Пасля рэканструкцыі ў Купалаўскім стала на 100 месцаў менш

Пад крэсламі з'явілася вентыляцыя, а з галёркі не відаць сцэну.

«Еўрарадыё» прагулялася па калідорах тэатра разам з яго будучымі насельнікамі.

Асноўныя работы па рэканструкцыі Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы скончыліся. Зараз рабочыя ліквідуюць дробныя недахопы. У кабінеты яшчэ не завезлі мэблю, пакуль няма асвятлення і гуку на сцэне. Але ў асноўным тэатр гатовы, нават ацяпленне працуе. Адкрыццё запланавана на пачатак сакавіка.

«Цяпер мы маем тэатр ХІХ стагоддзя ў такім выглядзе, як ён быў. Плюс маем 2 залы для рэпетыцый. Тэатр стаў лепш - з'явілася больш кабінетаў, грымёрак, сама сцэна стала глыбей», - распавядае Зоя Галькевіч, спецыяліст аддзела знешніх сувязяў тэатра.

Разам з ёй і Дыянай Даражок, кіраўніком аддзела знешніх сувязяў, шукаем, дзе ўключыць святло ў глядзельнай зале. Будынак яшчэ не перадалі Купалаўскаму, таму пакуль ён нязвыкла нават для супрацоўнікаў. Як ўключыць святло ў гардэробе, так і не знаходзім. Ён цяпер не на першым паверсе, як было раней, а на цокальным.

Замест гардэроба злева і справа ад галоўнага ўваходу калідорчыкі і білетная каса.

Паднімаемся вышэй і трапляем у глядзельную залу. Тут ужо ўсё гатова, але за камфорт давялося заплаціць колькасцю месцаў.

«У зале было парадку 450 месцаў. Цяпер усяго 360 разам з балконам і бельятажам», - кажа Дыяна Даражок.

Праўда, яшчэ з паўсотні месцаў наогул нічога не відаць. Амаль не разгледзець сцэну з другіх шэрагаў балкона і ложаў. Калі глядзець спектакль, то толькі стоячы. Супрацоўнікі кажуць, што такая праблема існавала і раней. Плануецца, што ўсе праходы і свабодная прастору каля сцэн паступова абрасце дадатковым месцамі.

Вось так відаць сцэну з месца на фота вышэй. Калі гэтыя квіткі будуць прадаваць, можа быць шмат пакрыўджаных.

Некаторыя артысты ўжо пабывалі ў тэатры. Народная артыстка Беларусі Марыя Захарэвіч кажа, што трэба яшчэ абжыцца.

«Тое, што светла, шмат прыгожага - гэта ўражвае, вельмі. Гэта будзе прыемна гледачу паглядзець на такія прыгожыя залы. Асабіста мне і многім, хто працаваў у старым будынку, безумоўна, трэба да гэтага прывыкнуць. Я яшчэ хаджу старымі сцежкамі. Напэўна, гэта будзе залежаць ад спектакляў, якія ажывуць на гэтай сцэне. Па-рознаму ставяцца да блакітнага колеру ў зале. Але пакуль няма заслоны, не павешаныя шторы».

Пад крэсламі з'явілася вентыляцыя, з-за чаго падлога стала нерухомай.

«Вентыляцыйныя шахты ня прадугледжваліся ў тэатры 1890. Вось чаму вырашылі рабіць падлогу прыступкамі - маўляў, так прасцей схаваць вентыляцыю. Невядома, што з імі рабіць, каб людзі не падалі. Раней быў падлогу пандусам. Не было вось гэтых перападаў, ён увесь быў пад нахілам. Там пад сцэнай былі механізмы, якія дазвалялі падняць падлогу, па задуме Казлоўскага, і выраўнаваць са сцэнай», - кажа Дыяна Дорожок.

З-за недахопу месцаў засталіся на самым версе пакоі гукарэжысёра і мастака па святле. На сцэне толькі пачынаюць мантаваць асвятленне, закупленае ў чэшскай фірмы.

«Мы думалі святло і гук перанесці на ярус ніжэй. Там было б лепшае месца, тут не вельмі добра відаць. Але паколькі колькасць месцаў і так скарацілася, нас туды не пусцілі. Але там было б ідэальнае месца. Вось тут будзе стаяць пульт і атрымліваецца , што авансцэны не відаць, часткі гарызонту таксама. У якасці кампенсацыі абяцалі правесці відэатрансляцыю ў HD якасці», - кажа мастак па святле Мікалай Суркоў.

Калі да тэхнічнай частцы пытанняў няма, то да дэкору - ёсць:

«Мёртва пакуль што тут. Тое, што сцэна стала зручней, - гэта дакладна. А вось да дэкору ў мяне ёсць пытанні. Аддае трохі еўрарамонтам. Але ж галоўнае, каб на кошце ўсё добра было».

Чаго толькі каштуюць батарэі цэнтральнага ацяплення ў камінах!

За кошт знесенай аўтэнтычнай сценкі сцэна стала глыбей, але былі пытанні, ці не сапсуе гэта акустыку, адзначае гукарэжысёр тэатра Павел Захаранка:

«Не думаю, што будуць праблемы. У нас закупляецца спецыяльнае абсталяванне - сістэма электроннай карэкцыі акустыкі. Некалькі мікрафонаў на сцэне, па зале і вялікая колькасць акустычных сістэм (калонак) па зале. Усё гэта падключаецца да сервера, які ў рэальным часе аналізуе гукавую прастору . Па зададзеным алгарытме сістэма можа працаваць адначасова ў трох рэжымах: карэкцыя акустыкі, калі зала пересушаная, мала свайго рэвера, можна дадаваць, як творчы прыём, можна зрабіць іншую акустычную прастору - хол, лес. І спецэфекты, калі мы можам рухаць гук у 3D куды заўгодна. Мы ўсе пралічвалі, я, безумоўна, знаёміўся з дакументацыяй. Службы тэатра ўшчыльную вялі праект. Гэта не так, як было ў Оперным, калі людзей выселілі, а потым засялілі».

А ў самым нізе знаходзяцца маленькія ложы галоўнага мастака і мастацкага кіраўніка.

«Яны маюць магчымасць паглядзець кожны спектакль - у іх заўсёды зарэзерваваныя месцы», - кажа Дыяна Даражок.

З балкона мастацкага кіраўніка добра відаць!

Выходзім з глядзельнай залы і трапляем у арт-фае. Раней тут праходзілі рэпетыцыі, пакой быў заўсёды зачынены.

«Раней у тэатры можна было выйсці і пагуляць толькі па вузкіх калідорах паўколам, мы іх называем барабанамі. А гэтая зала была для рэпетыцый, так як нам было няма дзе рэпетаваць. Далей быў яшчэ пакой там, дзе балкон, там былі адміністрацыйныя памяшканні, частка архіва», - распавядае Даражок.

За вокнамі над галоўным уваходам - балкон.

«Раней на 6 метраў былі прыбудовы. Быў вялікі плоскі фасад у тры паверхі з доўгімі вокнамі. Гэта ўсё былі прыбудовы - напластаванні на стары фасад 1957-1958 года. Вось гэтыя ўсе прыбудовы прыбралі. Наогул тэатр 1890 года - гэта толькі сцэна і пару памяшканняў каля. Акцёры прыязджалі загрымаваныя. У канцы 1950-х яго абляпілі з усіх бакоў грымёрнымі пакоямі і адміністрацыйнымі памяшканнямі. Аўтэнтычнага не было нічога, акрамя галоўнай часткі - глядзельнай залы і сцэны», - гвоорит Дыяна Даражок.

Зараз жа ўсё адміністрацыйныя памяшканні, грымёркі, кабінеты і залы для рэпетыцый з'явіліся ў новай маналітнай прыбудове да тэатра. Сюды мы цяпер і накіроўваемся, па дарозе забягаем у буфет: тут пакуль пуста.

Вялікая зала для рэпетыцый зараз адпавядае памерам сцэны. Раней рэпетавалі ў невялікім холе, дзе цяпер арт-фае.

«Толькі дзеля гэтага можна было пачынаць рэканструкцыю, бо гэта галоўнае дасягненне», - кажа гукарэжысёр тэатра Павел Захаранка і адразу ж апрабуе новае, яшчэ не распакаванае піяніна Yamaha.

Зала для рэпетыцый дасць магчымасць не спыняць паказ спектакляў напярэдадні прэм'еры.

«Калі мы раней выпускалі спектаклі, мы не давалі вячэрнія паказы на працягу тыдня або двух тыдняў перад прэм'ерай - каб новы спектакль з рэпетыцыйнага пакоя перанесці на сцэну. Узнікла ідэя зрабіць дубль сцэны пад асноўнай пляцоўкай, каб можна было там праводзіць рэпетыцыі да апошняга дня. Але не атрымалася. Ёсць шмат легенд і гісторый, чаму не атрымалася капаць глыбей. Але сапраўды, калі сталі спрабаваць - там вельмі цвёрды грунт. Там фактычна такая бетонная падушка метрапалітэна, якая не дазваляла капаць углыб», - распавядае Даражок.

Таму зала з'явілася ў новай прыбудове. Праўда, калі спектакль будзе тэхналагічна складаным, то рабіць перапынак усё роўна прыйдзецца, але не надоўга.

Галоўны фасад зараз цалкам адпавядае праекту ХІХ стагоддзя архітэктара Казлоўскага і звонку выглядае прыгожа. Абыходзім яго вакол - ззаду тэатра з'явілася летняе кафэ, можна будзе пасядзець літаральна ў двары.

А з боку былога грамадскага туалета з'явіцца крама з сувенірамі.