Лукашэнку час вяртацца ў калгас

Улады не валодаюць сітуацыяй.

Беларускі дыктатар заслухаў чыноўнікаў на прадмет рэалізацыі ягонага ўказа гадавой даўніны «Аб фінансавым аздараўленні сельгасарганізацый». Гэты дакумент утрымліваў у сабе прававыя захады і механізмы, якія дазвалялі суб'ектам гаспадарання вызначыцца са сваім далейшым існаваннем, піша ў газеце «Белрынок» Канстанцін Скуратовіч.

Можна было дамовіцца з партнёрамі аб рэструктурызацыі пазык, можна было правесці працэдуру банкруцтва і ўвайсці ў склад больш паспяховай арганізацыі, можна было, наадварот, вызваліцца ад хранічна стратных структурных падраздзяленняў, ад іх абавязацельстваў, пачаць гаспадарчую дзейнасць практычна з нуля.

Прыбыткова, прынамсі, рэнтабельна, гэта значыць, атрымліваючы вядомую дапамогу ў выглядзе датацый дзяржавы.

Дарэчы, усе гэтыя праблемы абмяркоўваліся не аднойчы. Кожны раз дамаўляліся, чыноўнікі прыслухоўваліся да меркавання дыктатара, абяцалі працаваць яшчэ лепш, прымаліся «лёсавызначальныя» для галіны і краіны дакументы. Праз год-два пра іх забывалі, часам раней, бо сельская гаспадарка тэрарызуе ўсіх яе працаўнікоў вытворчай цякучасцю.

Напрыклад, даводзіцца праводзіць жніво і адначасова рыхтавацца да будучай сяўбы. І часта атрымліваецца, што з сяўбой азімых паспяваюць, а кукуруза, гародніна, тэхнічныя культуры сыходзяць пад снег непрыбранымі.

Гэта значыць, абвяшчаецца на іх працоўная атака - усіх, хто не вельмі шчыльна задзейнічаны на сваёй асноўнай працы, проста збіраюць у штурмавыя брыгады і выкідваюць на палі. Зразумела, аб тэхналогіях пры гэтым не кажуць, пра якасць прадукцыі таксама. Але галоўнае, ад такой прымусовай «шэфскай» дапамогі эканоміка прадпрыемстваў губляе сваю дзяржразліковую форму і не паддаецца адэкватнаму паказу ў правілах бухгалтарскага ўліку.

Напрыклад, як аплачваць працу людзей, занятых уздымам льнотрасты пад халодным познім восеньскім дажджом на раскіслай пляцоўцы. Хоць, адзначым, цяперашняя восень была дзівоснай у сваім надвор'і і не аднойчы адарыла хлебаробаў «бабіным летам». Наогул, узнікала ўражанне, што сёлета лета прадоўжыцца да самых першых замаразкаў і першага снегу.

І тут, раптам, пачаліся дажджы. Ва ўсім свеце сяляне змагаюцца з надвор'ем даўнім прадуктыўным спосабам - яны засяваюць столькі зямлі, колькі будучы ўраджай дазволіць яго прыбраць з мінімальнымі для гаспадаркі стратамі. Каб затраты на збор не перавысілі чаканы прыбытак ад продажу прадукцыі.

У нас жа ўвесь час у сельскай гаспадарцы «ўзнікае абстаноўка», якой не валодаюць ні дзяржаўныя кантралёры, ні першыя асобы з уладных структур, ні самі гаспадарнікі. Фактычна, яны і не могуць ведаць дакладна, што на палях адбываецца.

Не можа ведаць і Лукашэнка: «Хацеў бы пачуць адказ на гэтае пытанне. Крый божа, калі я замест інфармацыі атрымаю дэзінфармацыю». Больш за ўсё яму хочацца пачуць, што ўсе, увогуле, прыбранае. А пра тое, як прыбранае, з якімі выдаткамі і стратамі гэта зробленае (і нават не зробленае) ён не спытае, і яму ніхто на гэты конт нічога не скажа.

Гэта ўсё тычыцца тэмы «навядзення парадку на зямлі». Але нарада, як адзначалася вышэй, праводзілася паводле праблемы рэалізацыі №253, згодна з якой для аднаўлення платаздольнасці былі абраныя 425 арганізацый. І што? Дакладчык віцэ-прэм'ер Міхаіл Русы паведаміў, што за першае паўгоддзе гэтага года платаздольнасць аднавілі і пачалі працаваць у нармальным рэжыме толькі 32 арганізацыі.

Убачыўшы гэтую лічбу, я не ўтрымаўся. Успомніў эпізод з вядомай казкі. Ідзе дурань па вёсцы. Нясуць вуліцай нябожчыка. Дурань вазьмі і закрычы на ўсё горла: «цягаць вам, не перацягаць!» І, як дурань, я таксама думаю, што для аздараўлення калгасаў паводле спісу №253, спатрэбяцца дзесяцігоддзі. Але калі за гэты час яны выправяцца, захварэюць цяперашнія рэнтабельныя.

Тым больш, што Лукашэнка, спаслаўшыся на вынікі жніва і фармаванне кошту, заявіў, што створаныя ўсе ўмовы для рэалізацыі вырабленых у нас тавараў прадуктаў з рэнтабельнасцю 15% і вышэй, а наконт бульбы трэба выходзіць на 80%.

Што на гэта сказаць? Успамінаецца казка, пра якую гаварылася вышэй. Справа ў тым, што кошт вытворчасці бульбы ў грамадскім сектары (сабекошт і прыбытак) павялічыўся ў параўнанні з вераснем 2016 года ў 1,83 разы. Удвая. І вось на гэтым тавары збіраюцца даводзіць рэнтабельнасць да 80%.

Як гаворыцца, з богам - цягаць вам, не перацягаць!