Жыццё ў літоўскай вёсцы: параўнайце з беларускім

Паездка ў вёску Даргужай уразіла журналістаў з Беларусі.

Журналісты прыехалі сюды ў летніх празрыстых прыцемках, дзіўна лёгка знайшоўшы месца па апісанні. І ў голас ахнулі, так казачна усё выглядала: вясковы домік лёгка ўпісваўся ў натуральную шырму з высачэзных бяроз і вярбовага падросту; велізарны лужок, увесь у серабрыстай расе, атачалі старыя яблыні, белая пена квітнеючых гартэнзіяў, што віднеліся ў паўзмроку, атачаючы ставок, а акуратная лазня стаяла на беразе - тадам! - ракі Мяркіс, што паспешліва несла свае воды. Усё было настолькі арганічным, што журналістам спадабалася адразу, з парога, дакладней, ад брамкі, піша wildlife.by.

Журналістаў пачаставалі смажаным лінем, бульбай з суседскага агарода і сабранымі даслоўна за гадзіну-дзве да іх прыезду лісянкамі, зацалаванымі сонцам таматамі і крамяны маласольнымі агуркамі, абяцаючы заўтра здзівіць...

Рычардас і Рута

Рычардас - фатограф, музыкант, відэааператар. Рута - яго спадарожніца і памочніца.

У інтэрв'ю Рычардас казаў:

«З узростам ты пераацэньваеш жыццё, разумееш, што ў ім уяўляе самую вялікую каштоўнасць. Гэта перш за ўсё свабода. Рабіць тое, што ты хочаш і калі хочаш... Напрыклад, у любы момант ты можаш з'ехаць... здымаць рысь, барсука або птушак! І я выбраў такі від дзейнасці, у якім быў бы не залежым ні ад каго».

Развіваючы тэму, ён працягвае:

«Апынуліся тут зусім спантанна, можна сказаць, выпадкова менавiта. Я ўсё жыццё марыў пра домік на беразе ракі - і вось мара матэрыялізавалася! Раней трэба было садзіцца на машыну і ехаць на працу на нейкую адлегласць ад Вільні. Зараз жа - ступіў за парог - і ты ўжо на працы!»

Рута вырасла ў вёсцы, таму яе не палохае адсутнасць пральнай або пасудамыйнай машыны, неабходнасць касіць траву або секчы дровы...

«Бераг быў зарослы рачной травой, не падысці да вады: ну і што?! Сама ўзяла ў рукі касу і прыбрала ўсё гэта бязладдзе. Мне падабаецца раніцай хадзіць басанож па расе, як у дзяцінстве, і купацца галышом у Мяркісе: наш двор зачынены ад цікаўных поглядаў. Расплюшчвайце вочы шырэй: паехалі здзіўляцца!»

Для пачатку - пешая прагулка па вёсачцы. Зусім побач, за агароджай, вялізны сад, дзе сёння народ актыўна збірае ягады. Кілаграм буякоў - 6 еўра, але узважваюць толькі ягады, сабраныя ў тару. Колькі ты з'ясі сам, ніхто не лічыць. І песні спяваць, як пушкінскіх сялян, ніхто не прымушае.

У сад... па буякі

Кампанія Jūsų sodui - «Ваш сад», створаная ў 1991 годзе, пачала дзейнасць з вырошчвання кветак. За 25 гадоў існавання бізнэсу кампанія пашырылася і цяпер займаецца гаспадарча-камерцыйнай дзейнасцю: кампутарнае праектаванне і ўладкаванне участкаў, гандаль насеннем, расадай, рулонным траўнікам, кветкамі, дэкаратыўнымі раслінамі.

Але галоўная «фішка» месца - гэта садовая буякі, скарбніца вітамінаў, якую тут вырошчваюць і прапануюць наведвальнікам. Ягада вельмі карысная, выдатны антыаксідант, рэгулюе абмен рэчываў і прадухіляе анкалагічныя, а таксама сардэчна-сасудзістыя захворванні. Уважаецца, што буякі не выклікаюць алергію, наадварот, здымаюць алергічныя праявы рознага паходжання. Вы можаце самі збіраць ягады, а можаце купіць ужо сабраныя.

Перапрацоўка прадукту самая розная: варэнне, джэмы, сокі, сушка, замарозка. На ягаду мы толькі зірнулі праз плот: часу на збіральніцтва не было.

Катрына і Шарунас

А потым журналістам заяўляюць: «Уключайце смакавыя рэцэптары. Адпраўляемся на дэгустацыю французскіх сыроў!». У ўезду - поўны аншлаг, усе застаўлена аўтамабілямі. Гэта Sūrininkų Namai, «Маёнтак сыру», дом сыравара.

Абстаноўка досыць бюджэтная і дэмакратычная: цюкі саломы ў двары пад навесам замест сталоў і крэслаў.

Але самае галоўнае, што тут можна паспрабаваць традыцыйны літоўскі сыр, разнастайныя сырныя вынаходкі мясцовых сыравараў на заквасцы з Францыі з казінага, авечага і каровінага малака.

Аповед вядзе Катрына: «Як мы апынуліся тут? Надакучыў горад, можна сказаць, задушыў, і мы прынялі цвёрдае рашэнне з'ехаць з яго назусім. Хацелі знайсці занятак, каб займацца чымсьці сапраўдным. Шчырым. Гэта месца абралі таму, што сябравалі з сыраробам, які тут жыў. Ён-то і прапанаваў перабрацца і пачаць працаваць у сядзібе. Вырашылі не эміграваць, а зрабіць нешта добрае ў нас у Літве».

Катрына прыносіць драўляны паднос з сырамі: «Тут тры гатункі мяккага казінага сыру: з кляновым попелам, з папрыкай і чырвоным пякучым перцам; салёны Жан-Жак, самы папулярны, яго вытрымка 4-6 тыдняў (названы ў гонар які жыве ў Нармандыі сырароб, які «натхняе» ўсіх калег і нас у тым ліку); сыр з вытрымкай 5 месяцаў, які мы называем «разумнік»; сыр з каратынам; смажаны сыр - і два дэсертных: з салодкага і з кіслага малака з цукатамі. Карамельную падліўку таксама рыхтуем самі, як і выпякаем вельмі смачны хлеб на натуральнай сыроватцы».

«Набор» для дэгустацыі не застаецца статычным, ён змяняецца ў залежнасці ад наяўнасці прадуктаў, а ўпадабаны сыр можна набыць. У дні актыўнага наведвання, як было і ў нашым выпадку, сыры разбіраюцца, як гарачыя піражкі.

Да сыру можна замовіць віно ці піва, гарбату і дэсерт. Адно гарантавана - наведванне дома сыраробаў вам запомніцца напэўна!

Вітас

Гэты чалавек - проста сусед. Але, як і ўсе тут, вельмі арыгінальны! І вельмі таварыскі. Дом ён пабудаваў для сябе асабіста і пакуль не збіраецца браць у ім турыстаў. Але хто ведае...

«Па ўсіх літоўскім праграмах паказвалі, як пад гэтым дубам на горцы я знайшоў адначасова 128 баравікоў! Калі я купіў зямлю і раўняцца ўчастак, то сказаў трактарысту пакінуць горку, каб не нашкодзіць дубу...

А ў разуменні міністэрства навакольнага асяроддзя я ўсё роўна шкоднік! Мяне прымусілі перанесці альтанку, прыбраць падвесны масток праз раку. Цяпер я карыстаюся своеасаблівым «транспартам».

Летась знайшоў маленькіх бабранят. Я ваюю з іх бацькамі, засыпаю ямы, якія яны капаюць. Увесь бераг раскапалі, бандыты! Патэлефанаваў у міністэрства, пытаюся: што мне рабіць з бабранятамі? Дапамажыце! А мне ў адказ: «Гэта не нашы праблемы».

Ёзас

Ёзас - яшчэ адзін сусед Рычардаса - мужчына даволі сталага веку, але гэтых гадоў яму ні за што не дасі, гледзячы ў жывыя, поўныя запалу вочы.

Ёзас сустракае журналістаў блінамі на патэльні і з гонарам дэманструе сямейку баравікоў, што вырасла на яго ўчастку, а таксама сад, поўны яблыкаў, ягадныя кусты, парнікі з гароднінай.

А наогул-то ён паэт, які прыехаў у Даргужай больш за 20 гадоў таму і асеў тут. Вершы, як сказала Рута, ён піша выдатныя, вельмі лірычныя!

Ёзас у размове з журналістамі таксама апявае прыгажосць месца, распавядае, што сам лёгка прыстасаваўся да ўсіх бытавым цяжкасцяў і цяжкасцямі іх зусім не лічыць!

А затым журналісты праехалі па наваколлі, дзе іх фотамадэлямі былі чаплі і арланы, казулі і коні, зайцы і ліса, кветкі і дуб-волат з дуплом, выпаленым маланкай, куды папросту змяшчаецца чалавек.

А ў сажалцы каля Рычардаса, аказваецца, водзіцца рыбка!

Прырода, гэтак жа выдатная і фотагенічнасці, як і ў нас дома, у Беларусі. А вось сама вёска Даргужай вельмі ўразіла!