватарства?

Усё пералічанае гучна і неаднаразова абвяшчалася як прыярытэт стасункаў з Беларуссю, якая, нагадаем, не з'яўляецца чальцом Рады Еўропы.

Больш за тое, калі хто не ў курсе, адзін час Рада Еўропы прапаноўвала Лукашэнку цынічны і подлы размен: увядзі хаця б мараторый на смяротнае пакаранне, і Беларусь стане сябрам Рады Еўропы.

Здавалася б, пасля дваццатага году хоць нешта павінна было памяняцца ў еўрапейскай бюракратыі ў дачыненні да рэжыму Лукашэнкі. Але ж не!

Для вас ключавымі кірункамі з'яўляюцца (працытую зноў) скасаванне смяротнага пакарання, недыскрымінацыя, гендэрная роўнасць і супрацьдзеянне гвалту ў дачыненні да жанчын?

Вы гэта сур'ёзна?

Вы дзе збіраецеся дамагацца гендэрнай роўнасці, негвалту і скасавання смяротнага пакарання? У канцлагеры?

Вашы шматгадовыя намаганні не далі ніякіх вынікаў, а часам ішлі ў поўны мінус, напрыклад, калі вы вазілі па Еўропе фальсіфікатараў выбараў і злачынцаў, вінаватых у рэпрэсіях супраць грамадзян Беларусі.

Цяпер у нас вайна. Кліка ваюе з народам. Ёсць загінулыя, кожны дзень (sic!) з'яўляюцца новыя параненыя пасля збіцця пры затрыманні і катаваннях у турмах. У нас электрашокерам катуюць праваабаронцаў, а Нобелеўскага лаўрэата трымаюць у клетцы ў кайданках і судзяць паводле сфабрыкаваных абвінавачванняў.

Вам хто ўвогуле распавёў, што нешта з пералічанага хоць у найменшай ступені магчымае ў Беларусі за гэтым рэжымам?

Ці вы хочаце вучыць супрацьдзеянню гвалту ў дачыненні да жанчын, гендэрнай роўнасці і скасаванню смяротнага пакарання людзей, вымушаных пакінуць сваю радзіму праз пагрозу жыццю? Дык яны жывуць цяпер там, дзе дзейнічаюць законы, у вашых жа краінах.

У запушчаным плане змяшчаецца да болю знаёмы набор мерапрыемстваў: трэнінгі, трэнінгі для трэнінгаў, азнаямленне, навучанне, абмеркаванне, экскурсіі.

Скажу шчыра, я высокага меркавання пра Раду Еўропы, як інстытуцыю, асабліва пра яго Парламенцкую Асамблею, але я вельмі невысокага меркавання аб арганізаваных пад эгідай гэтай высокашаноўнай арганізацыі мерапрыемствах.

Дзейнасць па праграмах Рады Еўропы, якую мне даводзілася назіраць і нават удзельнічаць даўно ў мінулым, у часы адносна меншых рэпрэсій была накіраваная на навучанне грамадзянскай супольнасці імітацыі актыўнасці.

У 90-я гады яшчэ можна было пагадзіцца, што нашымі настаўнікамі будуць спецыялісты з Еўропы, але сёння...

Гэта журналісты і праваабаронцы з Беларусі, Украіны, Азербайджана і да т.п. павінны праводзіць сёння семінары, у тым ліку для еўрапейцаў, аб тым, як дзейнічаць у падполлі і ў рэжыме супраціўлення.

Дзеля справядлівасці варта адзначыць, што ёсць у плане раздзел аб дапамозе ахвярам рэпрэсій, але вельмі асцярожны, паводле прынцыпу «а што мы можам зрабіць?».

Незадоўга да «наватарскага» плана для Беларусі быў прыняты План дзеянняў Рады Еўропы для Украіны на суму 50 млн даляраў, самы маштабны план гэтай арганізацыі для адной краіны.

Там таксама змяшчаюцца мантры аб роўнасці, негвалце і іншым.

Але агулам ён накіраваны на ўмацаванне інстытутаў дэмакратыі, бо ва Украіне нават падчас вайны гэтыя інстытуты існуюць.

У гэтым плане зусім іншы падыход: Рада Еўропы будзе працаваць з уладамі Украіны над развязаннем «неадкладных запатрабаванняў і прыярытэтаў», прынамсі, у галіне абароны правоў людзей, чыё жыллё разбуранае ці пашкоджанае ў выніку вайны, абароне правоў дзяцей падчас вайны, дапамогі ў забеспячэнні годнай сацыяльнай абароны пацярпелых.

Дык гэта ж тое, што і нам трэба. Гэта і нашы прыярытэты. Вайна ідзе і ў нас. Іншая, але страшная, якая сёння робіцца нябачнай свету.

Хоць сотні, хоць тысячы семінараў і трэнінгаў праводзь аб скасаванні смяротнага пакарання, за гэтым рэжымам іх колькасць будзе толькі расці. З усімі астатнімі «ключавымі» для Рады Еўропы кірункамі аналагічна.

Бюракратыя Рады Еўропы чамусьці спрабуе жыць па-за пастановамі яго інстытутаў: а між тым апошнія дзеянні Парламенцкай Асамблеі задаюць зусім канкрэтныя кірункі, дзе нам сапраўды неабходная дапамога.

1. ПАРЕ прыняла рэзалюцыю аб стварэнні міжнароднага трыбунала для расследавання ваенных злачынстваў рэжымаў Пуціна і Лукашэнкі, прычым вызначыла намеры адыгрываць у гэтым вядучую ролю. Вось тут і патрэбная дапамога, напрыклад, стварэнне спецыяльнай групы па зборы і сістэматызацыі сведчанняў злачынстваў рэжыму Лукашэнкі не толькі вайскоўцаў, але і супраць чалавечнасці.

2. Патрэбен спецыяльны сталы механізм што да палітвязняў у Беларусі, якіх тысячы, відавочна, ужо больш за пяць тысяч. Нядаўна з ініцыятывы праваабарончай арганізацыі Libereco 19 сябраў ПАРЕ падпісалі лісты палітвязням Беларусі. Гэта не павінна быць разавай акцыяй. Лісты павінны ісці і ў адміністрацыі турмаў і калоній з патрабаваннямі выконваць правы палітвязняў і папярэджаннямі аб адказнасці. Гэта працуе.

3. Гуманітарная дзейнасць. Патрэбная дапамога выбітым з жыцця людзям як у Беларусі, так і тым, хто апынуўся за яе межамі. У наладжванні ў Еўропе навучання дзяцей з Беларусі, якія страцілі і навучанне, і сваіх сяброў. Дапамога патрэбная палітвязням і іх сваякам, якія пакутуюць ад сур'ёзных захворванняў. Неабходная мабілізацыя міжнародных інстытутаў для такой дапамогі менавіта праз Раду Еўропы, у якой Лукашэнка, на шчасце, не мае ніякага голасу, а яго заступніка Пуціна адтуль выкінулі.

Ідзе вайна.

Бачная і сталая нябачнай.

Дапамога падчас вайны патрэбная для таго, каб ваяваць са злом, а не для навучання тэорыі жыцця ў старажытнагрэцкай Аркадыі.

Андрэй Саннікаў, «Фэйсбук»

Напісаць каментар 3

Таксама сачыце за акаўнтамі Charter97.org у сацыяльных сетках