Палітолаг: Расейская эліта застыла і чакае, хто будзе наступным

Спіс фігурантаў ордэраў МКС будзе пашырацца.

На экс-кіраўніка Мінабароны РФ Сяргея Шайгу і кіраўніка расейскага Генштаба Валерыя Герасімава выдадзеныя ордэры на арышт. Міжнародны крымінальны суд падазрае іх у вайсковых злачынствах.

Які практычны бок гэтага пытання? Ці паўплывае гэта неяк на настроі ў шэрагах расейскага вайсковага камандавання?

Пра гэта сайт Charter97.org пагаварыў з вядомым украінскім палітолагам, кіраўніком Цэнтра прыкладных палітычных даследаванняў «Пента» Уладзімірам Фясенкам:

— Міжнародным крымінальным судом дасланы вельмі выразны сігнал, які найперш можа паўплываць на настроі расейскіх эліт.

Першы ордэр быў выдадзены за незаконны вываз дзяцей з Украіны Пуціну разам з амбудсмэнам Марыяй Львовай-Бяловай. Многія палічылі, што гэта чыста сімвалічная пастанова, але Пуцін рэагуе на яе. Ён відавочна баіцца. Гэта такое палітычнае і прававое кляймо, якое МКС упершыню ў гісторыі паставіў на такога ўплывовага лідара.

Усё ж раней гэта датычылася лідараў адыёзных, з развіваных краін. Нагадаю, што судовыя працэсы былі аб дзеячах, якія ўдзельнічалі ў вайне на тэрыторыі былой Югаславіі, а тут гаворка ідзе пра лідара краіны з ядзернай зброяй. Гэта першы такі прэцэдэнт, які ўсімі прымаецца да ўвагі.

Нават калі на нядаўнім Глабальным саміце міру абмяркоўвалася тэма перамоваў паміж Украінай і Расеяй, маўляў, запрашаць - не запрашаць РФ, то адразу ўзнікла пытанне, а як быць з ордэрам МКС? Тое ж самае і з удзелам Пуціна ў саміце «Вялікай дваццаткі». Дагэтуль не зразумела, паедзе Пуцін у Бразілію ці не. Вось вам і эфект.

Перамяшчэнне гэтых людзей па свеце абмежаванае. Іх няхай нават у такім папярэднім прававым парадку прызналі адказнымі за вайсковыя злачынствы і злачынствы супраць чалавечнасці — ужо вельмі важкі крок.

Вядома, гэта паўплывае не на ўсіх расейскіх вайскоўцаў, але эліты, высокапастаўленыя военачальнікі, асобныя палітычныя кіраўнікі задумаюцца. Яны ўсе застылі і чакаюць, хто будзе наступны.

Больш за тое, Украіна пры садзейнічанні МКС вядзе рэестр вайсковых злачынстваў. Вядомыя людзі, якія дазвалялі ўдары па Украіне, а ў выніку гінулі мірныя жыхары.

Тут важна памятаць пра прэцэдэнт пакарання за злачынствы падчас Югаслаўскай вайны. Не адразу, праз некаторы час, але пакаралі: і былога прэзідэнта Сербіі, і шматлікіх іншых.

Упэўнены, што працяг будзе. І не толькі па лініі МКС. Думаю, што Украіна будзе праводзіць пры садзейнічанні міжнародных інстытуцый свае трыбуналы для пакарання расейскіх вайсковых злачынцаў, якія ўчынялі злачынствы ва Украіне. Тэма міжнароднага трыбунала застаецца адкрытай.

Адзін з пунктаў формулы міру прэзідэнта Зяленскага - справядлівасць. Пакаранне расейскіх вайсковых злачынцаў. Мяркую, што гэта пытанне толькі часу, калі будуць адпаведныя прысуды. А яны будуць непазбежна.

Гэта небяспека, якая будзе вісець і над вельмі ўплывовымі цяперашнімі кіраўнікамі Расеі. Спіс фігурантаў ордэраў МУС будзе пашырацца. Цяпер проста першымі ідуць найбольш значныя фігуры. Падкрэслю, гэта сігнал расейскім элітам.

Міжнародны вышук будзе працаваць як мінімум у заходніх краінах.

- Чаму дагэтуль няма ордэра на арышт Лукашэнкі, хоць ён замешаны ў вывазе дзяцей з Украіны, як і Пуцін. І ці чакаць гэты ордэр?

- Я б рэкамендаваў беларускім апазіцыянерам іншую стратэгію. Усё ж МКС займаецца вайсковымі злачынствамі, генацыдам, маштабнымі злачынствамі, звязанымі з парушэннямі нормаў міжнароднага права. Таму ў выпадку з Пуціным, Герасімавым і Шайгу гэта працуе.

Калі ж гаворка ідзе пра злачынствы ўнутры краіны, то сітуацыя крыху іншая. Але ёсць прэцэдэнт Піначэта, а яшчэ і прадстаўнікоў аргенцінскай вайсковай хунты. У выніку яны панеслі пакаранне ў самой Аргентыне. Тым не менш.

Пасля таго, як Піначэт ужо сышоў з улады, быў вельмі паджылы, ён прыехаў у Гішпанію, дзе яго арыштавалі па пазову, які падалі чылійскія апазіцыянеры. Гэта было звязанае са злачынствам Піначэта, калі ён узначальваў вайсковую хунту ў Чылі.

Мяркую, што стратэгія прававога пераследу Лукашэнкі можа быць асобным кірункам дзейнасці беларускай апазіцыі. Павінны працаваць юрысты, знаёмыя з заканадаўствам тых краін, куды хаця б часам прыязджае Лукашэнка.

У некаторых краінах, напрыклад, працуе брытанская юрысдыкцыя. Тут трэба прадумваць стратэгію, дзе і як можна дзейнічаць супраць дыктатара.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас charter97@gmail.com