Лукашэнка распрадае заводы кітайцам

Беларусь гатовая прадаць два дзясяткі прамысловых прадпрыемстваў.

Міністэрства прамысловасці Беларусі размясціла на сваім сайце пералік з 19 прадпрыемстваў, якія дзяржава гатовая прадаць сёлета. Сярод іх флагманы «Гомсельмаш», «Гарызонт», «Віцязь». Акрамя пераліку Мінпрамысловасці Беларусі таксама апублікавала інфармацыю аб умовах продажу кампаній, піша ng.ru.

Вытворцу камбайнаў «Гомсельмаш» урад гатовы прадаць «стратэгічнаму інвестару», які займае «вядучае месца ў сусветным рэйтынгу вытворцаў сельскагаспадарчай тэхнікі». Галоўная ўмова - інвеставаць у асноўны капітал не менш за 500 млн даляраў. Пры гэтым Мінпрам удакладняе, што гэта не дакладная сума і яна яшчэ будзе канкрэтызаваная «пры правядзенні перамоваў з інвестарам».

Вядомага з савецкіх часоў вытворцу тэлевізараў «Гарызонт» таксама хочуць прадаць «стратэгічнаму інвестару», які будзе развіваць вытворчасць «спажывецкай электронікі, асвятлення, прамысловай электронікі і тэлевізійнай тэхнікі». Ён таксама павінен «займаць вядучае месца ў сусветным рэйтынгу». Прыкладная сума інвестыцый у гэты праект прыкметна ніжэйшая - блізу 30 млн даляраў.

Кантрольны пакет акцый яшчэ аднаго вытворцы тэлевізараў - завода «Віцязь» - дзяржава жадала б пакінуць сабе (50% + 1 акцыя). Пры гэтым улады Беларусі таксама намагаюць на тым, каб прадпрыемства захавала свой профіль, вырабляла тэлевізары, знаходзіла для іх «новыя рынкі збыту» і пры гэтым плаціла работнікам заробак «не меншы, чым у рэгіёне».

Акрамя пералічаных вышэй флагманаў у спісе таксама старыя і вядомыя з савецкіх часоў прадпрыемствы - Барысаўскі завод аўтатрактарнага электраабсталявання (БАТЭ), Берасцейскі радыётэхнічны завод, Менскі завод ацяпляльнага абсталявання, Аршанскі інструментальны завод і да т.п. Умовы продажу могуць адрознівацца сумай неабходных інвестыцый, але аднолькавыя ў тым, што ўсе прадпрыемствы пасля продажу павінны вырабляць тое ж, што і раней, хутка выйсці на прыбытковую працу і плаціць працаўнікам «сярэдні ў рэгіёне» заробак.

Мінпрамысловасці апублікавала спіс падведамных яму прадпрыемстваў, іх 19. У той жа час усяго ў краіне і міністэрствах такіх 43. У апошнія гады, калі прыватызацыя канчаткова затармазілася, гаворка ідзе не пра заводы і фабрыкі, якія падлягаюць прыватызацыі, а пра тыя, якія могуць быць прададзеныя, калі з'явяцца прыдатныя пакупнікі. Праўда, як нядаўна давала справаздачу Дзяржкаммаёмасць, цікавасці інвестары да беларускай уласнасці не праяўляюць. Летась быў прададзены ўсяго адзін пакет акцый, якія належаць дзяржаве.

Цікавасць да беларускіх прадпрыемстваў страцілі нават патэнцыйныя расейскія пакупнікі. Не дапамагло і ўзгадненне супольных праектаў на ўзроўні ўрада. Прычына адна - улады Беларусі выстаўляюць нерэальныя і невыканальныя ўмовы. Прычым, зусім не важна, інвестары з якой краіны прэтэндуюць на беларускія заводы і фабрыкі. Калі раней Лукашэнка шмат абураўся з нагоды таго, што гэта расейскія кампаніі хочуць за бесцань выкупіць з цяжкасцю захаваныя ўладамі з савецкіх часоў заводы і фабрыкі, то цяпер сярод няўдалых пакупнікоў яшчэ і кітайскія інвестары. Паказальная ў гэтым плане гісторыя з «Гомсельмашам», які зноў выстаўлены на продаж.

Як паведамлялася, цікавасць да вытворцы камбайнаў праявіла кітайская карпарацыя «Цзуньшэнь». Яна, у сваю чаргу, вывучыўшы тавар, выставіла свае ўмовы. Завінавачанасці завода, а таксама выплаты звольненым работнікам (а звольніць трэба траціну) павінен узяць на сябе бюджэт. Акрамя таго, усё кіраўніцтва павінна быць замененае на прадстаўнікоў кітайскага боку. Шырокай грамадскасці не паведамлялася, што адказалі ўлады Беларусі на такую прапанову, аднак той факт, што «Гомсельмаш» па-ранейшаму ў спісе на продаж, дае падставы меркаваць, што ўмовы кітайцаў для Менска выявіліся непрымальнымі.

На думку экспэртаў, такі варыянт продажу, які лагічны для ўсякага інвестара і выкарыстоўваецца і ў дачыненні да ўсякага прыватызаванага прадпрыемства, цалкам не падыходзіць для Беларусі. У першую чаргу таму, што падчас продажу чаго-небудзь з дзяржмаёмасці ўлады хочуць зарабіць тут і цяпер і пазбавіцца ад запазычанасцяў, а зусім не ўзяць на сябе абавязацельства выплаціць іх. Па-другое, прыватызаванае такім чынам прадпрыемства не будзе выконваць спушчаныя паводле загаду заданні ні ў аб'ёмах вытворчасці, ні ва ўзроўні заробку і, як вынікае з умоваў, выстаўленых кітайцамі, не будзе ўтрымліваць лішнюю колькасць працоўных. У той жа час іх занятасць для пазбягання сацыяльных выбухаў - гэта адна з функцый заводаў і фабрык.

Раней урад паведамляў, што кітайскаму боку было прапанавана больш за 20 праектаў для ўдзелу ў прыватызацыі. Цікавасць была праяўленая да «Гомсельмаша» і вытворцы лядоўняў «Атланту». Аднак нерэальнасць патрабаванняў беларускіх уладаў неўзабаве астудзіць і гэтую цікавасць, як было з расейскімі кампаніямі.